dokuz8GÜNDEM Özel Programı’nda Gürkan Özturan’ın konuğu olan Ankara Barosu Bilişim, Teknoloji ve Hukuk Kurulu Başkan Yardımcısı, Avukat Gülşah Deniz-Atalar, dün AKP tarafından Meclis'e getirilen sosyal medya düzenleme teklifinin ayrıntılarını değerlendirdi. Av. Deniz-Atalar, "Sosyal medya düzenlemesi dijital hafızanın silinmesine neden olacak" uyarısında bulundu.

Avukat Gülşah Deniz-Atalar, dokuz8GÜNDEM Özel Programı'nda Gürkan Özturan'ın konuğu oldu. AKP tarafından dün Meclis'e getirilen sosyal medya düzenleme teklifinin ayrıntılarına ilişkin açıklamalarda bulunan Av. Deniz-Atalar, "Bu çok tehlikeli bir taslak" diyerek, taslakta yer alan maddelerin kötüye kullanımına dair olan çekincelere dikkat çekti.

"TAZMİNAT SORUMLULUĞU SOSYAL AĞ SAĞLAYICILARINA YÜKLENİYOR"

Avukat Gülşah Deniz-Atalar, kanun teklifinin ayrıntılarına ilişkin şu bilgileri paylaştı: "9 maddelik bir taslak geldi bize. Bu 9 maddenin 2 maddesi yürürlük maddesi o yüzden 7 maddelik bir taslak diyebiliriz. Kanun teklifinde, '5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi' hakkındaki kanunda bir değişiklik talebi var. Şöyle söylüyorlar: 2. maddeye ek olacak şekilde, sosyal ağ sağlayıcı tanımı getiriyor. sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, ses ve konum gibi değişik içerikleri paylaşarak, bunların görüntülenmesine ve paylaşılmasına imkan sağlayan gerçek ya da tüzel kişilerin bu tanımın içerisine koyuyor. Daha sonra muhatapların yurt dışında bulunması halinde bununla ilgili bir tebligat usulü düzenliyor. Para cezalarında birtakım değişiklikler getirilmiş ve miktarlar artırılmış. Erişim engelleme kararlarının verildiği 8. ve 9. maddelere, erişim engellemenin yanında içerik çıkarılması ile ilgili bir ekleme getirilmiş. Ek bir maddeyle, günlük erişimi Türkiye'den 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının Türkiye'de bir temsilcilik açmalarını, bir temsilci belirlemelerini, eğer bunu belirlemiyorlarsa önce para cezası daha sonra reklam yasağı. Ki bu reklam yasağı çok tehlikeli. Türkiye'de Kobilerin ticari ve reklam hayatını bitirebilecek şekilde yer alıyor. Eğer reklam yasağı da yapılmıyorsa, sulh ceza hakimliğinin kararıyla bant daraltmaya ilişkin bir hüküm getirmişler. Aynı zamanda 'Türkiye'de bulunan kullanıcıların verilerinin Türkiye'de barındırılması ile ilgili gerekli tedbirleri alır' diye bir düzenleme var. Bir de aynı zamanda, tazminat hukuku çerçevesinde birtakım yükümlülükler getirmişler. Ben bir tweet atıyorum, benim tweetimin tazminat sorumluluğunu Twitter'a yükleyen bir madde var. Ayrıca 'unutulma hakkı'nı kanuna getirmişler."

"BÜTÜN ERİŞİM ENGELLEME MADDELERİNE İÇERİK ÇIKARMA EKLENMİŞ"

Bütün erişim engelleme maddelerine içerik çıkarma hükmünün eklendiğini ve bunun dijital hafızanın silinmesi anlamına geldiğini vurgulayan Avukat Gülşah Deniz-Atalar, şu ifadeleri kullandı: "Birincisi, sosyal ağ sağlayıcıya öyle bir tanım getiriyorki, sosyal etkileşim amacıyla bütün internet alemini bu tanımın içerisine sokuyor. Bu şu demek: Sadece sosyal medya platformları değil, aynı zamanda bizim bireysel iletişim kurduğumuz haberleşme araçları da olabilir ya da forum siteleri olabilir. Bunların hepsini sosyal ağ sağlayıcı olarak nitelendirip, çok fazla yükümlülük getiriyor. Çok geniş ve öngürülemez bir tanım yapılması sebebiyle sıkıntılı. İkincisi, Türkiye'deki tebligat kanunu hükümlerine yurt dışındakilerin de uymasını bekliyorlar. Usulüne uygun olmayan tebligat ile yani bir e-posta ile bunun uluslararası bir şekilde usulüne uygun tebligat yapılmış olmasını kabul etmek gibi bir madde var. Hukukçu olarak böyle bir maddeyi tasvip etmem, aynı zamanda uluslararası tebligat hükümleri var. Ama en önemlisi, bütün erişim engelleme ile ilgili maddelerin yanına, bir içerik çıkarma eklenmiş. Bunun tanımını kabaca şöyle yapabiliriz: Kolektif hafızayı silmek ve daha fazla sansür için getirilen değişiklikler bunlar. İçerik çıkarmanın yapılmaması halinde, içerik başına 5 milyon TL ceza veriliyor." https://www.youtube.com/watch?v=gC8-Z_vc2ac

"SİYASİLERİN HAYATLARINDAKİ OLAYLAR HAFIZADAN SİLMEK İSTENİYOR"

Ankara Barosu Bilişim, Teknoloji ve Hukuk Kurulu Başkan Yardımcısı Deniz-Atalar, şöyle devam etti: "'Z kuşağını nasıl etkileyebiliriz' diye düşünüp, 'Z kuşağına önceki olan olayları sanki hiç yaşanmamış gibi temiz bir internet sunarsak, sanırım Z kuşağını etkileyebiliriz' diye düşünüp böyle bir düzenleme getirmişler. Çünkü, bu içerik çıkarmanın bütün maddelere eklenmesi Türkiye'deki mevcut haber alma hakkının, kamunun üstün menfaatinin, kamuya mal olmuş kişilerin, siyasilerin hayatlarındaki birtakım yaşanmış olayları bütünüyle hafızadan silmek ve dijital içerikten çıkarmak üzerine kurulu bir kanun teklifi."

"DÜZENLEME, SOSYAL AĞ SAĞLAYICILARINA REKLAM YASAĞI GETİRİYOR"

Düzenlemenin reklam yasğaı getirdiğini ve bunun Türkiye'deki Kobileri olumsuz etkileyeceğini aktaran Gülşah Deniz-Atalar, "Sosyal ağ sağlayıcıları, eğer temsilci belirlemezlerse önce 10 milyon idari para cezası kesiyor. Sonra eğer bu idare para cezasının tebliğinden sonra yine temsilci belirlemezse, Türkiye'de mukim vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin ilgili sosyal medya medya platformalarına reklam vermesini yasaklıyor. Kendince, bu kanunun içerisinde reklam vermeyecek sosyal medya platformlarının gelirini düşürmek gibi bir düşünce var. Ama Türkiye'deki Kobilerin yüzde 60'ı neredeyse Facebook'tan reklam yapıyor" diye konuştu.

"TİCARET HAYATINA ÇOK BÜYÜK BİR MÜDAHALE"

Avukat Deniz-Atalar, söz konusu düzenlemenin ticari hayata etkisini ise şöyle açıkladı: "Bu ticaret hayatına çok büyük müdahale. Sektörden kimsenin fikri alınmadan, haber alma hakkına, ifade özgürlüğüne hatta ticari hayatın devamlılığına aykırı. Şu anda farkında değiller, ama Instagram marka tanımı yapan kişiler ve Youtube'daki Youtuber'lar, program yapanlar ile birçok platformada sıkıntı yaşanacak. Bir de reklam yasağının ardından, bant daraltması ile ilgili bir hüküm de yer alıyor. Bu düzenleme teklifi, dijital hafızanın silinmesine neden olacak. Bu çok tehlikeli bir taslak."