Kıdem tazminatı fonu uygulamasına 1 Ocak 2022 tarihinde geçilmesi planlanıyor. İşçi sendikaları ve konfederasyonları ise bu yeni çalışmaya karşı çıkıyor. Düzenlemeye DİSK ve TÜRK- İŞ karşı çıkarken AKP'ye yakın HAK-İŞ ise sıcak bakıyor.

18 yıllık AKP iktidarında hemen her yıl kıdem tazminatı çok fazla tartışılıyor. Sendika ve konfederasyonların taleplerine hükümetin sessiz kalması ile gerginlik büyüyor. Hükümetin üzerinde çalıştığı yeni kıdem tazminatı çalışmasının detayları ortaya çıktıkça işçi temsilcileri de seslerini yükseltmeye başladı. Kulis bilgilerine göre üzerinde çalışılan iki formülün birincisine göre çalışanın 30 günlük kıdem tazminatının 11 günü fona devredilecek. Çalışanın bu parayı 56 yaşından önce sadece evlilik, konut alımı, sağlık gibi gerekçelerle çekebilmesi öngörülüyor. Diğer bir formüle göre ise işçilerden yüzde 6'lık prim kesintisi yapılacak. Kıdem tazminatı fonu uygulamasına 1 Ocak 2022 tarihinde geçilmesi planlanıyor. Mevcut çalışanların, sistem değişikliğine kadar olan döneme ait kıdem tazminatına ilişkin haklarının saklı kalması bekleniyor.

FON KONUSUNDA 2 FORMÜL ÜZERİNDE ÇALIŞILIYOR

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dün akşam ana hatlarını açıkladığı istihdam kalkanı paketi kapsamında kıdem tazminatı fonu konusunda bir çalışma yürüyor. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nca yürütülen çalışmaya Hazine ve Maliye Bakanlığı da aktif katkı sağlıyor. İşçi ve işveren örgütlerine ayrı ayrı bilgi verilerek görüşleri isteniyor. Tamamlayıcı emeklilik sisteminin bir parçası olarak bireysel hesaba dayalı kıdem tazminatı fonu kurulması öngörülüyor. Kıdem tazminatı fonuyla yurt içi tasarrufların artırılması ve ikinci bir emekli aylığı bağlanarak sosyal güvenlik sistemi üzerindeki yükün azaltılması amaçlanıyor. Kıdem tazminatı fonu uygulamasına 1 Ocak 2022 tarihinde geçilmesi planlanıyor. Fon konusunda iki formül üzerinde duruluyor.

İKİ FORMÜL DE ÇALIŞANLARIN ALEYHİNE

Kıdem tazminatı şu an her hizmet yılına karşılık 30 günlük ücret üzerinden ödeniyor. Gündemdeki birinci formülde 30 günlük kıdem tazminatının 19 gününün mevcut sistemdeki gibi devam etmesi, 11 günün ise kıdem tazminatı fonuna devredilmesi öngörülüyor. Bu formül için 11 günlük brüt ücret üzerinden kıdem tazminatı fonuna prim kesilecek. İşçinin her bir yıllık hizmete karşılık alacağı 30 günlük kıdem tazminatının 19 günü mevcut sistemdeki kurallar çerçevesinde ödenecek, 11 günü ise kıdem tazminatı fonunda birikerek, örneğin 56 yaşında toplu alınabilecek veya emekli aylığı bağlatılacak. İkinci formülde ise kıdem tazminatı fonu için yüzde 6 oranında prim kesilecek. Bunun 4 puanı işveren, 0.5 puanı işçi priminden oluşacak. Devlet 1 puan katkıda bulunacak. Vergi indirimi yoluyla da 0.5 puanlık ilave prim katkısı yapılacak. Böylece toplam prim tutarı yüzde 6 olacak.

SENDİKALAR BU SİSTEME KARŞI ÇIKIYOR

İşçi sendikaları 30 günlük ücret üzerinden ödenen mevcut kıdem tazminatının aylık yüzde 8.33'e karşılık geldiğini ileri sürüyor. Fona yüzde 6 oranında prim kesilmesi, 21.6 günlük kıdem tazminatına karşılık geliyor. Ancak, ekonomi yönetimi fonda toplanacak primlerin nemalanmasıyla her hizmet yılı için 30 günlük ücrete karşılık gelecek ödemenin mümkün olacağını savunuyor. Mevcut çalışanların, sistem değişikliğine kadar olan döneme ait kıdem tazminatına ilişkin hakları saklı kalacak. Birinci formülün benimsenmesi halinde 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren mevcut çalışanlar dahil olmak üzere herkes için zorunlu olacak. İkinci formül ise mevcut çalışanlar için isteğe bağlı olacak.

TÜRK-İŞ BAŞKANI ATALAY BU KARARA TEPKİ GÖSTERDİ

Hükûmetin çalışanlara ödenecek kıdem tazminatının bir kısmının fona aktarılması üzerinde çalışmaları sürerken, sendikalar karara tepkili. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay düzenleme üzerinde 10 gündür çalışıldığını söylerken, "İşçinin haklarını geriye düşürecek hiçbir teklifi imzalamam. Tek başıma kalsam da, ölsem de kıdemi vermem" dedi. Koronavirüs salgını sürecinde kıdem tazminatını fona dönüştürmeyi hedefleyen hükûmet, işçi ve işveren sendikalarıyla temasa geçti. Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı tarafından Türk-İş, Hak-İş, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne (TOBB) haber verilerek kıdem için görüşme yapıldı. Cumhurbaşkanlığı bürokrasisinin de görüşmeler yapacağı öğrenildi.

ATAYAL: İŞÇİLERİN ALEYHİNE HİÇBİR TEKLİFİ İMZALAMAM

Sözcü'den Erdoğan Süzer'in sorularını yanıtlayan Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, "İşçinin haklarını geriye düşürecek hiçbir teklifi imzalamam. Tek başıma kalsam da, ölsem de kıdemi vermem" dedi. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, "10 gündür kapalı devre kıdem filmi çevriliyor. Nihayetinde aradılar, görüşümüzü istediler. 'Biz kıdem tazminatından memnunuz, fon diye bir şey istemiyoruz' diye cevap gönderdim. Ben şahsen milyonlarca çalışanın geleceğini ilgilendiren bu konunun direkt Cumhurbaşkanı ile görüşülmesi taraftarıyım" dedi. Ergün Atalay, kıdemle ilgili 3 şartları olduğunu da belirtirken, şartlarını şöyle açıkladı: "Birinci şartımız kıdemle ilgili bugüne kadar kazanılmış tüm haklarımız korunmalı. Bu hak hem bugün çalışanlar, hem de gelecekte çalışacak çocuklarımız, torunlarımız için geçerlidir. Buradan zerre taviz beklenmesin. İkincisi bir yıla 1 ay, yani 30 gün şartından geri adım atmayız. Üçüncüsü kıdemin oran olarak yüzde 8.33'ten aşağı düşürülmesini kabul edemeyiz. Bu 3 şart yerine getirilmezse biz masada olamayız. Masada olan da o masanın altında kalır. İşçinin kıdemine zarar verecek bir teklifi ben ölsem de kabul etmem. Tek başıma kalsam da kabul etmem. Başkan kardeşlerim de, işçi kardeşlerim de kabul etmez. Eğer gerçekten iyi niyetli olarak kıdemi alamayanların kıdem almalarını sağlayacak bir çalışma yapmak istiyorlarsa, 3 şartı yerine getirmek kaydıyla oturur konuşuruz."

TİSK VE TOBB KARŞI ÇIKARKEN HAK-İŞ SICAK BAKIYOR

SÖZCÜ'nün edindiği bilgilere göre, hükümetin kıdem tazminatını fona dönüştürme girişimine işverenin temsilcisi konumundaki TİSK ve TOBB da kesin olarak karşı çıkıyor. İşveren kesiminin bu görüşlerini hükümete ilettiği öğrenildi. Hükümete yakınlığıyla bilinen Hak-İş'in ise kıdem konusunda yüzde 50-50 noktasında olduğu, kazanılmış hakların korunması kaydıyla fona sıcak bakıldığı ifade ediliyor. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ise kıdem tazminatına el uzattırmayacaklarını vurguladı.