Haber: Feyza Çebi/ Ankara
Ailesi ve sevenleri Türkiye’de ve dünyada birçok kampanya düzenleyerek Çomak’ın özgürlüğü için çağrı yaptı. 30 yıldır cezaevinde tutuklu bulunan Kürt şair İlhan Sami Çomak için dünyanın dört bir yanından şairler tarafından şiirler yazıldı. Şair Çomak için kullanılan X hesabında bu şiirler için kitaplaştırma çalışması olacağı duyuruldu.
İlhan Sami Çomak Kimdir?
8 Mart 1973 tarihinde Bingöl’ün Karlıova ilçesinde dünyaya gelen Sami Çomak, ilk ve orta öğrenimini Bingöl’de tamamlamasının ardından İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’ne 1992 yılında kaydını yaptırdı. 1994 yılında gözaltına alındı ve tutuklandı. Çomak kesintisiz olarak 30 yıldır cezaevinde. Anadili Kürtçe ve Türkçe olarak şiirler yazdı ve 8 adet kitabı mevcut.
“Gönderen: İlhan Sami Çomak” isimli belgesele konu oldu. Bugüne dek Gitmeler Çiçek Kurusu, Açık Deniz, Günaydın Yeryüzü, Kedilerin Yazdığı İlahi, Bir Sabah Yürüdüm, Yağmur Dersleri, Dicle’nin Günlüğü, Geldim Sana, Hayattayız Nihayet, Karınca Yuvasını Dağıtmamak adlı kitapları yayımlandı. 2019 yılında Geldim Sana dosyasıyla Sennur Sezer Emek-Direniş Şiir ve Öykü Ödülü’ne layık görüldü.
Hayattayız Nihayet şiir kitabıyla 2022 yılında Metin Altıok Ödülü’nü aldı. Çomak yine 2022’de Norveç Kültür Bakanlığı ve Yazarlar Birliği İfade Özgürlüğü ve Halkevleri Özel Ödülü’nü de aldı. 2022’de Açık Şiir tarafından kendisine ithafen yapılan “Anatomy of Freedom” ve “Not Home” yet isimli kısa filmlerle Venedik Film Festivali yarışma dışı kısmında, “Fragmanted Identities” temalı Borders Sanat Festivali’nde temsil edildi. Şiirleri İngilizce, Norveççe, Rusça, Almanca ve Galce’ye çevrilen Çomak, Türkiye Pen Yazarlar Derneği ve Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi olmasının yanı sıra, Norveç Pen, Avusturya Pen, Galler Pen Cymru, İrlanda Pen ve Kürt Pen (PENa Kurd) yaşam boyu onur üyesidir. Çomak’ın İngilizce seçme şiirlerinden oluşan Seperated From the Sun isimli kitabı Eylül 2022’de Smokestack Books UK tarafından yayımlanmıştır. (İletişim Yay, Yazar Biyografisi)
Neden Tutsak?
1994 yılında 21 yaşında, İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü öğrencisiyken gözaltına alındı. "PKK adına orman yakma" ve "bölücü faaliyette bulunma" suçlamalarıyla tutuklandı.
Gözaltında ve daha sonra da tutukluluk sürecinde birçok işkence gördü. Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nde yargılandı. Davası altı yıl sürdü. "Orman yakmak" suçlaması düşerken PKK'ye üye olmak, molotoflu saldırılar düzenlemek, Diyarbakır Lice'de silahlı çatışmaya girmek, karakola saldırı gibi eylemlerden idama mahkum oldu. Ancak idam cezasının kalkması sebebiyle cezası müebbet hapse çevrildi.
Yargıtay 2000'de Çomak'ın cezasını onadı. Çomak 2001'de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurdu ve DGM'de askeri hakim tarafından yargılandığını, hakimin tarafsız olmadığını, bu nedenle de adil yargılanmadığını belirtti.
30 yıllık infaz süresini doldurmasına rağmen tahliyesi ertelenen şair İlhan Sami Çomak'la ilgili İdare ve Gözlem Kurulu'nun açıkladığı gerekçeli karar Çomak'ın 'iyi halli' olmadığını söyleyerek, 'suça yönelik farkındalığının oluşmadığını' savunuyor.
Kurul, 'kişide suç algısının ve suça yönelik farkındalığının oluşmadığını, suç işleme yöneliminin ve kendisini suça iten etkenlerin halen devam ettiğini' savundu. Kararda, Çomak'ın "hapishane idaresi tarafından gelişim puanının yüksek olduğu", ilgili servislerce hazırlanan gözlem değerlendirme raporlarında "genel olarak olumsuz bir durum yok" denilmesine rağmen, "geçmiş yıllara ait disiplin cezaları" gerekçe gösterildi.
Silivri Marmara 5 No'lu Kapalı Cezaevi'nde tutulan şair İlhan Sami Çomak'ın avukatları Hakan Bozyurt ve Cafer Çakmak, "5275 sayılı yasanın 105/A maddesi uyarınca denetimli serbestlik hakkının kullandırılması" için 21 Ağustos'ta başvuru yapmıştı.
Hapishanenin İdare ve Gözlem Kurulu, 29 yıldır hapishanede olan ve koşullu salıverilme tarihine bir yıldan az bir süre kalan Çomak'ın yaptığı denetimli serbestlik başvurusunu reddetmişti.
Çomak ve avukatları, karara karşı 1 Eylül'de Silivri İnfaz Hakimliği'ne itiraz etmişti. 30 yıldır mahpus olan Çomak'ın koşullu salıverilme tarihi 21 Ağustos 2024'tü.
Halen tutsak. Üretmeye devam ediyor. Onu seven insanlar da onu konuşmaya ve onun için üretmeyi sürdürüyor. Şair İlhan Sami Çomak için yazılan şiirler kitaplaştırılacak.
30 yıldır cezaevinde tutulan şair ve yazar İlhan Sami Çomak’ın tahliyesine saatler kala, İdari Gözlem Kurulu tahliyesini 2024 Ağustos ayında üç ay daha uzattı.
Şair Çomak’ın mesajı: "Ben iyiyim. Güçlü ve ayaktayım. Siz de güçlü olun. Burdan başı dik çıkacağım, önemli olan budur."