Prof. Dr. Cenk Yaltırak gazeteci Cansu Çamlıbel’e Kahramanmaraş’ta meydana gelen deprem ve beklenen Marmara depremi hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Cenk Yaltırak Marmara’da 4 fayın olduğunu 2026’ya kadar kırılacağı tahmininde bulunduğunu da hatırlattı.
T24 yazarı Cansu Çamlıbel Prof. Dr. Cenk Yaltırak ile Kahramanmaraş’ta meydana gele 7,7 ve 7,6’lık depremler ile Marmara’da meydana gelecek deprem hakkında ezber bozan açıklamalarda bulundu. Cenk Yaltırak “1999’da TPAO diyor ki Marmara’da tek ve basit bir fay yok. Biz TPAO olarak 4300 kilometre veri topladık. Bu verilere göre yaptığımız harita budur ve Marmara çok faylı bir alandır, öyle tek bir fay yok. Ama bunu yapan adamlar mühendis olduğu için. Bu da İngilizce yayınlanmadığı için kimse bunu bilmiyor veya gündeme getiremiyor. Ve medya sadece tek fayı biliyor” ifadelerini kullanırken Kahramanmaraş için de 2 değil 3 fayın aynı anda kırıldığını söyledi.
Cansu Çamlıbel’in yazısının ilgili bölümleri şu şekilde:
-Maraş’ta birinci deprem dediğimiz o anda aslında iki deprem aynı anda oldu diyorsunuz. Herkes iki deprem diye açıkladı. Ama aslında 3 deprem mi oldu?
Evet. 1999 depremi de öyledir mesela. Ama iç içe geçtikleri için onu göremiyorlar. Bunu görebilmeniz için çok hassas yer hareketi ölçen aletlere bakmanız lazım. Ground motion ölçen aletlere baktığınız zaman bunu görebilirsiniz.
1999’de bir tane 6.9 oldu. Bir tane 7 oldu, sonra da 7.4 oldu. Bunlar arka arkayadır. 7.4 en büyük olduğu için diğerleri onun arasında kayboldu. Hala o depremi uluslararası kayıtçılar 7.6 olarak gösterir.
Biz sonra 1500 yılın tarihsel depremlerini biliyoruz. Biz Marmara’daki 38 tarihsel depremin ikiden fazla yıktığı kentlerin kapsadığı alanı biliyoruz. Mesela İzmit’e 1490, 1719, 1999. Her fayın kendine has bir tekrarlanma periyodu var. Marmara’daki faylar aynı şekilde çalışmıyorlar. Bunlar farklı büyüklüklerdeler farklı kovalar ve musluklar gibi, farklı hızlarda doluyorlar.
Yaltırak deprem yönetmeliğiyle ilgili de konuştu:
"Deprem yönetmeliğinin dayandığı tehlike haritası tehlikeli bir harita. Çünkü o harita elmayı, armudu, eriği aynı yere atıyor ve bunların ortalama ağırlığını bir istatistik olarak alıyor. Sonra da senin karşına ayva çıkma olasılığı 2500 yılda bir diyor. Öyle bir sınıflama yapılamaz."
Yaltırak Erzincan'a ilişkin de şunları söyledi:
"Deprem tehlike haritaları olasılıksal tehlike haritaları olmaktan çıkartmalı. Mesela Kuzey Anadolu fayında Erzincan depremi oldu. Tehlike haritasında Erzincan bölgesi hala kıpkırmızı. Ama orada 200 yıl hiçbir deprem olmayacak. Bitti orası. Orada yeniden 7’den büyük deprem olması için o fayın tekrarlanma periyodunun aşılması lazım.
Şimdi bizim hazırladığımız Marmara’nın 2022 model haritasında 22 bin kilometre veri var. Marmara’nın tek fay haritasının dayandığı veri 1630 km. 12 kat daha fazla veri var bizde demek. Artı denizin 10 kilometre altındaki yapıyı da haritaladık. Fayı sadece yüzeyde haritalamadık, derinliğine doğru da haritaladık. Biz böylece denizin tabanındaki 3 tane fayı derine doğruda bulduk. Fay derine doğru gidiyorsa deprem üretiyordur."
-Siz 2002’de yazdığınız makalede zaten 4 fay demekle kalmamış bunların kırılmasının Marmara’da 7.5 büyüklüğünde deprem oluşturacağı tespitinizi de yazmıştınız. Hatta tarih aralığı da vermiştiniz. Bizim İstanbul depremi dediğimiz depremin 2019 ile 2026 aralığında olacağı yönünde iddialı bir öngörü de paylaşmıştınız.
E işte bir tahminim var. Ama o tahmin sadece bir tahmin. Bu nedenle bunu tekrar etmeye gerek yok.