MLSA'dan Veysi Polat'ın haberine göre Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) tarafından Basın Özgürlüğü Endeksi raporu hazırlandı. Rapora göre Türkiye 180 ülke arasında 153 üncü sırada yer aldı. Konuya ilişkin konuşan Dicle Fırat Gazeteciler Derneği Başkanı Serdar Altan, "Devletin vermiş olduğu turkuaz basın kartından hala muaf tutulan Kürt gazeteciler hiçbir devlet kurumuna akredite edilmiyor” derken, Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mücahit Ceylan ise "2021’de gazeteciler hem daha çok işsiz kaldı hem de editoryal anlamda ve çalıştıkları sahada daha çok baskı altında kaldı" ifadelerine yer verdi.
“11 AYDA 44 GAZETECİYE 127 YIL HAPİS CEZASI VERİLDİ"
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği verilerine dayanarak 2021 yılının ilk 11 ayında 11 gazeteciye ajanlık dayatması yapıldığını, haklarında dava açılan 44 gazeteciye toplam 127.5 yıl hapis cezası verildiğini, 62 gazetecinin cezaevlerinde tutuklu olduğunu ve iki gazetecinin de öldürüldüğünü söyleyen Altan, şöyle konuştu:
“Türkiye’de basın ve medya alanında AKP iktidarı, her yıl bir önceki yılı aratıyor. Muktedirler faşizan uygulamaları tüm topluma yayan bir pratik içerisinde. Bundan en büyük payı da gazeteciler alıyor. Çünkü iktidar, olup bitenleri topluma aktaran bir noktada durdukları için gazetecileri hedef haline getiriyor ve toplumla olan bu bağı da koparmak istiyor. Tüm dünyada durumun böyle olmasına rağmen Türkiye’de çok daha bariz bir şekilde yaşanmaktadır.”
"KOLLUK GÜÇLERİNE CESARET OLUYOR"
“Basın özgürlüğü endeksinde Türkiye 153. sırada yer almasına rağmen iktidar bu konuda aksiyon alma taraftarı olmadı. Neden bu durumda olduğumuz sorgulanmıyor. Halen gazeteciler hakkında soruşturmalar ve davalar açılıyor, cezalar veriliyor. Sahada yaşanan fiziki engellemeler var. Bu engellemeler, kararnameler tarafından meşrulaştırılıyor ve kolluk güçlerine adeta cesaret oluyor. Herhangi bir gösteride gazetecilerin engellenmesi için her türlü uygulama meşru sayılıyor. Tüm bunlar aslında 2021 yılında basın yayın ve medya alanında Türkiye’nin çok kötü bir noktada olduğunun ve bir önceki yıla göre daha kötüye gittiğinin göstergesi.”
"AKP İKTİDARI GAZETECİLİĞİ BİTİRMEK İÇİN 2021'DE BİRÇOK YENİLEME GETİRDİ"
"Yeni kanun maddeleri çıkarıldı. Yurttaş gazeteci diyebileceğimiz, kendilerine yeni mecra alanı açan meslektaşlarımızı engellemeye yönelik yeni düzenlemeler yapıldı. AKP iktidarı, gazeteciliği bitirmek, gazeteciyi etkisiz kılmak, kamuoyunun haber alma hakkını engellemek için 2021 yılında birçok yenileme getirdi."
"19 YILDA 54 SIRA GERİLEDİK"
Bölgede 16 kentte örgütlü olan ve 220 üyesi bulunan Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mücahit Ceylan da 2021 yılının gazeteciler açısından kötü bir yıl olduğunu belirterek 2002’de Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye’nin 99. sırada yer aldığını hatırlattı ve şu ifadelere yer verdi:
“Ondokuz yılda ne yazık ki 180 ülke arasında 54 sıra gerilemiş durumdayız. Bu çok ciddi ve vahim bir durum. Aynı şekilde cezaevlerinde tutuklu gazeteciler açısından Türkiye bir ara dünyada ikinci sırada bulunuyordu. Bu yıl bazı tahliyelerin yaşanması ile birlikte endekse göre dünyada altıncı sırada. Gazeteciler bu tablo içerisinde görevlerini nasıl icra ediyor dersek aslında şu anda gazetecilerin öncelikleri de değişmiş durumda. Bir, iş bulma sıkıntısı var. İki, buldukları işte tutunma problemleri var. Üç, tutundukları işte kalabilme ve görevlerini icra etme durumu var. Bunun anlamı, çalıştıkları halde editoryal bağımsızlığın maalesef Türkiye’deki yaygın medyada kalkmış olması."
"GAZETECİLER BASKI ALTINDA"
"Gazeteciler bu ülkede, sahada işlerini düzgün, baskı altında olmadan, herhangi bir yasaklamaya ve müdahaleye maruz kalmadan yapabiliyor mu? En son İstanbul’da yapılan bir eylemde Agence France-Presse muhabiri Bülent’in, güvenlik güçleri tarafından boğazına basılarak gözaltına alındığı görüntüsü hem Türkiye’ye hem de Avrupa’ya önemli bir göstergeydi. Meslektaşlarımız açısından maalesef rahatsız edici bir fotoğraftı.”
“Türkiye’de özellikle bazı meslek gruplarına, örneğin sağlık çalışanlarına yönelik bir saldırı yapıldığı zaman kıyamet kopuyor, her taraftan açıklamalar yapılıyor, sahip çıkılıyor. Gazeteciler sanki bu ülkede utanılacak, korkulacak işler yapıyor, demokrasi bileşeni dışında farklı bir meslekmiş gibi muamelelere maruz kalıyor ve bu duruma sessiz kalınıyor. 2021’de gazeteciler hem daha çok işsiz kaldı hem de editoryal anlamda ve çalıştıkları sahada daha çok baskı altında kaldı.”
"BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ YASAKLARLA BASKI ALTINA ALINIYOR"
“Sosyal medyada kanal açan Youtuber’ın gözaltına alınması, ev hapsine alınması, fikir ve düşünce özgürlüğünün ne kadar kısıtlandığının bir göstergesi. Basın özgürlüğü anayasal güvence altındadır. Ancak buna karşın basın özgürlüğünün yine yasalarla baskı altına alınması Anayasaya aykırıdır. Gazetecilere açılan davalar genellikle ağır ceza mahkemelerinde görülüyor. Burada hakim ve savcıların basın yasasından ve basın özgürlüğünün Anayasadaki hükümlerinden bihaber yargılamaları söz konusu. Gazetecilere açılan davalarda düşünce ve ifade özgürlüğünü esas alan, Anayasada güvence altına alınan özgürlüklere hakim yeni bir adalet sisteminin, yeni mahkemelerin olması lazım. Bu davalara, ağır cezalara veya diğer suçlara bakan hakim ve savcıların değil, bu işlerde ehil ve uzman savcıların atanması gerekir.”
“GAZETECİLERİN SENDİKALAŞMA ORANI YÜZDE 7 SEVİYELERİNDE"
"Türkiye’de basın yayın ve gazetecilik iş alanında sendikalaşma oranı maalesef yüzde yedilerde. Neden? Çünkü hiçbir patron sendikalı işçi çalıştırmak istemiyor. Sendikalı olmakta ısrar edeni de kapı önüne koyuyor. Haliyle gazeteciler işten çıkarılma korkusuyla sendikalara üye olamıyor, üye olan ise istifa etmek zorunda kalıyor. Bu çok vahim bir durumdur. Diğer tarafta ülkemizde iletişim fakültelerin sayısı 70’i aşmış durumda. Mezun olup da işsiz kalanların oranı yüzde 25 oranında. Bu tablo karşısında gazetecilik, ekonomik anlamda insanların tercih edebileceği meslek olmaktan çıkmış durumda.”
"YEREL MEDYA DAHA ÇOK ETKİLENECEK"
“TÜİK verilerine göre 2020’de basılı medyada yüzde 16.5 gerileme ve kapanma söz konusu oldu. Yaklaşık 1000 gazete ve dergi kapandı. Son ekonomik krizin yansımasını 2022’nin ilk aylarında göreceğiz. Ancak döviz kurlarının yükselmesi ile maliyetlerin artması nedeniyle çok yakın zamanda birçok basın yayın kurumu küçülmeye gitti. Bazı bürolar kapatıldı, personel açısından küçülmeye gitti. Son kriz, medyanın mali yapısına çok ciddi zarar verdi. Bu tablodan özellikle demokrasinin kılcal damarı diye nitelendirdiğimiz yerel medya daha çok etkilenecek. Şu an birçok yerel medya kuruluşu sahibi, bankalardan çektikleri kredi ile yayınlarını sürdürüyor."