ABD'nin önde gelen alışveriş sitelerinden Wayfair'de "çocuk ticareti" yapıldığı iddia edilince İnternet alemi bir süre çalkalandı. Ancak iddia doğru değildi.
Alışveriş sitesi Wayfair'de aşırı pahalı mobilyalar hatalı şekilde "çocuk ticareti" ile ilişkilendirildi. Durum ise başkaydı.
Ünlü paylaşım sitesi
Reddit'te, PrincessPeach1987 adlı kullanıcı, Wayfair adlı mobilya ve ev eşyaları satan sitenin ürünlerindeki pahalılıkla ilgili, e-ticaret dünyası ile ilişkisi "alıcı" düzeyinde olan ve komplo teorisi "yemeye" yatkın kesimlerin tüylerini ürperten bir iddia ortaya attı. İddia, bazı mobilyaların olağan dışı şekilde pahalı olması ve bu mobilyaların isimlerinin geçmişte kaybolmuş çocukların adlarını içermesi sebebiyle bunun insan ticaretiyle ilişkilendirilmesini içeriyordu.
Ancak durum basit bir 'satıcı hilesi' idi. Satıcılar, ürün stokta kalmayınca "ürünü stoktan kaldırmak" yerine fiyatını artırmayı seçiyorlardı. Bunun da sebebi, ürünün arama sonuçlarında daha gerilerde çıkmasını engellemekti. Stoklar kısa süre sonra doldurulduğunda fiyat tekrar normal seviyeye çekiliyor, ürün arama sonuçlarında başta çıkmaya devam ediyordu. Satıcılar bunu yapmazsa, en azından Wayfair'in sisteminde ürünlerin başta çıkması 1-2 ayı bulabiliyordu.
KAYIP OLDUĞU İDDİA EDİLEN ÇOCUKLAR ASLINDA KAYIP DEĞİL
Ürünlerin isimlerinin çocuklarla aynı olması ise basit bir tesadüf. Dünyada yıl içinde yüzlerce çocuk kayboluyor, mobilyaya verilen insan isimlerinin de kayıp bir insanın ismi olması hayatın olağan akışına dahil.
Üstelik, forumda iddia edilen kayıp çocukların kısa süre sonra bulunduğu da bir diğer gerçek. Yani iddia edilen kayıp çocuklar, aslında sadece kısa süreli kaybolmuş ve sonradan bulunmuş çocuklar. Bu çocuklar ABD medyasına da konuşup kendi hikayelerini anlattılar ve hiçbir şekilde insan ticaretine maruz kalmadıklarını da ilettiler. Wayfair'e de bu konuda açılmış bir dava yok.
ŞİRKET DE İDDİALARI REDDETTİ
Wayfair'den yapılan açıklamada da iddialar kesin olarak reddedildi.
Açıklamada "Elbette ki, bu iddiaların hiçbirinde doğruluk payı yok. Söz konusu dolaplar, endüstriyel kullanım için tasarlanmış mobilyalar ve buna göre fiyatlandırıldı. Dolapların özelliklerini daha doğru şekilde gösterecek yeni görseller, daha derinlikli betimleme ve yeni isimlerle tekrar satışa sunulması amacıyla bu ürün ilanları siteden kaldırılmıştır" denildi.
Sosyal medya kullanıcılarının sitenin pazar yeri bölümünde farklı satıcılardan binlerce dolara satılan minder, yastık gibi başka ürünler de tespit etmesine de Wayfair 'bu durumun dinamik fiyatlama algoritmasından kaynaklandığı, ancak bazı ürünlerin fahiş fiyatlara ulaşmasının teknik bir hata olduğu' açıklamasını getirdi.
İDDİALARI NEWSWEEK VE MASHABLE DA İNCELEDİ
Newsweek ve Mashable da iddiaları inceledi ve iddiaların gerçekleri yansıtmadığını yazdı. Teoride bahsi geçen formatta sadece ürünlerin seri numaraları değil, herhangi bir numara serisi yazılarak, Yandex'te arandığında da sonuçlarda bikinili çocuk fotoğrafları karşımıza çıkıyor. Her iki kaynak da sonuçları getirenin seri numaraları değil, arama yaparken teoriyi ortaya atan kişinin yanına koyduğu koddan kaynaklandığı sonucuna vardı.
PIZZAGATE'E BENZİYOR
İddialar, 2016 ABD başkanlık seçimleri öncesinde Hillary ve Bill Clinton hakkında ortaya atılan benzer konulu 'Pizzagate' komplo teorisiyle benzerlikler taşıyor. O iddianın da kesin olarak yalan olduğu ortaya çıkmıştı.
OLAYIN GAZETECİLİK AÇISINDAN ÖNEMİ
Olayın bir de gazetecilik boyutu var. Evrensel'e yazan Mehmet Özer konunun bu kısmına değiniyor ve şöyle diyor:
"Wayfair haberinin çocuk haklarını ihlal ederek, sansasyon ve merak yaratacak biçimde, 'çocuk istismarı' araçsallaştırılarak haberleştirilmesi, tersine bir sonucun ortaya çıkmasına hizmet ediyor."
Kadın ve Çocuk Odaklı Medya Girişimi tarafından yapılan uyarıda da "Haber içeriği oluştururken çocuk hakları alanında çalışan uzmanlardan, çocukların sansasyon haberlerde araçsallaştırılarak haklarının çiğnenmesi hakkında görüş almanızı rica ediyoruz. En azından kamu yararı odaklı alternatif medyaya, bu haberin doğru şekilde ve Hürriyet-Milliyet tarzı sitelerin "taciz-tecavüz" haberlerini merak-erkek gözü ile vermesine benzer şekilde vermemeleri için kadın gazeteciler olarak ricada bulunuyoruz" deniliyor.
