Koronavirüs nedeniyle pek çok insanın vaktini evde geçirdiği günlerde evde hijyen nasıl sağlanmalı? Evde yaşayan insanların genel hijyen alışkanlıklarında ve yaşama biçimlerinde nasıl değişiklikler yapılmalı?

Tüm dünyaya yayılan koronavirüs salgını evde karantinayı ve sosyal izolasyonu gerektiriyor. İnsanların evde geçirdiği vakit arttıkça da evdeki ortamın virüsler için daha uygun hale gelmeye başladığı söylenebilir. Evdeki hijyeni sağlamak için neler yapılabileceğini sizler için uzmanlara sorduk.

EL YIKAMA

En genel hijyen kurallarının başında gelen el yıkama, uzmanların salgın sürecinde en fazla dikkat çektiği hususlardan biri. Özel bir üniversitede Araştırma Görevlisi olan E.Ö., el yıkamada en az 20 saniye kuralı dışında dikkat edilmesi gereken en önemli noktanın kullanılan madde olduğunu söyledi. Ö., en sağlıklı maddenin bilinen klasik sabunlar olduğunu belirtirken, "İnsanlar olabildiğince kimyasal içeriği yoğun maddelerden kaçınmalı. Bu sadece salgın dönemi için de geçerli değil. Genel olarak virüsten kurtulurken derimize zarar verme ihtimalimiz var. Şu süreçte çok fazla insanın elinin tahriş olması sadece sık yıkamayla açıklanabilecek bir durum değil. Düz beyaz kalıp sabunları tercih etmek en doğrusu ve en risksizi" ifadelerini kullandı.

MEYVE SEBZE VE AMBALAJLI ÜRÜNLERİ YIKAMA

Karantina günlerinde en fazla risk, zorunlu gıda maddeleri ve diğer ihtiyaçları için dışarı çıkılan süreçte alınıyor. Dışarıdan alınan meyve ve sebzelerin daha fazla süreyle yıkanması uzmanların bir diğer önerisi. İÜ Eczacılık Fakültesi Arş. Gör. D.E., alınan meyve ve sebzelerin yıkanmasına dair, "Çok yanlış bir algı var suyun tek başına meyve ve sebzeleri temizleyemeyeceğini düşünüyor insanlar. Oysa farklı maddeler kullanarak meyve sebze temizlemenin çok büyük tehlikeleri var. Örneğin kolonya veya dezenfektan sürüp temizlemek, kimyasalın meyve veya sebze tarafından emilimine ve içerikteki maddelerle tepkimesine yol açabilir ve bu da çeşitli rahatsızlıkları olan insanlar için tehlikeli olabilir. Sirkenin son yıllarda temizlik amaçlı çok fazla kullanıldığını görüyoruz. Bunu da tavsiye etmiyoruz. Çünkü kimin hangi marka sirkeyi kullandığını takip etmek çok zor. Uzun süre su ile yıkamak, istenirse sıcak su ile yıkamak meyve ve sebzeleri yeterli düzeyde temizler" dedi. Ambalajlı ürünlerin temizliği konusuna da değinen D.E., "Ambalajlı ürünleri direkt ambalajından kurtarıp başka bir kapta saklamak en doğrusu. Ambalajı çöpe içindekini kaba koyduğunuzda herhangi bir sorunla karşılaşmazsınız. Fakat ambalajla kullanacaksanız, ambalajını ılık suyla 20-30 saniye boyunca sabunlu suyla yıkamanızda fayda var" ifadesini kullandı.

KIYAFETLERİN TEMİZLİĞİ

Zorunlu ihtiyaçlar için dışarıya çıkılması, kıyafetlerimizin de birer taşıyıcı olduğu gerçeğiyle bizi karşı karşıya bırakıyor. Uzmanlar dışarıda giyilen kıyafetlerin kısa sürede yıkanmasını ve evde giyilmemesini öneriyor. Doktor E. Ö., "Virüsün kıyafetlerde kalma süresi her ne kadar az olsa da, birikmeye sebep olacak düzeyde dışarıda durmak ve evde bu kıyafetlerle dolaşmak sayıyı artırabilir. Bu nedenle derhal yıkanmalı ve evde kesinlikle bu kıyafetlerle dolaşılmamalı" dedi.

EVDE GENEL TEMİZLİKTE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Ev temizliğinde de bazı hususlara dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen uzmanlar, kullanılan kimi kimyasalların miktar ve oranına dikkat etmenin bu süreçte hayati önem taşıdığına vurgu yaptı. Türkiye'de çamaşır suyu kullanımının yaygınlığa dikkat çeken D.E., "Çamaşır suyunu tek başına kullanmayı, veya sirkeyle çamaşır suyunu karıştırmayı, veya çamaşır suyu ile sabunu karıştırmayı önermiyoruz. Çünkü çamaşır suyu, etkileşimi yüksek maddelerden oluşuyor ve sadece su ile seyreltilerek kullanılmasını öneriyoruz. Kokusundan dolayı farklı maddelerle karıştırma eğilimi var. Bu durumda ya güzel kokulu çamaşır sularını tercih etmeyi ya da normal yüzey temizleyicileri su ile seyrelterek temizlik yapmayı öneriyoruz" dedi. Kapı ve pencere kollarına özellikle dikkat çeken D.E., "Dışarıdan gelen insanların özellikle kapı ve pencereleri kolonya veya su ile seyreltilmiş çamaşır suyu ile silmelerinde fayda var. Ya da 70 derecelik bir kolonya da bu işlemde kullanılabilir. Ellerin en etkili taşıyıcı, kapı ve pencere kollarının da elle en fazla temas eden yerler olduğunu unutmamalıyız" dedi.

DEZENFEKTAN VE KOLONYA KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Salgının tüm dünyaya yayıldığı dönemde karantina koşullarında en fazla kullanılan dezenfektanların bilinçsizce kullanıldığına dikkat çeken uzmanlar, bu maddelerin fazla kullanımının zararlı olduğunu söyledi. Dezenfektan ürünlerinin karıştırılmasının zararlı olduğunu söyleyen E.Ö., "Kolonya ve el dezenfektanını karıştıran insanlar var. Bunun orta vadede sağlıksız olduğunu ve zararlı olduğunu söylemem gerek. Keza gün içerisinde dışarı çıkılmadıysa evde 3-4 kere ele kolonya dökmenin veya dezenfektan sıkmanın bir manası yok. Manası olmadığı gibi bu maddelerin sürekli kullanımı ciltte tahrişe yol açıyor. Özellikle de çocukların bu maddelere çok fazla maruz kalmaması gerekiyor. Belirli bir yaşın üstündeki kronik rahatsızlığı olan kişilerin de kolonya ve dezenfektan kullanımını minimuma indirmesi, olabildiğince su ve sabunla el temizlemesi gerekir" dedi.