Enflasyon verilerinin açıklamasıyla "enflasyon sepetindeki maddeler" konusu bir kez daha gündeme geldi. Daha önce bu konuyu gündeme getiren Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), yargı kararlarına rağmen enflasyon sepetindeki maddelerin fiyat listesini açıklamayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Genel Merkezi önünde bir protesto gerçekleştirdi.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ve DİSK Yönetim Kurulu üyelerinin katılımıyla Ankara’daki TÜİK binası önünde düzenlenen eylemde, “TÜİK elini ekmeğimizden çek” ve “Gerçekleri açıkla, ekmeğimle oynama” dövizleri taşındı.
DÜZMECE ENFLASYON RAKAMLARIYLA AÇLIĞA, YOKSULLUĞA MAHKUM EDİLİYORUZ
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, “1 Mayıs’ta Taksim Meydanı’nda olmamızı engelleyen siyasi iktidar, ‘TÜİK’in düzmece enflasyon rakamlarıyla sizi açlığa, yoksulluğa mahkûm edeceğim’ demiştir. 1Mayıs’ta Taksim Meydanı’nda olmamızı engelleyen siyasi iktidar, ‘Sizleri açlık sınırının altındaki asgari ücrete mahkûm edeceğim, belirlediğim 17 bin 2 liralık asgari ücretle yıl sonuna kadar yaşayın’ demiştir” diye konuştu.
Adaletsiz vergi sistemiyle krizin bütün yükünün işçi ve emekçilere yüklendiğini belirten Çerkezoğlu, “TÜİK’in açıkladığı rakamların gerçekle ilgisinin olmadığını bu ülkede herkes yaşayarak görüyor” dedi.
TÜİK'İN DENEDİĞİ BÜTÜN YOLLAR TÜKENDİ
Çerkezoğlu, TÜİK’in madde fiyat listesini açıklamayı ötelemek amacıyla, yargı kararlarının uygulanmasını söyleyen Adalet Bakanlığı’na dava açtığını hatırlatarak şunları kaydetti:
“Yanlış duymadınız. Adaleti sağlamakla yükümlü olan Adalet Bakanlığı’na TÜİK dava açtı. Ankara 13. İdare Mahkemesi, 10 Ocak 2024 tarihli kararıyla bu haksız davanın da reddine karar verdi. Yargı kararının aynen ve gecikmesiz bir biçimde uygulanmasına hükmetti. Kısacası, TÜİK Başkanlığı’nın enflasyon listesindeki maddelerin fiyat listesini açıklamamak için denediği bütün yollar tükendi.”
TÜİK’le görüşme taleplerine yanıt verilmediğini belirten Çerkezoğlu, “TÜİK Başkanlığı, enflasyona esas madde fiyat listesini mahkemeler tarafından verilen ve kesinleşen kararlar gereği derhal açıklamak zorundadır. Bu verileri alana, hiç kimsenin inandırıcı bulmadığı resmi enflasyona dair hakikati tüm toplumla paylaşana kadar bu ekmek ve adalet mücadelesine devam edeceğiz” diyerek sözlerini sonlandırdı.
NE OLMUŞTU
TÜİK Haziran 2022 itibariyle Ocak 2003’ten beri her ay açıkladığı ortalama madde sepeti fiyat listesini yayımlamayı durdurdu. Liste 400’ü aşkın maddenin ortalama fiyatını içeriyordu.
Bunun üzerine DİSK 3 Haziran 2022’de TÜİK’ten bilgi talebinde bulundu. Ancak TÜİK, madde sepeti ve ortalama madde fiyat listesinin yayımlanmayacağını belirterek bilgi talebini reddetti.
DİSK, 6 Haziran 2022’de bilgi edinme hakkı çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden TÜİK’ten ortalama madde fiyatı listesi verisini tekrar talep etti. Ancak TÜİK 23 Haziran tarihli cevabıyla bunu bir kez daha reddetti. Gerekçe olarak da listenin “kamuoyunda yanlış anlama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet vermesini” gösterdi.
DİSK kararın ardından Bilgi Edinme Kurulu’na gitti. Kurul da 3 Ağustos 2022’de DİSK’in talebini reddetti. Bunun üzerinde DİSK, Kurul kararının yasal dayanaktan yoksun olduğunu ve yıllardır açıklanan verilerin açıklanmasından vazgeçilmesinin hukuksuz olduğunu belirterek konuyu idare mahkemesine taşıdı.
Ankara 6. İdare Mahkemesi, 31 Mart 2023 tarihli kararında DİSK’in bilgi edinme hakkı çerçevesinde TÜİK’ten istediği bilgilerin işçi konfederasyonunun görevi gereği elinde bulunması gereken bilgilerden olduğuna hükmetti. TÜİK’in DİSK’in bilgi edinme talebini reddetmesinin hukuksuz olduğuna karar verdi.
Ancak TÜİK kararı uygulamayıp temyiz etti. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi 15 Eylül 2023’te TÜİK’in istinaf başvurusunun hukuka uygun olmadığına karar verdi.
Bunun üzerine TÜİK, Danıştay’a gitti. Ancak Danıştay Başsavcılığı, TÜİK’in “kanun yararına bozma” talebinin hukuka aykırı olduğunu belirterek 15 Mart’ta temyiz talebini reddetti.