Yolların bakımı, çöp toplama, kentsel planlama, konut politikaları ve çevre düzenlemeleri gibi birçok hizmeti yöneten kent konseyleri ayrıca yerel ekonomiyi güçlendirmek, toplumsal eşitliği sağlamak ve halkın katılımını teşvik etmek için projeler geliştirerek demokratik yönetime önemli bir katkı sağlıyor.
Türkiye’de Yaşayan Gençlerin Siyasi Temsiliyeti Oldukça Düşük
Geleceğin yöneticileri olması beklenen gençler ne yazık ki ülkemizde yeteri kadar temsil edilemiyor. 2018 seçimlerinden sonra mecliste bulunan 30 yaş altı genç vekil sayısı 8’ken 2023 seçimlerinin ardından bu sayı 5’e düşmüş durumda. Günümüzde meclisin yaş ortalaması ise 52,1[i].
Bununla birlikte temsiliyet gücünün düşüklüğü, STK’lara olan güvensizlik, toplumdaki siyasi gerginlik gibi nedenler gençleri siyasetten gün geçtikçe daha fazla uzaklaştırıyor. KONDA tarafından yayınlanan Gençlerin İnsan Hakları Algısı Kamu Araştırması raporu, gençliğin yalnızca %5’lik bir kesiminin siyasi bir partiye üye olduğunu gösteriyor.
Gençliğin Yüzleri gibi gençlerin sesini duyurması, siyasette daha fazla söz sahibi olması, demokratik süreçlere daha fazla katılmasını için çabalayan az sayıdaki STK’nın emekleri dışında gençliğin sorunlarına odaklanan parti ve dernekler olmaması sorunu daha da görünür hale getiriyor.
Siyasi ve demokratik katılımın bu kadar bulanık göründüğü bir ortamda kent konseyleri gençlere seslerini duyurabilmeleri için demokratik bir ortam sunuyor.
Genellikle demokratik olarak seçilen konsey üyelerinden oluşan kent konseyi üyeleri, yerel halkın çıkarlarını temsil etmek ve karar alma süreçlerine katılmakla görevli. Kent konseyleri aynı zamanda yerel hükümetle işbirliği yaparak halka hizmet etmek için yerel hükümetten gerekli kaynakları sağlamak konusunda da oldukça etkili.
Türkiye’de Kent Konseyleri
Türkiye'de kent konseyleri 2005 yılında, yerel yönetimlerin işleyişini düzenlemek amacıyla hazırlanan 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75. maddesi gereğince kuruldu. 5393 sayılı Belediye Kanunu'na göre, belediye sınırları içindeki tüm yerleşim birimlerinde kent konseyleri kurulması öngörüldü.
Kent konseyleri, belediye başkanı başkanlığında, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları, dernekler ve diğer yerel paydaşların temsilcilerinden oluşan bir yapıya sahip. Tamamı gençlerden oluşan Gençliğin Yüzleri programı, Türkiye’nin dört bir yanından yüzlerce genci bu konseylere katılıp yaşadıkları ortamın sorunlarıyla mücadele etmek ve demokratik haklarını kullanmak konusunda teşvik etmeyi başarmış önemli programlardan biri. Gençliğin Yüzleri katılımcıları kendi aralarında düzenledikleri atölye, eğitim ve toplantılarda ülke sorunları üzerine projeler geliştirmekle kalmıyor, bu projeleri kent konseyleri yoluyla yerel yönetimlere ulaştırma şansı da buluyor.
Gençliğin Yüzleri İstanbul temsilcilerinden Habilhan Yapar, Gençliğin Yüzleri’nin demokratik sürece olan katkılarını ve gençliğin sorunlarını şu şekilde özetliyor:
“Gençliğin siyasete katılımının geçtiğimiz seçimlerde yeteri kadar teşvik edilmediğini düşünüyorum. Bazı STÖ'ler ve bağımsız medya kuruluşları bazında somut teşvik ve çalışmalar olsa da genelde tüm siyasi partiler ve çoğu politikacılar tarafından gençlik göz ardı edilmiş ve gençliği somut bir şekilde desteklemek yerine onları seçilmeyecek bölgelerde aday göstererek ve gençlerin belki de çoğunu birincil olarak ilgilendirmeyen vaatler verilerek "gazı alınmaya" çalışıldı.
Milyonlarca genci sadece 5 kişinin temsil etmesi durumuna şunu diyebilirim: Gençliğin sorunlarını ve kendi sundukları çözüm önerilerini ne doğru düzgün işitebilir ne de gençliğin lehine politika üretebilir. Yeterli bir sayı değildir. O yüzden bu durumu hayal kırıklığı olarak değerlendiriyorum.
Yeni dönemde ve gelecek seçimlerde, iktidar dahil, fakat özellikle muhalefetin paradigmasının artık değişmesi ve koltuğa yapışan yaşlıların koltukları gençlere devretmesi gerektiği beklentilerim dahilindedir. Bu beklentiyi bir Genç Yüz olarak, diğer Genç Yüz arkadaşlarımda ve sahada karşılaştığım gençlerde görüyorum. Hatta bunun gerçekleşeceğine ümidi kesmiş gençler olduğu gibi; şu anki muhalefetin paradigması değişmezse, değil siyasi parti üyeliği sandığa dahi gitmeyeceklerini söyleyenler de var diyebilirim ve bunlardan biri de benim.”
[i] https://www.setav.org/secimlerin-ardindan-yeni-meclis-toplumu-ne-kadar-yanisitiyor/