Haber: Duran Özkan
Ankara Esnaf Çarşısı’nda ticari faaliyetlerini sürdürmeye çalışan esnaf mücbir sebep uygulamasının sonlandırılmasına tepkilerini ANKA mikrofonuna şu sözlerle gösterdi:
"Dükkanlarımıza kavuşana kadar bir şekilde bize destek olunmasını istiyoruz"
Züccaciyeci Emine Eren Ayas: "Bir girişimci olarak işe başladım. Tabii depremde her şeyimizi kaybettik. Bütün dükkanım göçük altında kaldı. Artık bilmiyorum. Mücbir sebebin ertelenmesini istiyoruz. En azından kendimizi toparlayana kadar, dükkanlarımıza kavuşana kadar bir şekilde bize destek olunmasını istiyoruz."
Terzi Hüseyin Ekinci: "Küçük bir esnaf olarak bu şeyin uzatılması istiyoruz. Dükkanlar yok, hiçbir şeyimiz yok. Bu şekilde hiç olmaz. Ekmeği götüremiyoruz eve. İş yok. Çarşı demeye bin şahit lazım. Dükkanlar bitene kadar bize teslim edilseydi o zaman tamam derdik. Ama dükkanlar daha yapılmamış. Haziran ayında mı teslim edilecek, Mart'ta mı teslim edilecek belli bir şey yok."
"Devletin kredileriyle ayakta duruyoruz"
Kırtasiye ve fotokopi işi yapan Bilal Beyhatun, "Uzatılmaması bizi çok kötü etkileyecek. Biz burada konteynerda iki yıldır neredeyse siftahsız dükkân kapatıp eve gidiyoruz. Bizim buradaki kazancımız asgari ücretli bir işçinin aldığı paradan daha az. Şu an fedakârlık yapıyoruz. Devletin kredileriyle ayakta duruyoruz. Bunları ödemeye de başladı. Bayağı bir zor durumdayız. Şu an sabrediyoruz. Bu ne kadar gider. Bence gitmez. Malatya'da esnaflık yapmak çok da mantıklı değil. Hele hele konteynerlerde esnaflık yapmak tam bir intihar. Uzatılmaması bizi çok kötü etkileyecek. Ciddi ben Malatya'yı terk etmeyi düşünüyorum. Burada esnaflık çok zor. Yani Allah Malatya'daki özellikle konteyner, çarşılardaki, çarşılardaki diyorum yani, dışarıdakilerde değil, çarşıdaki esnafa çok zor."
"SSK'larımızı, BAĞ-KUR’larımızı yatırmıyoruz"
Elektrik ve İnşaat malzemeleri sahibi Eray Budak: "İşimiz pek hızlı değil. Yani mücbir sebebinin uzatılması lazım. Çünkü ödemelerimizi yapamıyoruz. Yani baya bir sıkıntıyız. Çok burada işler de iyi değil. Yani mutlaka uzatılması gerekiyor. Esnaf olarak çok iyi durumda değiliz. Çok büyük sıkıntılarımız var. SSK'larımızı, BAĞ-KUR’larımızı yatırmıyoruz. Bekliyorlar. İşte bunları yatırmak için. Yani işlerin açılması, Malatya’nın düzene girmesi lazım. Yani iş yerlerinin oluşması lazım. Yani oluşması gerekir ki biz de bir şekilde ödeyebilelim. Başka da söyleyecek bir şey yok yani. Bu büyük bir sıkıntı."
Mücbir sebep süresinin en az 2 yıl uzatılması gerektiğini belirten Mali Müşavir Veli Doğan ise şunları söyledi:
"İnsanların büyük bir beklentisi vardı. Bu sürenin uzatılması beklentisi yönünde. Onun bir karar alması bekleniyordu. Ancak 30 Kasım sonunda sonlandırıldı. Bu mücbir sebebin sonlanması ile Sosyal Güvenlik Kurumu primleri ve normal dönemlerdeki vergi ödemeleri başlayacak. Ve geçmiş dönemde yaklaşık bir buçuk yıllık süre içerisinde biriken borçlar ise ocak ve haziran aylarında taksitler halinde 24 eşit taksit halinde faizsiz olarak ödenecek. Ancak hâlâ şehrimizde 10 binden fazla bina yıkımı beklerken, yani mücbir sebep hali devam ederken Mücbir sebep uygulamasının sorgusuz sualsiz sona erdirilmesi; ticaretin gerçeklerine, deprem şartlarının ağırlığının yeteri kadar anlaşılmamasına bağlı olarak yapılmış bir işlem olarak algılıyorum. Van depreminde 5 yıl süren mücbir sebep Malatya'da 2 yıldan az bir süre sürdürüldü. Toplum henüz normalleşmedi. İş yerleri henüz açık değil. 10 binden fazla esnaf iş yerlerinde 21 metrekarelik küçük konteynerlerde devam ettirmeye çalışıyor. Ticaret kapasitesi düştü. Ve Malatya'daki sermaye il dışına hatta bazısı yurt dışına aktarıldı. Malatya ekonomisi daraldı. Bu durumun sonucunda mücbir sebebin uzamaması halinde büyük kırılmalar yaşanacağına inanıyorum. Bu kararın tekrar gözden geçirilmesini, mücbir sebep halinin en az 2 yıl daha uzatılmasını bekliyoruz."