KÜLTÜR & SANAT

Kürtlerin Galilesi İsmail Beşikçi

Bizim İsmail/Îsmaîle Me Belgeseli Adana Altın Koza Film Festivalinde, Ulusal Uzun Belgesel kategorisinde dünya prömiyeri yapacak.

Abone Ol

Haber: Elifsu Dilek Şen

23 Eylül’de başlayacak 31. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nde Belgesel Film Yarışması’nda yer alacak filmler arasında Bizim ismail.

Fimin yönetmeni Fatin Kanat, Sinetopya sinema grubu yöneticilerinden biri ve İşçi Filmleri Festivali düzenleyicilerinden , Iran sineması konusunda doktora yapmaktadır. İran Sinemasında Kadın adlı bir kitabın yazarı da olan yönetmen, Necmettin Salaz ile Halepçe: Sonsuz Umut isimli belgeselin yönetmenliğini üstlenmiştir. Önder İnce ise ‘Jiletli Metroseksüel: Müslüm Gürses’ belgeselinin sahibi.

Kürtler tarafından “Beşikçi Hoca” olarak tanınan ünlü sosyolog-yazar İsmail Beşikçi, Kürt halkı ve Kürt sorunu üzerine yaptığı çalışmalar nedeniyle defalarca yargılandı, cezaevinde kaldı, Türkiye’de kitapları yasaklandı.  

1960’lı yılların siyasal ortamında ilk defa Kürtlerle tanışan, ardından Kürtlerin ayrı bir millet olduğunu yazılarında anlatan Beşikçi Hoca, bu konuda kaleme aldığı yazılar nedeniyle üniversiteden atıldı; 12 Mart’ta tutuklanıp Diyarbakır’a gönderildi.

Hayatının 17 yılını cezaevinde geçiren Beşikçi Hoca, Kürt sorununun uluslararası bir sorun olduğunu ancak inkar durumunun Cumhuriyet'in kurulmasından itibaren Türkiye’ye mahsus olduğunu söyledi.

Bilimde doğruluğun tek ölçütünün “olgu”lar olduğu düşüncesinden hareketle, hayatını “Kürt” olgusu üzerinden, bilimsel bilginin üretilmesinin önünde engel olan “resmi ideoloji” ile hesaplaşmaya adayan İsmail Beşikci, yazdıkları nedeniyle ömrünün cezaevlerinde geçirmiş bir sosyologdur.

Cezaevi dışındaki zamanlarda biriktirdiği arşivi her gözaltı sırasında dağıtılıp, bir ara Milli Kütüphane’den yararlanması bile engellendiğinden cezaevlerini araştırma merkezleri, mahkeme salonlarını üniversite kürsüsüne dönüştüren bir sosyal bilimci olan Beşikci’nin, üniversitedeki ilk yıllarında bilim insanı/akademisyen adayı olarak ilgi duyduğu bir halk/kültüre üniversite ve siyasi çevrelerin yaklaşım biçimi, zihninde farklı ufuklar açmış ve ilk çalışmalarında ulus-devletleşme önünde bir “engel” olarak “sorun” edindiği Kürtleri daha sonra varlıkları bile inkar edilen bir halk olarak araştırma konusu edinmiştir. Bu yöndeki çalışmaların siyasal engellerle karşılaşması ve yazdıklarından dolayı üniversiteden uzaklaştırılıp yargılanması, yazarın Türkiye üniversitelerinde bilimsel bilgi üretimini kontrol eden resmi ideoloji ile tanışmasına yol açar ve bundan sonraki süreçte bu sorunun çözümlenmesine yoğunlaşır. Tüm baskılara rağmen bu süreç hala devam etmektedir.

Fatin Kanat ve Önder İnce,‘İsmail Beşikçi’nin duruşunu anlatmak istedik’Belgeselle ilgili yönetmenler “İsmail Beşikçi, Kürtlerin bir ulus olarak inkâr ve asimilasyonuna karşı mücadeleyle özdeşleştirmiş önemli bir şahsiyettir. Ne yazık ki Kürt varlığına, diline ve kültürüne yönelik kapsamlı saldırılar günümüzde de devam etmektedir. Beşikçi’nin bu değerli duruşundan ve mücadelesinden kimsenin habersiz ve duyarsız kalmamasını istiyoruz” diyor.

Yarışmada sekiz film yarışacak

‘Bizim İsmail’ dışında Belgesel Film Yarışması’nda ‘Ağaçtan Umutlar’ (Haydar Demirtaş), ‘Laf Aramızda  Engürü Kahve’ (Özlem Mengilibörü, Can Mengilibörü), ‘Sürgün Asla Bitmez’ (Bahar Bektaş), ‘Şarap Rengi Deniz’ (Nefin Dinç), ‘Şehir Ve Mesih’ (Aylin Kuryel ile Raşel Meseri), ‘Üçüncü Gurbet’ (Mediha Güzelgün), ‘Zamanın Kıyısında Sınav’ (İlkay Nişancı) filmleri bulunuyor.

Belgeseller yönetmen Eylem Kaftan ve Serdar Kökçeoğlu ile senarist-yapımcı Hakkı Kurtuluş’tan oluşan jüri tarafından değerlendirilecek ve yarışmanın sonuçları 28 Eylül Cumartesi akşamı gerçekleşecek törende açıklanacak.