CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tuzla Jip Fabrikası'nın akıbetini Bakan Hulusi Akar’a sordu. Bakan Akar, 2006 yılından faaliyeti durdurulan Tuzla Askeri Jip Fabrikası’ndaki jip üretiminin durdurulma gerekçesine ve yurt dışından ithal edilen araç sayısı ve ne kadar döviz ödendiğine dair soruları yanıtsız bıraktı. Akar, fabrikanın malzeme kadrosunda değişiklik yapıldığını ve seviyesinin güncellendiğini belirtmekle yetindi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Milli Savunma Bakanlığı'na yönelttiği yazılı soru önergesinde 1990 yılında seri üretime başlayan, kapandığı 2006 yılına kadar 13 binden fazla jip üreten, TSK’nın araçlarına çok sayıda yedek parça üreten hatta 15 farklı askeri arazi araçları ürettiği bilinen Tuzla Jip Fabrikası’nın kapatılma gerekçelerini sordu.
15 YILDA 13 BİN JİP ÜRETİLMİŞTİ
1988’de Yıldız Teknik Üniversitesi ve Türk Silahlı Kuvvetleri ortak projesi ile Tuzla Jip Fabrikasının, 1990’da seri üretime başladığını anımsatan Ömer Fethi Gürer, “15 yıldan fazla sürede 13 bin kadar yerli araç üretildi. Tuzla’da jiplerin üretildiği fabrikada, 1954 yılında, Türkiye’nin ilk otomotiv fabrikası sayılan bu yerde, ABD’den getirilen parçalar yerli parçalarla montajlanarak sivil ve askerî amaçlı jip, kamyonet üretildiği biliniyordu. Fabrika daha sonra Türk Silahlı Kuvvetleri’ne devredildi” hatırlatmasında bulundu.
"İHRAÇAT BELGESİ BİLE ALINMIŞTI"
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 1986 yılından itibaren ‘T Model’ adıyla jiplerin yerlileştirilmesi çalışmalarına geçildiğini, 1990’lı yıllarda da yerli GT ve GTD Modeli ile askerî jip üretimine başlandığını ifade etti. Gürer, araçlara ait marka tescilinin, 1995’te Türk Patent Enstitüsü tarafından ‘Tuzla 1013’ adı ve ‘T’ logosuyla yapıldığına dikkat çekerek, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü’nden araç tip onay belgeleri alınarak, ihracat için gerekli şartlar elde edildiğini de hatırlattı.
"TEKRAR ÜRETİME BAŞLAYACAK MI?"
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “2006 yılına gelindiğinde Tuzla Jeep Fabrikası’nın yerli üretimi neden durduruldu? Bu fabrikanın üretimi durdurulduğu 2006 yılından bu yana TSK tarafından hangi ülkelerden kaç adet ithal jip satın alındı ve yapılan alım sonucu ne kadar dolar ödendi?" diye sordu. Soru önergesinde Tuzla Fabrikası'nda, 4x4 yerli 15 farklı askeri arazi araçları üretildiğini de anımsatan CHP'li Gürer, “Komutan aracı, personel aracı, mobil silah araçları, ambulans teknolojik açıdan, yurtdışından ithal edilen araçlardan çok daha üstün araçlar üretildi, ancak fabrika kapatıldı. Mevcut sistem ve altyapı üretime tekrar başlanabilecek durumda mıdır?” sorusuna da yanıt istedi.
YANITSIZ KALAN SORULAR
CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer, ayrıca Bakan Hulusi Akar tarafından yanıtlanası istemiyle şu soruları da yöneltti: “TSK açısından stratejik önemi çok büyük bir proje ve üretimin yeniden başlatılması planlanmakta mıdır? Türkiye’de, 1988-2006 yılları arasında, YTÜ işbirliğiyle, Kara Kuvvetleri Komutanlığı 1013. Ordu Donatım Ana Tamir (Tuzla Askeri Jip) Fabrikası’nda jip projesinin yönetimi, tasarımı ve imalatı tamamen ülkemize ait iken, bu yerli jiplerin üretiminin 2006 yılında anlaşılmaz bir şekilde durdurulması hangi gerekçeli karar ile alınmıştır? Tuzla Askeri Jiplerini Geliştirme Projesi’nde, motor dâhil tüm parçaların Türkiye’de üretildiği, özellikle vites kutusu, arazi dişlileri, diferansiyel mekanizması, şaftları ve diğer aktarma organları, şasi, kaporta, iç ve dış tüm akşamın K.K.K. 1013. Ordu Donatım Ana Tamir Fabrikası’nda yerli olarak üretildiği 3, 4 ve 5 vitesli bu araçların, sadece komuta kontrol aracı olarak değil, savunmaya yönelik silahlı mobil araç haline dönüştürülme özelliğine de sahip olduğunu uzmanlar ifade etmektedir. Böyle bir projeden vazgeçilmesi bir hata olarak görülmekte midir?”
"AKAR NEDEN SORULARI YANITSIZ BIRAKTI?"
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Gürer’in, 2006 yılından bu yana kapalı Tuzla Jip Fabrikası'nda üretimin durdurulasıyla ilgili sorularına net bir yanıt veremedi.
"FABRİKANIN SEVİYESİ GÜNCELLENMİŞ"
Bakan Akar, önceki adı Tuzla Jip Fabrikası olan ve günümüzde 41'inci Bakım Fabrika Müdürlüğüne dönüştürülen tesisle ilgili olarak “Teşkilat Malzeme Kadrosunda yapılan değişiklik ve Fabrika seviyesinin güncellenmesi sebebiyle yetenek sahası ve faaliyet alanı değişmiştir” açıklamasında bulundu. Bakan Akar, “41'inci Bakım Fabrika Müdürlüğü, yedek parça ve muhtelif dişlilerin imalatının yanı sıra onarım ve yenileştirme faaliyetlerine de devam etmektedir” diye konuştu.
"YERLİ VE MİLLİ ÜRETİM NEDEN DURDU?"
Önerge sahibi CHP Milletvekili Gürer ise seri üretime başladıktan sonra 15 yıl boyunca binlerce jip üreten, TSK’nın araçlarına yedek parça üretme kabiliyetine sahip olan tesisin kapatılmasının yerli ve millilik ile bağdaşmadığını, üretimin durdurulmasının geçerli bir nedeninin kamuoyuna açıklanamamasının da düşündürücü olduğunu söyledi.
YOK OLAN TESİSLER
Ömer Fethi Gürer, “AKP döneminde yüzlerce yerli ve milli tesis özelleştirme adı altında satıldı veya kapatıldı. Bunların dışında SEKA ve TEKEL gibi yok edilenlerde oldu. Milli Savunmada bazı tesislerinde bu bağlamda faaliyet alanı değişti veya daraldı. MKE gibi modernize edilmeyi bekleyen kuruluşlarda var. Tank palet fabrikası gibi işletme devri yapılanlarda. Tuzla Jip Fabrikası'nda da gözden ırak bir şekilde değişime uğrayıp üretimin durduğu ve ithal ürüne yönelinen bir durum söz konusu. Sorularımıza açık yanıt verilmediği için de bu bağlamda kapsamlı bir bilgiye sahip olmak olası değil” diye konuştu. Bakan Akar’ın, soru önergesine konu olan sorulara cevap vermesinin kamuoyunu aydınlatma açısından yararlı olabileceğine değinen Gürer, “Üretimin durdurulası ve yurtdışından ithalata başlanma gerekçesi bir sır olmayacağına göre, bu fabrika kapandıktan sonra ne kadar jip ithal ettiğimiz ve yurtdışına ne kadar döviz ödediğimiz açıklanmalı. Yoksa yerli ve milli üretim derken mevcut tesisin devre dışı bırakılmasının gündem olması istenmiyor mu?” diye sordu.