DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧tanımlı işsiz sayısı 7 milyon 153 bine yükselirken, geniş̧tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 20,9 olarak hesaplandı. Krizin bedeli: bir yılda 1 milyon 11 bin yeni işsiz.

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR) Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 15 Mart 2019 günü açıkladığı Aralık 2018 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarını değerlendirdi. Son bir yılda işsiz sayısı 1 milyondan fazla artarken, istihdam 633 bin kişi azaldı. Sanayi üretiminde ve büyümede yaşanan gerilemenin sonucu olarak işsizlikte sert bir tırmanış yaşanıyor. TÜİK’e göre Aralık 2017 döneminde yüzde 10,4 olan dar tanımlı (standart) işsizlik 3,1 puan artarak Aralık 2018’de yüzde 13,5’e yükseldi. Aralık 2017’de 3 milyon 291 bin olan dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki yıla göre 1 milyon 11 bin kişi artarak 4 milyon 302 bin oldu.

GENİŞTANIMLI İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 20,9

DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧tanımlı işsiz sayısı 7 milyon 153 bine yükselirken, geniş̧tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 20,9 olarak hesaplandı. Aralık 2017’ye göre geniş̧tanımlı işsiz sayısı 963 bin arttı.

İSTİHDAMDA 633 BİN AZALMA

Sanayi üretimindeki ve büyümdeki büyük daralmaya paralel olarak istihdamda da daralma devam ediyor. Türkiye ekonomisinin yıllık yeni istihdam yaratma kapasitesi krizle birlikte ciddi biçimde geriledi. Aralık 2017’de 28 milyon 288 bin olan toplam istihdam 633 kişi bin azalarak Aralık 2018’de 27 milyon 655 bine geriledi. Ağustos 2018 ile Aralık 2018 arasında ise istihdamda 1 milyon 663 bin azalma yaşandı.

YENİ EKONOMİ PROGRAMI (YEP) HEDEFLERİ TUTMADI

Böylece 20 Eylül 2018 tarihinde açıklanan Yeni Ekonomi Programın 2018 yılı için öngördüğü yüzde 11,3 işsizlik ve 28,7 milyon istihdam hedefi tutmadı. YEP’teki öngörüler gerçekleşmedi. Yeni Ekonomi Programının ekonomiye ilişkin tüm tahminlerinin açıklanan verilerin gerisinde kalması YEP’in tutarlı ve gerçekçi olmadığını gösteriyor. Bu durum 2018 yılı için işsizlik tahmini açısından da kanıtlanmış durumda.

TARIM DIŞI İŞSİZLİKTE HIZLI ARTIŞ

İşsizlik açısından öncelikle dikkate alınması gereken tarım dışı işsizlik oranı da geçen yılın aynı dönemine göre 3,3 puan artarak yüzde 12,3’den yüzde 15,6’ya yükseldi. Tarım dışı işsizlikteki hızlı artış dikkat çekici.

EN FAZLA ARTIŞ GENÇ VE KADIN İŞSİZLİĞİNDE

Geçen yılın aynı dönemine göre en fazla artış genç işsizliği ile genç kadın işsizliğinde gerçekleşti. Genç işsizliği Aralık 2017’ye göre 5,3 puan artarak yüzde 19,2’den Aralık 2018’de yüzde 24,5’e yükselirken, kadın işsizliği Aralık 2017’ye göre 2,3 puan artarak 13,1’den 15,4 seviyesine yükseldi. Tarım dışı kadın işsizliği ise yüzde18,9’a tırmandı. Ne eğitimde ne istihdam olan gençlerin (NEET, boşta gezer) oranı ise yüzde 24,9 olarak açıklandı. Türkiye bir yandan yüksek enflasyon ve diğer yandan yüksek işsizliğin birlikte görüldüğü bir ekonomik kriz yaşıyor. Ekonomideki durgunluk ve küçülmeye yüksek işsizlik ve enflasyon oranları eşlik ediyor.

İŞSİZLİK ORANI TARİHİ ZİRVEYE YAKLAŞIYOR

Aralık 2018’de yüzde 13,5 olan işsizlik oranları son 30 yılın en yüksek düzeyine doğru yaklaşıyor. 1988-2018 arası en yüksek işsizlik 2009 yılında yüzde 14 olarak gerçekleşmişti. Böylece AKP döneminde işsizlik oranları, kendinden önceki döneme göre ciddi bir yükseliş gösterdi. TÜİK’in detaylı işgücü serilerine ulaşılabilen 1988 ile 2002 arasında yıllık ortalama işsizlik oranı yüzde 8 olarak gerçekleşirken, AKP hükümetleri dönemi olan 2003-2018 arasında yıllık ortalama işsizlik oranı yüzde 10,85 oldu. 1988-2002 döneminde bir ara yüzde 6,5’e inen işsizlik 2001-2002 krizinin etkisiyle 2002’de dönem içi en yüksek düzey olarak yüzde 10,3’ü gördü. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılı sonunda yüzde 10,3 olan işsizlik oranı 2008 krizi sonrasında yüzde 14’e yükseldi. Böylece AKP, büyük bölümünde koalisyon hükümetleri olan 1988-2002 dönemine göre işsizliği yaklaşık 3 puan yükseltmiş oldu. Devasa teşviklere ve iddialı istihdam seferberliği söylem ve girişimlerine rağmen AKP hükümetleri işsizlikle mücadelede başarısız.