Eski ve görevdeki 12 savunma ve istihbarat çalışanı, Lübnan'da çağrı cihazlarının patlatılmasına ilişkin New York Times (NYT) gazetesine değerlendirmelerde bulundu.

Adlarının açıklanmasını istemeyen üç istihbarat çalışanı, Lübnan'da patlatılan çağrı cihazlarını sattığı ileri sürülen BAC Consulting KFT (BAC Danışmanlık Ltd) firmasının "İsrail tarafından paravan şirket olarak kurulduğunu" söyledi.

Çalışanlar, "çağrı cihazlarını üreten İsrail istihbarat görevlilerinin kimliklerini gizlemek için" en az iki paravan şirketin daha kurulduğunu belirtti ancak bu şirketler hakkında detayları paylaşmadı.

BAC'nin önce "sıradan müşteriler için çağrı cihazı ürettiğini" aktaran çalışanlar, asıl hedefin Hizbullah olduğunu ve Hizbullah için üretilen çağrı cihazlarının pillerinin patlayıcı madde "PETN" içerdiğini kaydetti.

İstihbaratçılar, bu çağrı cihazlarının 2022 yazından itibaren Hizbullah'a az sayıda gönderilmeye başlandığını, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın "Cephede telefon kullanılmasın" açıklamasından sonra üretimin hızlandırıldığını söyledi.

İstihbarat çalışanları, ayrıca çağrı cihazlarının Lübnan'a sevkiyatının yaz boyunca arttığını dile getirerek, binlerce cihazın Hizbullah mensupları ve müttefiklerine dağıtıldığını aktardı.

Hizbullah mensuplarının şüphelenmemesi için çağrı cihazlarına "Hizbullah'ın üst düzey liderlerinden gelmiş gibi görünen Arapça mesaj gönderildiğini" söyleyen çalışanlar, patlamaları mesajların tetiklediğini kaydetti.

Nasrallah, 13 Şubat'ta yaptığı açıklamada, Hizbullah'ın son dönemlerde artan kayıplarının nedenini kullanılan telefonlara ve internete bağlamış, başta Hizbullah mensupları olmak üzere Lübnan'ın güneyindeki tüm köy ve belde sakinlerinden cep telefonu kullanmamasını istemişti.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, DSÖ'nün haftalık basın toplantısında değerlendirmelerde bulundu.

Lübnan'da patlayan iletişim cihazlarının neden olduğu can kaybına müdahale etmek için Lübnan Sağlığı Bakanlığı ile yakın bir şekilde çalıştıklarını belirten Ghebreyesus, şunları söyledi:

"Bu olaylar, Lübnan'ın zaten kırılgan olan sağlık sisteminde ciddi anlamda bozulmaya neden oldu. DSÖ ve ortakları aylardır toplu can kayıplarına yol açan olaylara hazırlanmak ve müdahale için Lübnan'a destek veriyor. Bu tür olaylara müdahale etmek için ülkedeki hastanelerin 3'te 2'sinden fazlasında görev yapmaları için 5 binden fazla sağlık çalışanını eğittik."

Ghebreyesus, ortaklarıyla birlikte kan malzemeleri ve kan testi kitleri dahil acil ihtiyaçları karşılamak ve sağlık sisteminin nasıl işlediğini takip etmek üzere çalıştıklarını bildirdi.

"PATLAMADA DOKTOR ÖLDÜ"

Toplantıya telekonferansla katılan DSÖ'nün Lübnan Temsilcisi Abdinasir Abubakar, AA muhabirinin, "Lübnan'daki elektronik cihaz patlamalarında kaç sağlık çalışanı etkilendi? Bu saldırıları sağlık açısından değerlendirebilir misiniz? Bunların uzun vadeli etkileri olabilir mi?" sorusunu yanıtladı.

Abubakar, "Şu ana kadar Lübnan Sağlık Bakanlığı saldırılarda 1 doktorun öldüğünü bildirdi. Bakanlık, Lübnan'da son iki günde yaşanan olayları sınıflandırmaya ve verileri toplamaya çalışıyor. Görevi başında olmayan sağlık çalışanları bu patlamalardan etkilenmiş olabilir. Rakamlar her gün güncelleniyor." dedi.

Patlamalar nedeniyle şimdiye kadar 37 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 3 binin üzerinde kişinin yaralandığını kaydeden Abubakar, bu saldırıların sağlık açısından uzun vadeli etkilerinin olup olmadığına ilişkin değerlendirmelerin sürdüğünü ve bunun anlaşılmasının zaman alacağını bildirdi.

NELER YAŞANMIŞTI?

Lübnan'da 17 Eylül'de, Hizbullah mensuplarının kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar meydana gelmişti.

Sağlık Bakanlığı patlamalarda 2'si çocuk, 12 kişinin hayatını kaybettiğini, 300 kadarı ağır yaklaşık 2 bin 800 kişinin yaralandığını belirtmişti. Bakanlık, ülkede dün çok sayıda telsizin patlatılması sonucu da 20 kişinin öldüğünü, 450'den fazla kişinin yaralandığını açıklamıştı.

Lübnanlı yetkililer olaydan İsrail’i sorumlu tutarken İsrail'den konuyla ilgili henüz açıklama gelmedi.

İsrail-Lübnan sınırında 8 Ekim 2023'ten bu yana taraflar arasında zaman zaman şiddetlenen çatışmalar meydana geliyor.