İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu, “2018 Yılı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çocuk Haklarına Yönelik İhlaller Raporu”nu açıkladı. Buna göre, 2018 yılında bölgede 41 çocuğun yaşamını yitirdiği ve 64 çocuğun yaralandığı belirtildi.

İHD Şube binasında düzenlenen basın toplantısında konuşan İHD Diyarbakır Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu üyesi Avukat Ercan Yılmaz, çocuklar açısından hak ihlallerinin en fazla yaşandığı bir yıl olduğunu belirtti ve 2018 yılında bölgede 41 çocuğun yaşamını yitirdiğini, 64 çocuğun ise yaralandığını ifade etti.
Yılmaz, toplumsal hayatta korunmaya en çok ihtiyaç duyan gruplar arasında çocukların yer aldığını ve buna rağmen yine çocukların maruz kaldıkları hak ihlallerinin devam ettiğini söyledi. Yılmaz, en fazla görünür olan ihlaller arasında çocuğa yönelik şiddet, cinsel istismar, çocuk işçiliği ve ölümleri, çocuk yaşta evlilikler, anadil eğitiminin yoksunluğu ve genel olarak eğitim sistemindeki yetersizliklerin olduğunu açıkladı. Bölgede devam eden çatışmalı süreç ile yaşanılan hak ihlallerinden en çok etkilenen kesimin çocuklar olduğunu kaydeden Ercan, “Çatışmalı ortamların yaşandığı bölgelerde sahipsiz bırakılan askeri mühimmatların infilakı sonucunda çocukların yaralanmalarına ve yaşamlarını yitirişine tanıklık ediyoruz” diye konuştu.

ÇOCUKLAR ÖZGÜRLÜKLERİNDEN MAHRUM BIRAKILDI

2018 yılının çocuklar açısından hak ihlallerinin en fazla yaşandığı bir yıl olduğuna dikkat çeken Ercan, “Çocuklar, 2018 yılında anadillerinde eğitim haklarını kullanamadıkları için gelişimsel olarak olumsuz etkilendiler. Hayatı anlama ve anlamlandırma süreçlerinde desteklenmek yerine kısıtlandılar. Güvenlik güçleri tarafından açılan ateş sonucu öldürüldüler. Güvencesiz ve yasaya aykırı bir şekilde çalıştırıldılar, tutuklandılar ve özgürlüklerinden mahrum bırakıldılar, kapatıldıkları yerlerde şiddete ve işkenceye maruz kaldılar. Raporumuzun bilançosunda yer alan istatistiksel verilere baktığımızda, çocukların özellikle güvenlik güçleri tarafından gerçekleştirilen yargısız infazlar, gözaltında ve gözaltı yerleri dışında yapılan işkence ve kötü muamele uygulamaları dikkat çekmektedir" dedi.
ZORLA ÇALIŞTIRILAN 22 ÇOCUK HAYATINI KAYBETTİ
Yılmaz,  derneğe gelen başvurular ve izleme çalışmaları sonucunda ulaştıkları vakalardan tespit ettikleri kadarıyla 2018 yılında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşanan çocuk hak ihlallerinin verilerini aktardı. Buna göre;
  • 1 çocuk güvenlik güçleri tarafından açılan ateş sonucunda yaşamını yitirdi, 1 çocuk yaralandı.
  • Silahlı çatışma sonucunda 1 çocuk yaralandı.
  • Bombalı saldırılar sonucunda 1 çocuk yaşamını yitirdi.
  • Resmi hata ve ihmal sonucunda 3 çocuk yaşamını yitirirken 46 çocuk yaralandı.
  • Mayın ve sahipsiz bırakılan patlayıcıların infilak etmesi nedeniyle 2 çocuk yaşamını yitirdi, 2 çocuk ise yaralandı.
  • Yine 2 çocuk kuşkulu bir şekilde, 3 çocuk da intihar sonucunda yaşamını yitirdi, 4 çocuk intihara teşebbüs etti.
  • Başbakanlık genelgesi ile çocuk işçiliği ile mücadele yılı olarak ilan edilen 2018 yılında İş sağlığı ve İş Güvenliği
  • Meclisinin verilerine göre sadece Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde, çalışmaya zorlanan en az 22 çocuk hayatını kaybetti.

AİLEDE VE TOPLUMSAL ALANLARDA ÇOCUK HAK İHLALLERİ DEVAM EDİYOR

2018’de toplumsal olaylarda veya ev baskınlarında 54 çocuğun gözaltına alındığını dile getiren Yılmaz , “54 çocuktan 5’i tutuklanmıştır. 2 çocuk gözaltında işkenceye maruz kalırken, yine 3 çocuk ise gözaltı yerleri dışında ve 2 çocuk tutuldukları hapishanede işkenceye ve kötü muameleye maruz kalmıştır. 2018 yılında aile içinde ve toplumsal yaşam alanlarında çocuklara yönelik yönelik şiddet ve istismar olaylarıyla, yaşam hakkı ihlalleri de yine devam etmiştir. Aile içinde ve toplumsal yaşam alanlarında karşılaştıkları şiddet sonucu 7 çocuk yaşamını yitirmiş, 14 çocuk yaralanmış, 92 çocuk istismara maruz kalmış, 4 çocuk ise kaçırılarak alıkonulmuştur” bilgisini verdi.

FAİLLERİN GİZLENMESİ VE YARGILANMAMASI İHLALLERİ ARTIRIYOR

Bölgede 41 çocuğun yaşamını yitirdiğini ve 64 çocuğun yaralandığı üstünde duran Yılmaz, faillerin cezasızlık politikasıyla korunduğunu söyledi. Yılmaz, ''Çocukların yaşam hakları bu denli ihlal edilirken diğer yandan, yaşam hakkı ihlal edilen çocuklarla ilgili yargı organlarınca, etkili ve adil bir soruşturma yürütülmemesi, faillerinin gizlenmesi ve yargı karşısına çıkarılmaması, yargılanan faillerin ise cezasızlıkla korunması bu ihlallere neden olanları adeta cesaretlendirmekte, gerçekleştirdikleri ihlalleri sürdürmeye teşvik etmektedir” ifadelerini kullandı.

''ÇOCUKLARIN YAŞAM HAKKINI SAVUNMAK EN TEMEL İNSANİ SORUMLULUKTUR''

Çocukların yaşam hakkını savunmak ve çocuklara yönelik hak ihlalleriyle mücadele etmenin, en temel ve insani sorumluluk olduğunu vurgulayan Yılmaz, “Bu temelde biz insan hakları savunucuları olarak, tüm toplumsal kesimleri çocukların her alanda maruz kaldığı şiddete karşı duyarlı olmaya ve demokratik tepkilerini göstermeye çağırıyoruz. Ve sonuç olarak diyoruz ki; çocukların işkence edilerek cezaevlerine atılmadığı, katledilmediği, anadillerinde özgür, bilimsel ve ayrımcılığa uğramadan eğitim alabildiği, çalışmak zorunda kalmadıkları, şiddete ve istismara maruz bırakılmadıkları, evliliklere zorlanmadıkları bir dünyada yaşamaya hakları vardır ve bu hak ilgililerince mutlaka tesis edilmelidir” diyerek konuşmasını sonlandırdı.