10 Ocak'ta kutlanan Çalışan Gazeteciler Günü, son yıllarda yüzlerce gazetecinin işsiz kalması ve yaşanan baskılar nedeniyle daha çok tepki açıklamaları ile geçiyor.

Gazeteciler'in 10 Ocak'ı bayram olarak kutlamasının hikayesi 4 Ocak 1961'de başladı. Basın çalışanlarının bazı haklarını yasal güvenceye alan 212 sayılı kanun 10 Ocak 1961'de yürürlüğe girdi. Bu kanun ile kendilerine yüklenen sorumlulukları kabul etmek istemeyen 9 gazete patronu (Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni İstanbul ve Yeni Sabah), 212 sayılı yasanın ve Basın İlan Kurumu'nun oluşmasına ilişkin 195 sayılı yasanın mesleki sakıncalar doğuracağını iddia eden bir ortak bildiriye imza atarak gazetelerini 3 gün kapattıklarını duyurdu. https://twitter.com/dokuz8haber/status/1215658695780175874?s=20

"DOKUZ PATRON OLAYI"

Basın tarihine “Dokuz patron olayı” olarak geçen bu gelişme üzerine gazeteciler boykot kararı aldı ve ortak olarak “Basın” ismi ile bir gazete yayımlamaya karar verdi. Basın gazetesi 11 Ocak günü 3 gün boyunca İstanbul Gazeteciler Sendikası çatısı altında "Basın" adlı bir gazete yayımladı ve üç günlük boykot sırasında düzenli olarak yayını sürdürdü. Çalışan Gazeteciler Günü, bu olayın bir sonucu olarak ortaya çıktı. 10 Ocak, “Çalışan Gazeteciler Bayramı” olarak kutlanmaya başladı ve 1971'de “Çalışan Gazeteciler Günü” olarak değiştirildi. Kutlama yerine gazeteciler ve basın örgütleri her yıl 10 Ocak Gazeteciler Günü'nü yaşadıkları hak mağduriyetlerini ve gazetecilerin yaşadığı sorunların çetelesini yayımlamakla geçiyor.

91 GAZETECİ 2019'U CEZAEVİNDE GEÇİRDİ

En önemli gazetecilik örgütlerinden biri olan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) 91 gazetecinin bu yıl da 10 Ocak'ı cezaevinde geçirdiğini açıkladı. Gazetecilerin baskı ve mobbingin yanında büyük bir işsizlik mücadelesi de verdiğini belirten TGS,  “Tüm sektörler içinde işsizlik oranının en yüksek olduğu medya sektöründe her dört gazeteciden biri işsiz. Sektördeki daralma ve kapanmalar işsizlik oranlarını arttırmaya devam ediyor. Sendikamızın kayıtlarına göre sadece 2019 yılında Hürriyet gazetesinden 46, BJK TV’den 40, Olay TV ve Olay FM’den 35, Star ve Güneş gazetelerinden 50 gazeteci işsiz bırakıldı” açıklamasını yaptı.

3 BİN GAZETECİ İŞSİZ KALDI

TGS ayrıca yerelde de çok büyük sorunların yaşandığını açıkladı. Son yaşanan krizler ve baskılar ile 125 yerel gazete basın ilan kurumunun talebi ile birleşti. 40 yerel televizyon ekonomik sıkıntılar nedeniyle kapandı. Metropoller dışında yerel basında çalışan 3 bin gazeteci işsiz kaldı. TGS'nin yaptığı araştırmada iletişim fakültelerinde mezun olanların sadece yüzde 5'i medya sektöründe iş bulabiliyor. Gazeteciler 2019'u da sahada haber yapmak dışında bir de mahkemelerde hakim karşısında geçirdi. 250 gazeteci hâkim karşısına çıktı. Yargılanan gazeteciler 133 yıl hapis cezasına çarptırıldı, 140.000 TL para cezası aldı. 30 gazeteci hakkında yeni soruşturma başlatıldı.  Yerel medyada çalışan 10 gazeteci sokak ortasında sopalı, silahlı saldırıya uğradı. 10 Ocak Çalışan Gazeteciler günü nedeniyle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS),  PEN Türkiye Merkezi, Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) ve Türkiye Yayıncılar Birliği (TURKYAYBİR) “‘İşsizlik ve Sansürün Kıskacında Gazetecilik” toplantısı yaptı.

KİM NE DEDİ

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto: Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü ortadan kalktıktan sonra yeni kurulan İletişim Başkanlığı adeta Milli İstihbarat Teşkilatı gibi çalışıyor. 685 meslektaşımızın basın kartları sağlıklı bir gerekçe gösterilmeksizin güvenlik açısından denilerek iptal edilmiş bulunuyor. Türkiye Yazarlar Sendikası Genel Sekreteri Hakkı Zariç: Bir taraftan doğru yazan kalemler baskıya uğratılıp sansüre uğratılıyor, bir taraftan yandaş basın besleniyor. Çağdaş Gazeteciler Derneği İstanbul Temsilcisi Uğur Güç: Gazeteciler sansür, işsizlik, açlık ve sefaletle yüz yüze bırakılarak davalar ve hapis cezalarıyla tehdit ediliyor. 100'e yakın gazeteci hapiste. Yaklaşık 12 bin kişi işten atılarak sektörden tasfiye edildi.