Mali Eylem Görev Gücü (FATF), bugün gerçekleşen genel kurul toplantısında Türkiye'yi gri listeden çıkarma kararı aldı. FATF, Türkiye'yi 2021'de kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı gerekçesiyle gri listeye almıştı.
Türkiye'nin FATF'nin Gri Liste'deki durumunun ele alınacağı toplantıda sunum yapmak için Singapur'da bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kararı sosyal medya hesabından "Başardık" diye duyurdu.
TÜRKİYE GRİ LİSTEYE NE ZAMAN ALINDI?
FATF Genel Kurulu, 21 Ekim 2021 tarihinde; içerisinde Pakistan, Suriye ve Güney Sudan'ın da bulunduğu gri listeye Türkiye'yi de alma kararı verdi. Gri listeye alınan ülkeler; dış yatırım çekme sürecinde uluslararası otoriteler, kredi kuruluşları ve yatırımcılar nezdinde itibar kaybına uğramaktadır.
TÜRKİYE GRİ LİSTEYE NEDEN GİRDİ?
Türkiye, 2019 yılında FATF bünyesinde bir değerlendirilmeye tabi tutuldu, bu değerlendirmenin sonucunda eksikler belirlenerek bunların giderilmesi için Türkiye’ye süre verildi fakat bu sürenin sonunda bu eksikler giderilmeyince FATF kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını önleme konusunda eksikleri olduğu gerekçesiyle Türkiye’yi gri listeye aldı.
2024 yılının Şubat ayında Türkiye’nin gerekli adımları atma konusunda eylem planını gerçekleştirdiğine karar kılan FATF saha ziyareti gerçekleştirme kararı aldı. Bu karar aslında Türkiye’nin gri listeden çıkarılması için önemli sinyallerden biriydi.
GRİ LİSTEDEN ÇIKMAK NEDEN ÖNEMLİ?
Gri listeye alınan ülkeler, bu suçlarla mücadeleye yönelik yeterli önlemler almadıkları düşünülen, ancak tamamen uyumsuz olmayan ülkelerdir. Gri listeye alınmak, bir ülkenin finansal sistemi için ciddi riskler taşır, ancak gerekli reformlar yapıldığında ve FATF kriterlerine uyum sağlandığında bu listeden çıkmak mümkündür. Uluslararası yatırım fonlarının büyük bir kısmı yasal düzenlemeler nedeniyle gri listedeki ülkelere yatırım yapamıyor. Gri listeden çıkış halinde bu fonların Türkiye'ye yatırım yapabilmeleri mümkün olacak.
GRİ LİSTE NEDİR?
Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından küresel düzeyde kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadelede yetersiz kalan ülkeleri belirlemek amacıyla oluşturulan listeye “gri liste” denir. FATF, kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele eden uluslararası bir kuruluştur.
GRİ LİSTEDE HANGİ ÜLKELER YER ALIYOR?
- Bulgaristan
- Burkina Faso
- Kamerun
- Hırvatistan
- Demokratik Kongo Cumhuriyeti
- Haiti
- Jamaika
- Kenya
- Mali
- Mozambik
- Namibya
- Nijerya
- Filipinler
- Senegal
- Güney Afrika
- Güney Sudan
- Suriye
- Tanzanya
- Vietnam
- Yemen
FATF NEDİR?
FATF, 1989 yılında G7 ülkeleri tarafından kurulmuş bağımsız nitelikte bir uluslararası kuruluştur ve Paris’te OECD binasında faaliyet göstermektedir.
Kuruluş 16 ülke ile faaliyetlerine başlamakla birlikte günümüzde bu sayı 37 ülke ve 2 bölgesel kuruluş (Avrupa Komisyonu ve Körfez İşbirliği Konseyi) ile birlikte 39’a yükselmiştir. Rusya Federasyonu’nun üyeliği ise 24 Şubat 2023 tarihinden bu yana askıya alınmış vaziyettedir. Türkiye de 24 Eylül 1991 tarihinde FATF’ye üye olmuştur.
FATF’nin kuruluş amacı ise üye ve üye olmayan ülkelerin kara para aklama ve terörizm finansmanı konularında gerekli önlemleri alıp almadıklarını değerlendirmektir. FATF’nin değerlendirmeleri bağlayıcı olmamakla birlikte organize suç, yolsuzluk ve terörizmi önlemek için eşgüdümlü bir küresel müdahale sağlamayı amaçladığından üye ve üye olmayan devletler ve bölgesel kuruluşlar arasında bağlayıcıymış gibi bir etki yaratmakta, bir nevi kamuoyu oluşturmaktadır.