Sağlık Bakanlığı, 2020 Yılı Sağlık İstatistikleri Yıllığı’nı tam bir buçuk yıl gizledikten sonra, sansürleyerek 31 Mayıs’ta açıklandı. Sözcü gazetesinden İsmail Arı'nın yaptığı habere göre, 300 sayfalık raporda yer alan verilerin önemli bölümü 2019 yılı verilerini içeriyor. Özellikle Covid-19 pandemisiyle geçen 2020 yılına dair veriler sınırlı biçimde açıklanırken, oldukça çarpıcı bilgilere yer veriliyor.
ANTİDEPRESAN KULLANIMINDA BÜYÜK ARTIŞ
Raporda, antidepresan kullanımının son 10 yılda yaklaşık yüzde 70 oranında arttığı belirtildi. 2009'da bin kişi başına günlük 29 antideprasan ilacı düşerken, 2020’de bu oran 49’a kadar yükseldi. 2015 yılında 324 milyon kutu sindirim sistemi ve metabolizma ilacı satılırken bu oran 2020’de 401 milyon kutuya yükseldi. 2020’de satılan 401 milyon kutu sindirim sistemi ve metabolizma ilacının satış değeri ise 9 milyar 117 milyon TL olarak açıklandı. En fazla satılan ikinci ilacın ise “sinir sistemi” ilaçları olduğu açıklandı. 2015’te 271 milyon kutu sinir sistemi ilacı satılırken 2020 yılında ise 5 milyar 536 milyon TL değerinde 320 milyon sinir sistemi ilacı satıldı. Sinir sistemi ilaçları arasında “Depresyon, şizofreni, huzursuzluk ve sıkıntı gibi hallerde kullanılan ilaçlar" öne çıkıyor.
MİLYONLARCA KİŞİ DOKTORA GİDEMEDİ
Sağlık Bakanlığı'nın 2020 raporunda, Covid-19’la mücadeleyle geçen 2020 yılında, ameliyat olan, hekime müracaat eden ve hastaneye yatan yurttaş sayısında da büyük oranda düşüş olduğu görüldü. Raporda, 2019 yılında ülke genelinde toplam “Hekime müracaat” sayısı 812 milyon olarak açıklandı. Ancak, 2020 yılında hekime müracaat sayısı tam 212 milyon azalarak 600 milyona düştü. Düşüşün en önemli nedeni olarak Covid-19 salgınıyla hem sağlık sisteminin çökmesi hem de birçok yurttaşın salgın endişesi ile hastaneye gitmemesi gösterildi.
2019 yılında 13 milyon 806 bin yurttaş hastanede yatarak tedavi görürken 2020 yılında hastaneye yatan kişi sayısı da 3 milyon azaldı. 2020’de 10 milyon 620 bin kişinin hastanelerde yatarak tedavi gördüğü ifade edildi. Sağlık İstatistikleri Yıllığı’nda yer alan bilgilere göre, Türkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) üye ülkeler arasında en fazla antibiyotik tüketilen beşinci ülke. En fazla antibiyotiğin sırasıyla Yunanistan, Güney Kore, Fransa, İspanya, Türkiye, Şili ve Polonya’da tüketildiği belirtildi. En az antibiyotik ise İsveç ve Hollanda’da tüketiliyor.
PROF. DR. PALA: VERİLER YİNE GİZLENDİ
Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, Sözcü'ye yaptığı açıklamada, Sağlık Bakanlığı’nın yine verileri gizlediği belirterek, "2020 yılının yıllığına 2019 yıllına ait tablolar konmuş. 2020 yıllığında 2020’nin verisi yok, 2019’un var. Bunu bu yıl yayımlamayacaksanız ne zaman yayımlayacaksınız? Zaten 2020 yıllığını da 2022’nin Haziran ayında yayımladılar. Hem Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın hem de bu işle ilgilenen kadroların Türkiye’nin gerçek verilerini açıklaması lazım. Sağlık Bakanlığı, 2020 yılının verilerini büyük oranda yayımlamayarak tıpkı Covid-19 salgının yaptığı gibi verileri yine gizledi.”
PROF. DR. CANDANSAYAR: TOPLUMUN RUH SALĞIĞI TEHDİT ALTINDA
Gazi Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selçuk Candansayar ise, antidepresan ve psikiyatri ilaçlarının kullanımında görülen artışı yorumlayarak, "Pandemi, ekonomik çöküş ve politik kriz psikiyatriye başvuruyu çok artırdı. Toplumun genel ruh sağlığı ve bireylerin ruh sağlığı tehdit altında. Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) yüzünden hastalara yeterince zaman ayrılamıyor. Bu durum da doktorların daha ilaç ağırlıklı tedavileri seçmek zorunda kalmalarına neden oluyor. En az 30 dakika olması gereken psikiyatri muayenelerine sadece 5-7 dakika zaman veriyor sistem. Bu durum hem hasta memnuniyetsizliğini hem de sağlık çalışanının tükenmesini artırıyor” değerlendirmesini yaptı.
"GERÇEK ÖLÜM SAYILARI AÇIKLANMIYOR"
Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) eski Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman da Sağlık Bakanlığı’nın hâlâ Covid-19’a ilişkin birçok veriyi gizlediğini belirtti, "Sağlık Bakanlığı bir takım veriler açıklasa da hâlâ birçok soru yanıt bekliyor. Covid-19 salgınında fazladan ölümler yaşandı. Yani Sağlık Bakanlığı’nın resmi olarak açıkladığından daha fazla insan Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi. Gerçek ölümlerin açıklanandan en az 3 kat fazla olduğunu TTB salgının başında beri söylüyor. Hâlâ gerçek ölüm sayıları açıklanmıyor. Çünkü Sağlık Bakanlığı hâlâ verileri gizliyor, manipüle ediyor” dedi.
