İran devlet televizyonu tarafından hazırlanan ve 19 yıl önce 12 Aralık'ta vefat eden Azerbaycan eski cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’i anlatan belgesel filmin yayınlanması, iki ülke arasındaki gerilimi en üst düzeye taşımış durumda. Kendisini “İranlı Azerilerin lideri” ilan eden Mahmudali Çehreganlı da Azerbaycan televizyonunda açıkça “İran’daki molla rejiminin devrilmesi” çağrısında bulundu.
Seher TV’nin hazırladığı belgeselde Aliyev’in “Kürt olduğu” tekrar hatırlatılıyor. Ayrıca Aliyev’in zamanında “PKK’ye yardım ettiği” öne sürülüyor.
Kimi kaynaklara göre, Bakü yönetimi, belgeseli engellemek için diplomatik kanallar aracılığıyla önemli çaba sarf etti. Ancak kanal, belgeselin yayınlanacağını duyurdu.
Öte yandan Azerbaycan devlet medyası ise kanalı, “İran İslam Cumhuriyeti devleti ve gizli servisleri tarafından finanse ve kontrol edilmekle” suçlayarak belgeselde anlatılanları reddetti.
Yakın Tarihin İzi İle” bağlığı taşıyan belgeselde konuşan şahsiyetler, Haydar Aliyev’in ailesinin Azeri veya Türk değil, “Ezidi Kürt” olduğunu anlatıyor.
Konuklar yrıca, “20 Ocak Hadisesi” olarak bilinen 19 Ocak'ı 20 Ocak'a bağlayan gece, Sovyet ordusu tanklarının Bakü'de 130'dan fazla kişiyi öldürdüğü olaylardan, Karabağ’ın Ermenistan’a bağlanmasından ve diğer bir çok olaydan Haydar Aliyev’i sorumlu tutuyor.
Konuşmacılardan biri, PKK’nin en büyük desteği Haydar Aliyev’den aldığını öne sürdü.
ALİYEV AİLESİ KÜRT MÜ?
Bazı kaynaklara göre, resmi olarak Azerbaycan'da yaşayan sadece yaklaşık 6 bin Kürt var. Ancak bu sayının 1920'lerde 40 binden fazla olduğu belirtiliyor.
2013’te Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olan Kürt siyasetçi Tahir Süleymanov, ülkede eskiden Kürtlerinin sayısının 1 milyona kadar yükseldiğini ancak resmi rakamlara göre bugün ülkede sadece 13 bin Kürt kaldığını söylemişti.
Süleymanov, Kürtlerin İkinci Dünya Savaşı'ndan kısa bir süre sonra Stalin'in sürgün dalgalarından da büyük ölçüde etkilendiğini, büyük çoğunun Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan gibi Orta Asya cumhuriyetlerine yerleştirildiğini, birçoğunun hastalık ve açlıktan öldüğünü anlatmıştı.
Tahir Süleymanov, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in “Diyarbakırlı Kürt kökenli” olduğunu açıklamıştı.
Ayrıca soyları, Azeri Türk milliyetçileri arasında tartışma konusu olan ve Kürt milliyetçiliği ile suçlanan Aliyev Ailesi hakkında da Süleymanov, “Aliyevler’in Kürtlüğü hakkında çokça bilgi var. Haydar Aliyev, bana ‘Kürt olduklarını’ söyledi. Fakat şu an bu konuda herhangi bir şey söylemiyorlar” diye konuşmuştu.
Ancak Aliyev ailesi Kürt olduğunu hiçbir zaman resmen kabul etmedi.