Kadına Yönelik Şiddet (KYŞ) ile ilgili 14 Komisyon ve alt komisyondaki önerileri inceleyen Biçer Karaca; 22. Yasama Döneminden bugüne kurulan 15 komisyondaki bini aşkın önerinin hayata geçmesi durumunda bugün kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetlerindeki vahim ve ürkütücü tablonun yaşanmayacağını belirtti; ilgili bakanlıklardan TBMM’nin önerilerinin neden dikkate alınmadığına dair yanıt beklediklerini ifade etti. İnceledikleri dönemlere bakıldığında, “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile ilgili anaakımlaştırma, bütçeleme ve farkındalık faaliyetlerinin bugün tamamen yok sayılan bir hale gelmesinin Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin KYŞ önleme sorumluluğunda ne yazık ki bir geri gidiş olduğunu kronolojik olarak görmek mümkün. Sadece kadınlar değil tüm toplum ve eşitlik hayali açısından toplumsal cinsiyet tanımının reddi kabul edilemez bir zihniyetin sonucu olarak ortada.” diye konuştu.
TBMM’de 2006 yılından bugüne; 14 komisyonda toplam KYŞ önleme için 1248 öneride bulunulduğunu, 1 komisyon raporunun TBMM sitesinde bulunamadığını, Meclis’te raporlaşan önerilerin büyük çoğunluğunun ise hayata geçirilmediğini tespit ettiklerini söyleyen Gülizar Biçer Karaca, kapsayıcı önerileri tasnif sonuçlarının iyi değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
İşte yıllar içinde TBMM’de ilgili komisyonlarda uzun sürelerde, çok sayıda katılımcı ve katkıyla hazırlandığı halde başta Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olmak üzere Bakanlıkların hayata geçirmediği KYŞ önerilerinin dağılımı:
|
22. DÖNEM 2006 |
Töre ve Namus Cinayetleri ile Kadınlara ve Çocuklara Yönelik Şiddetin Sebeplerinin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu |
TOPLAM 69 öneri |
15 Ana öneri Çözüm önerileri Koruyucu ve Önleyici tedbirler: 14 Hizmet kurumları: 24 Eğitim: 6 Sağlık: 3 Hukuk: 7 |
|
23. DÖNEM 2010 |
Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesinde Mevzuattaki Ve Uygulamadaki Noksanlıkların Tespitine İlişkin Komisyon Raporu |
TOPLAM 82 öneri |
Hukuki alana yönelik: 21 Sığınma evlerine ilişkin: 18 Medyaya ilişkin: 12 Kamu Kurumlarının görevleri ve koordinasyona ilişkin: 31 |
|
23. DÖNEM MART 2011 |
Çocuk Cinsiyeti Nedeniyle Kadın Üzerinde Oluşturulan Psikolojik Şiddet, Başlık Parası ve Geleneksel Evlilikler Hakkında Komisyon Raporu |
TOPLAM: 42 öneri |
Eğitim: 9 Sağlık: 4 Sosyal Hizmetler: 6 Gelir ve İstihdam: 2 Medya/Tanıtım: 3 İnsan Kaynakları: 2 Genel Politika Alanı: 12 Hukuki Alan: 4 |
|
23. DÖNEM 2011 |
Eğitim Sistemimizdeki Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Yeri Konulu Komisyon Raporu |
Toplam 24 öneri |
|
|
23. DÖNEM 2009 |
Erken Yaşta Evlilikler Hakkında İnceleme Yapılmasına Dair Rapor |
Toplam 25 öneri |
Yasal düzenlemeler: 3 Çocukların eğitimi: 7 Halkın eğitimi: 7 Yanlış dini algıların ve geleneksel uygulamaların önlenmesi: 4 Erken evliliklerin tespiti: 5 |
|
23. DÖNEM 2011 - Nisan |
İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Çözüm Önerileri Komisyon Raporu |
Toplam: 43 öneri |
Ana öneri: 4 Eğitim: 4 Mağdur yönünden: 16 Hukuki alan: 19 |
|
24. DÖNEM KASIM 2013 |
Her Alandaki Kadın İstihdamının Artırılması Ve Çözüm Önerileri Komisyon Raporu |
Toplam 59 öneri |
İş ve Aile Yaşamının Uyumlaştırılası Konusundaki Çözüm Önerileri: 24 TCE Sağlanması Konusundaki Çözüm Önerileri: 12 Eğitim Alanında Çözüm Önerileri: 5 Kadın Girişimciliğinin Artırılması Konusundaki Çözüm Önerileri: 15 Kadın Örgütlenmesinin Güçlendirilmesi Konusundaki Çözüm Önerileri: 3 |
|
24. DÖNEM 2012 |
Toplumsal Cinsiyet Açışından Anayasa Konulu Komisyon Raporu |
Toplam 36 öneri 10 Ana öneri |
Anayasanın Dili: 1 Eşitlik: 8 Ayrımcılık Yasağı: 1 Geçici ve Özel Önlemler: 2 Anayasal Gözetim Mekanizmaları: 7 Aile: 1 Çalışma Hayatı: 3 Şiddetin Önlenmesi: 1 Milletlerarası Andlaşmaların Uygulanması: 1 |
|
24. DÖNEM TEMMUZ 2014 |
24. TOPLUMSAL CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME KOMİSYON RAPORU |
Toplam 10 Öneri
|
Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Veri ve İstatistiklerin Üretilmesi 1 Genişletilmiş GSYH Hesaplamaları Hakkında Çalışmaların Yürütülmesi 1 Merkezi Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinde Farkındalık Oluşturmasına Yönelik Çalışmalar Yürütülmesi ve Örnek Uygulamalar Geliştirilmesi 1 Bakanlıklar, Kamu İdareleri ile Mahalli İdarelerin Politikalarını Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bir Yaklaşımla Geliştirmeleri 1 TBMM ve Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme 1 Toplusal Cinsiyet Eşitliği Alanında Faaliyet Gösteren Sivil Toplum Kuruluşlarına Yönelik Eğitimler Verilmesi, Kılavuzlar Hazırlanması 1 Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Konusunun Lisans, Yüksek lisans veya Doktora Programlarında Müfredat İçine Alınması 1 Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı Ekleri Arasına Toplumsal Cinsiyet Raporunun Eklenmesi veya Bütçe Gerekçesinde Bir Bölüm Açılmasının Sağlanması 1 Performans Denetimlerinin Cinsiyete Duyarlı Hale Getirilmesine Yönelik Sayıştayda Farkındalık Oluşturulması ve Örnek Uygulamalar Geliştirilmesi 1 Yerel Yönetimlerde Farkındalık Oluşturulmasına Yönelik Çalışmalar Yürütülmesi ve Örnek Uygulamalar Geliştirilmesi 1 |
|
26. DÖNEM MAYIS 2015 |
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN SEBEPLERİNİN ARAŞTIRILARAK ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLERİN BELİRLENMESİ AMACIYLA KURULAN MECLİS ARAŞTIRMASI KOMİSYONU RAPORU |
Toplam 206 Öneri |
Farkındalık ve Zihniyet Dönüşümü 29 Medya 24 İnsan Kaynağı 9 Mevzuata Yönelik Öneriler 28 TCK’ya İişkin Öneriler:14 Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanuna İlişkin Öneriler: 10 Türk Medeni Kanununa Yönelik Öneriler: 5 Hukuk Muhakemeleri Kanununa İlişkin Öneriler: 3 Diğer Mevzuata Yönelik Öneriler: 10 MAĞDURUN DESTEKLENMESİ Devlet Denetleme Kurulu Raporundaki önerilere göre: 4 Başbakanlık Genelgesi’ne göre: 28 Sağlık Hizmetleri: 3 Ceza İnfaz Kurumlarındaki Kadınlar: 3 Şiddet Uygulayan Erkekler: 5 Veri Toplama ve Analiz: 14 Sivil Toplum Kuruluşları: 6 Kurumlar Arası İşbirliği: 10 Kamu Politikasının Koordinasyonu: 1 |
|
24. DÖNEM HAZİRAN 2022 |
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNDE MEDYANIN ROLÜ KONULU KOMİSYON RAPORU |
TOPLAM 24 Öneri |
Yerel Medyaya Yönelik Farkındalık Arttırıcı Eğitimler: 1 Medya Konusunda Çalışan Kamu Kurumlarını Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Hale Getirmek: 1 Geleceği Garanti Altına Almak: Toplumsal Cinsiyet ve Medya Dersi: 1 Öğrenciler Atölye Çalışmaları ile Üreterek İçselleştiriyor: 1 Nesillerin Medyayı Doğru Anlamasını Sağlamak İçin Medya Okuryazarlığı: 1 Medya Okuryazarlığı Dersini Eşitliğe Duyarlı Hale Getirmek: 1 Medyayı Daha İyi Analiz Etmek: 1 İnsanlar Medyayı Nasıl İzler: 1 Kadınlara Yönelik Çalışmalara Kolay Ulaşmak: 1 Basının Kendini Denetlemesi: 1 Medyayı Teşvik Edecek Toplumsal Tepkinin Yönlendirilmesi: 1 İşaretler Aracılığıyla Ayrımcılıkla Mücadele: 1 Gençlerin Dünyası Elektronik Oyunların Sınıflandırılması: 1 Sivil Toplumun Medya İçeriğini Sınıflandırması Örneği: 1 Medyanın Dönüşümü İçin Yurttaş Katılımını Sağlayacak Medya İzleme Merkezi: 1 Ulusal Ölçekli Farkındalık Kampanyası: 1 Kamu Spotlarında İşbirliği: 1 Büyük Bir Güç Olan Yerli Dizilerin Kullanılması: 1 Eşitliği Ödüllendirmek: 1 Faaliyetleri Daha Etkin Kılma Adına KSGM’nin Uzman Personel Sayısının Arttırılması: 1 TRT Fırsat Eşitliği Konseyi: 1 Basında Ayrımcılıkla Mücadele: 1 İnternette Ayrımcılıkla Mücadele: 1 |
|
26. DÖNEM 2018 |
KIRSAL ALANDA KADININ GÜÇLENDİRİLMESİ VE KIRSALDA KADIN GİRİŞİMCİLİĞİNİN DESTEKLENMESİ KONULU ALT KOMİSYON RAPORU |
Rapora TBMM ve KEFEK sayfasından ulaşılamıyor |
|
|
26. DÖNEM 2018 |
YURTDIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞI OLAN VE VATANDAŞLIKTAN İZİNLE ÇIKMIŞ KADINLARIN VE AİLELERİN SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ KONULU KOMİSYON RAPORU |
Toplam 85 Öneri |
144. Sf / 8 öneri 149. Sf / 7 öneri 154. Sf / 15 öneri 156. Sf / 8 öneri 158. Sf / 5 öneri 160. Sf / 10 öneri 163. Sf / 7 öneri 166. Sf / 8 öneri 168. Sf / 3 öneri 171. Sf / 4 öneri 172. Sf / 5 öneri 173. Sf / 5 öneri |
|
27. DÖNEM MART 2022 |
KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN SEBEPLERİNİN TÜM YÖNLERİYLE ARAŞTIRILARAK ALINMASI GEREKEN TEDBİRLERİN BELİRLENMESİ AMACIYLA KURULAN MECLİS ARAŞTIRMASI KOMİSYONU RAPORU |
Toplam 428 Öneri
|
Farkındalık ve Zihniyet Dönüşümü: 28 Eğitim ve Öğretimin Yapılandırılması: 20 Kadının Cinsiyeti Nedeniyle Ayrımcılığa Maruz Bırakılmaması İçin Dini İnançların Adalet ve Eşitliği Öngören İlkelerini Temel Alan Çalışmaların Yaygınlaştırılması: 12 Şiddetin Önlenmesine Yönelik Bilinçlendirme Çalışmalarına Dair: 8 Kamu, Üniversite, STK, Sendika ve Meslek Birlikleri ile Özel Sektörde Kadına Yönelik Şiddetle Mücadeleye İlişkin Farkındalık Çalışmaları: 9 Farkındalıkların Geliştirilmesi İçin Uygulayıcılara Yönelik Temel Düzeyde Hizmet İçi Eğitim: 8 Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi: 31 Dezavantajlı konumda olan mağdurlar başta olmak üzere, adli süreç boyunca tüm suç mağdurlarına yönelik uygun hizmetler geliştirilmesi: 14 Kolluk Kuvvetleri Bünyesinde Kurulmuş Olan Birimlerin Kapasitesinin Arttırılması: 11 Şiddet Mağduru Kadınların Etkin Sağlık Hizmeti Alması ve Karşılaşılan Güçlüklerin Giderilmesi: 11 Kurum ve Kuruluşlarda Görevli Personelin Periyodik Olarak Eğitime Tabi Tutulması: 17 Öfke Kontrolü ve Stresle Başa Çıkma gibi Tedavi ve Rehabilitasyona İlişkin Hizmetlerin Etkin Şekilde Yürütülmesine Yönelik Tedbirler: 8 Şiddet Gören Kadınların Oluşturulan Mekanizmalara Güven Duymasını Başvuruda Bulunmasını Sağlamaya Yönelik Tedbirler: 13 Şiddetle Etkin Mücadele İçin Mağdurları Gruplandırarak Özel Tedbirler Geliştirilmesi: 11 Boşanma Kararına Götüren Aile İçi Sorunlar Ortaya Çıktığında Taraflara Yönelik Destek Mekanizmaları Geliştirilmesi: 6
Mevzuat Değişikliği Öneriler: (Başlıklar toplamı): 57 Medya ve Basın Dilinin İyileştirilmesi: 59 Kadının Güçlenmesi: 40 Şiddet Mağdurunun Desteklenmesi: 22 Şiddet Uygulayanın Rehabilitasyonu: 15 Ailenin Güçlendirilmesi: 8 |
|
27. DÖNEM 2023 |
KADIN İSTİHDAMININ ARTTIRILMASI, KADIN GİRİŞİMCİLİĞİNİN, KOOPERATİFÇİLİĞİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ VE DESTEKLENMESİ KAPSAMINDA MEVCUT SORUNLARIN TESPİTİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİN BELİRLENMESİ KONULU KOMİSYON RAPORU |
Toplam 115 Öneri |
Kadının Güçlendirilmesi Konusundaki Öneriler: 23 Mevzuata İlişkin Öneriler: 10 Politika Geliştirilmesine İlişkin Öneriler: 21 Eğitime İlişkin Öneriler: 10 Kadın Girişimciliğinin Güçlendirilmesine İlişkin Öneriler: 26 Kadın Kooperatifçiliğinin Güçlendirilmesine İlişkin Öneriler: 18 İş ve Aile Hayatının Uyumlaştırılasına İlişkin Öneriler: 7 |
İşte hayata geçirilmesi TBMM tarafından önerilen, dikkate alınıp somut adım atılsaydı kadına yönelik şiddetin önlenmesinde etkili olabilecek Komisyon önerilerinden hayata geçmeyenlere dair temel tespitler:
|
ÖNERİ: |
İletişim Stratejisi Belgesi hazırlandı mı? |
30 Haziran 2022 tarihinde, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık tarafından duyurularak 4. Eylem planında (2021-2024) iletişim strateji belgesi hazırlanacağı ifade edilmiş, bu durum eylem planı raporunda da yer alıyor ancak belgenin hazırlandığına dair bir veri ya da habere ulaşılamıyor. |
|
Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü tarafından 1 defa e bülten hazırlanmış, sayı 1 olarak Mart-Ağustos 2020 yılında yayınlanmış ve bakanlığın internet sitesinde bulunuyor. Yılda 2 defa çıkartılıyor olsaydı, şu ana kadar 7 defa e bülten çıkartılması gerekiyordu. |
|
|
Kadın çalışmaları ve araştırmaları konusunda ortak bir yayın bankası platformu oluşturulduğuna dair Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile YÖK bünyesinde herhangi bir veri ya da açık kaynak bilgi bulunmuyor. Eylem planında da herhangi bir atıf yok. |
|
|
Hukuk Fakültelerinde kadın hakları konusunda zorunlu ders uygulaması bulunmuyor. Eylem planında buna yönelik bir veri ya da düzenleme mevcut değil. |
|
|
· Kadına yönelik Şiddet İzleme Komitesi Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü bünyesinde kuruldu mu? İşler halde mi? |
Eski Bakanlar Derya Yanık ve Zehra Zümrüt Selçuk döneminde kadına yönelik şiddeti izleme komitesi toplantıları yapıldığına yönelik haberler Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı internet sitesinde haber olarak Yer almış ama komitenin kimlerden oluştuğu ve ne yönde çalışmalar yaptığı yok. Bu komite ne tür çalışmalar yaptı, bir rapor oluşturdu mu? Şu an ki Bakan döneminde neden çalışma yürütmüyor? |
|
|
· Sığınma evleri sonrası hayat kuracak kadınlar için kadın destek fonu oluşturuldu mu? |
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın şiddete uğramış ya da sığınma evlerinde kalmış kadınların yeniden hayata atılabilmesi için herhangi bir adla; “Kadın Destek Fonu” ya da benzer bir isimle yardımı bulunmuyor. Bakanlığın internet sitesindeki yardım türleri; Aile, Barınma-Gıda, Engelli-Yaşlı, Eğitim ve Sağlık olmak üzere beş başlıkta sıralanıyor. Beş başlık türündeki yardım programları arasında şiddete uğrayan kadına ya da mağdur kadına yönelik bir yardım programı ve fon bulunmuyor. |
|
|
· Ulusal şiddet veri tabanı oluşturuldu mu? Ayrıştırılmış veri yoksunluğu giderildi mi? |
Ulusal bir şiddet veri tabanı oluşturulduğuna yönelik açık kaynak veri yok. Dönemin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’ın 2022 yılındaki sözlerine göre; İçişleri Bakanlığı ve Nüfus Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile Bakanlık arasında bir protokol imzalanarak gizlilik veritabanı oluşturduğu, 2023 yılında hizmete girmesinin planlandığı bilgisi var ancak şu an faal olarak işlerliği var mı, bu yönde açık kaynak veri yok. Ayrıca şiddet veritabanı oluşturulduğuna dair bir rapor ya da istatistik bilgisi de yok. |
|
|
· Sosyal şiddet, şiddet türleri arasına eklendi mi? |
6284 Sayılı Kanun; Kadına Yönelik Şiddet ve Şiddet tanımlarına atıfta bulunuyor, bunun dışında şiddet tanımı yok. Mor Çatı Kadın Vakfı’nın şiddet türleri tanımında yer alanlar: Fiziksel şiddet Psikolojik şiddet Cinsel şiddet Ekonomik şiddet Dijital şiddet Flört şiddeti Israrlı takip |
|
|
· Kadına yönelik şiddet ile ilgili tüm kamu,Üniversiteler ve paydaş kurumların birlikte Çalışmasını koordine edecek “Ortak Hizmet Ağı” modeli oluşturuldu mu? |
Bu yönde bir çalışma bulunmuyor. Bazı Kamu kurumları bilgi paylaşımını Kendi içlerine yapsa da, paydaş kurumların ortak çalışmasını sağlayan bir “Ortak Hizmet Ağı” bulunmuyor. |
|
|
· Asgari ücretin üzerinde ücret alan şiddet mağduru kadınlar baroların Adli Yardım hizmetinden yararlanabiliyor mu? |
Bu yönde bir çalışma yok. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanu’nuna eklenen bir hüküm yer almıyor. |
|
|
· |