TÜİK’in açıkladığı verilere göre, Şubat ayında enflasyon bir önceki aya göre yüzde 0.16 yükseldi, yıllık enflasyon ise yüzde 19.67 oldu. Zam şampiyonu yüzde 35,19 ile marul.

TÜİK, Şubat 2019 enflasyon rakamlarını açıkladı. Enflasyon, şubat ayında yüzde 0,16 artarken, yıllık bazda yüzde 19,67 oldu. Enflasyon verilerine göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE), şubatta bir önceki aya göre yüzde 0,16, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 1,23, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19,67 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 17,93 arttı. TÜİK verilerine göre, ana harcama grupları itibariyle Şubat ayında tüketici fiyatları endeksinde yer alan gruplardan; - Sağlıkta yüzde 2.48, - eğitimde yüzde 1.64, - gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0.9, - lokanta ve otellerde yüzde 0.87 ve - ulaştırmada yüzde 0.71 arttı.

ZAM ŞAMPİYONU MARUL

Tüketici fiyatları bazında şubat ayında bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı, yüzde 35,19 ile marulda oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, fiyat artışında marulu, yüzde 23,97 ile maydanoz, yüzde 18,66 ile kırmızı lahana izledi. Şubatta fiyatı en çok artan diğer ürünler arasında yüzde 13,62 ile dereotu, yüzde 13,02 ile salatalık, yüzde 11,24 ile sarımsak, yüzde 10,99 ile portakal, yüzde 9,31 ile magazinler ve dergiler, yüzde 9,25 ile pırasa ve yüzde 8,54 ile ilaçlar sıralandı. Ana harcama gruplarına göre en yüksek düşüşler şöyle sıralandı; - giyim ve ayakkabı yüzde 4.81, - çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0.39, - eğlence ve kültürde yüzde 0.37 ve - haberleşmede yüzde 0.34 düştü. Yurt içi üretici fiyat endeksi de (Yİ-ÜFE), Şubat'ta aylık yüzde 0.09, Aralık ayına göre yüzde 0.55, yıllık yüzde 29,59 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 29.97 yükseldi. Aylık değişimler; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1.89, imalat sanayi sektöründe yüzde 0.60 artış, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe yüzde 7.43 ve su sektöründe yüzde 1.02 düşüş olarak gerçekleşti. Aylık en fazla artış; yüzde 7.37 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları, yüzde 5.50 ile basım ve kayıt hizmetleri, yüzde 4.84 ile kok ve rafine petrol ürünleri olarak gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz üretim ve dağıtımı yüzde 7.43, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 1.68, bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler yüzde 1.66 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla azaldığı alt sektörler oldu. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2019 yılı Şubat ayında aylık en fazla artış dayanıksız tüketim malında ve yıllık en fazla artış enerjide gerçekleşti.

BİM ve A101 ÜRÜNLERİ ENDEKSE GİRMİŞ OLABİLİR

TÜİK’ten üst düzey bir yetkili geçtiğimiz ay enflasyonu düşürmek için zincirleme endeks’te yer almayan BİM ve A101 marketlerinden ürünlerin enflasyon sepetine dahil edildiğini öne sürmüştü. Ayrıca TÜİK’te enflasyon rakamlarını açıklayan birimin başındaki Başkan Yardımcısı Enver Taştı görevden alınmıştı. Taştı’nın görevine 3 Ekim’de aylık yüzde 6,3 olarak açıklanan Eylül 2018 verilerinin ardından son verilmişti.

EKONOMİSTLER NE DİYOR?

Beş ayın ardından yüzde 20’nin altına düşen enflasyon verilerini değerlendiren kimi iktisatçıların görüşleri şöyle:

ÜMİT AKÇAY: HALEN STAGFLASYON MEVCUT

Enflasyon rakamı hakkında: Döviz krizinin etkisinin sonuna geliniyor. Halen Ağustos rakamlarına dönülebilmiş değil ama Ekim’deki zirveden sonra Ocak hariç gerileme sürüyor. Döviz krizi, 2018-2019 krizinin ilk aşamasıydı, sonrasındaki aşamalar sürüyor. Mevcut durumda halen stagflasyon mevcut. Seçim sonrasında atılacak adımlar kritik. Enflasyonun düşmesi, piyasadaki malların fiyatının düşmesi, ucuzlaması değil artış hızının azalması demek. Yani yıllık enflasyon 25’ten 19’a gerilediğinde fiyatlar ucuzlamıyor, daha az pahalılaşıyor. Tersi için deflasyon gerekir.

MUSTAFA SÖNMEZ: TANZİM TİYATRO ÇADIRINA RAĞMEN FİYATLAR ARTTI

Tanzim tiyatro çadırlarına rağmen sebze meyve fiyatları Şubat’ta yüzde 2’ye yakın arttı ve geçen Şubat’a göre fiyat artışı yüzde 60’a yakın. Geçen aylarda pusuda yatan hizmet fiyatları Şubat’ta ayaklandı. Şubat artışı sağlıkta yüzde 2,5, eğitimde yüzde 2’ye yakın. Yıllıkta lider yüzde 29,5 ile gıda. Onu dışa bağımlı dayanıklı ev eşyaları izledi. Lokanta fiyatları da yüzde 20’ye yakın arttı. Fiyatı en az artan içki ve sigara.

ALİ RIZA GÜNGEN: SEÇİME KADAR SORUN ERTELENİYOR

TÜİK fiyat endeksine göre tanzim satışın ortalama fiyatlara etkisi oldukça sınırlı. Ankara ve İstanbul’daki (zincir mağazaların katkısıyla sağlanan) fiyat düşüşü seçime kadar sorunu erteleme imkanı yaratmış duruyor.