Geçtiğimiz günlerde bir anda Twitter'da "yeşil noktalı" hesaplar gündeme gelmeye başladı. Mahir Ünal'ın çağrısıyla, parti destekçilerinden binlerce hesap kullanıcı adlarına "yeşil nokta" ve "Türk bayrağı" işaretleri ekleyerek tweet atmaya devam etti. Peki, sosyal medyada son günlerde gündemde olan "yeşil nokta" ne anlama geliyor? AKP'liler neden Twitter profillerine yeşil nokta koyuyor?
Geçtiğimiz hafta AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Tanıtım ve Medya Başkanı Mahir Ünal, sosyal medyada etik kurallara uyma vaadinde bulunanların, bunu profillerine yeşil nokta koyarak deklare etmelerini istedi. Takip eden günlerde, daha önceden yaptıkları pek çok saldırgan ve etik dışı paylaşımla gündeme gelen bu yeşil noktalı hesapları, teknolojist Onur Mat, blogunda inceledi. Profilinde yeşil nokta olan veya yeşil noktalı paylaşım yapan 10 bin Twitter kullanıcısının profillerine yakından inceleyen Onur Mat, hesapların açılma zamanlarını da önemli tarihlerle örtüştürerek değerlendirdi.
YEŞİL NOKTALI HESAPLAR NE ZAMAN AÇILDI?
Yeşil nokta ile ilişkili hesapların açılma zamanlarını kampanya için önemli tarihlerle örtüştürerek değerlendirince, günlük hesap açılma sayısının tarihlerle uyumlu bir artış gösterdiği, ancak 16 Mart tarihinden itibaren bir düşüş olduğu görülüyor. Bu hesaplar incelediğinde, bazılarının yüksek olasılıkla merkezi olarak açılan trol & bot hesaplar oldukları, bir kısmınınsa "takibe takip" furyasından yararlanıp takipçi edinmek için yeşilleşen kişisel hesaplar olduğunu tespit etmek mümkün.
"YEŞİL NOKTALILAR" KENDİLERİNİ NASIL TANIMLIYORLAR?
Yeşil noktalı hesapların profil tanımlarında en çok geçen ifade "AK Parti". Onu "Vatan", "Atatürk", "Allah" ve "Türk", "Türkiye" ve "Erdoğan" ifadeleri takip ediyor. Örneklemdeki profil tanımlarında AK Parti, CHP’den 15 kat, İyi Parti’den 25 kat daha fazla geçiyor. Profillerde MHP sloganları da ("ya devlet başa ya kuzgun leşe" gibi) yaygın, ancak profillerde MHP, adıyla anılmamış. En çok anılan takım Fenerbahçe'yi (80) sırasıyla Galatasaray (70) ve Beşiktaş (49) izliyor. İllerde ise sıralama Ankara (57), Trabzon (30), Bursa(26), İstanbul (24), Malatya (21) şeklinde gidiyor. Nüfusla oranlandığında, İstanbul'un yaklaşık 15 milyon nüfusuna karşılık 24 kişi profillerinde bundan bahsetmişken, Ankara'da 5.6 milyon nüfusa karşılık 57 kişinin bahsetmesi, Trabzon'da yaklaşık 810 bin nüfüsa karşılık 30 kişinin bahsetmesi dikkat çekiyor. Nüfusa oranla bulunduğu şehirden en çok bahseden Trabzonlular. Trabzon'u Malatya izliyor.
NE OLMUŞTU?
Murat Yetkin’in aktardığı şekliyle Ocak ayından beri konu ile ilgili şu gelişmeler yaşanmıştı: 30 Ocak: Erdoğan’ın sosyal medyanın "tamamen kontrolsüz" olmasından yakınması. 10 Şubat: Erdoğan’ın "sosyal medya tam bir çöplük" konuşması. 5 Mayıs: AK Parti MYK toplantısında sosyal medya kontrolü konusunun ele alınması. 7 Mayıs: Etik kurul hesabı açılışı. 12 Mayıs: Mahir Ünal’ın yeşil nokta çağrısı.
Profilinde, bu işaretleri ? ?? kullananları şahsi hesaplarımızdan takip ediyoruz. Limitim dolana kadar takipte bulunacağım.
? “etik kurallara uyacağım” ?? “milli hesap” — Mahir Ünal ??? (@mahirunal) May 12, 2020
Araştırmacı Onur Mat, görünen sonuçlarıyla ilgili, "Şimdilik görünen, yeşil noktalı hesapların çoğunluğunun AK Parti veya MHP’ye yakınlığı ölçülebilen hesaplardan oluştuğu. Sosyal medyada etik paylaşım çağrısı yapılması elbette kategorik olarak olumsuz karşılanamaz. Ancak bunun, ifade özgürlüğü ve çokseslilik açısından bir "mahalle baskısı" aracına dönüşmesi de beklenebilir" dedi.
MURAT YETKİN: İŞLERİN ZIVANADAN ÇIKTIĞI NOKTA
Yetkin Report'tan Murat Yetkin yeşil nokta konusuyla ilgili yazısında, pratikte "ahlaki ilkeleri sosyal medyada hâkim kılmak" gibi bir gerekçeyle başlatılan girişimin, daha ilk günden itibaren bambaşka yerlere savrulmaya başladığına değinen Yetkin, "daha önce de hakareti, kadın düşmanlığını, tehditkâr saldırganlığı meşrep edinmiş ahlaksızlar, aynı işi #MilliHesaplarBurada yazıp yeşil nokta ve Türk bayrağı altında sürdürmeye başladı. İş hızla, özellikle kadın gazeteci ve siyasetçilerin hedef alınması, son derece edepsiz, utanç verici bir lisanla tehdit furyasına dönüştü. Gazeteci arkadaşlarımız Nevşin Mengü, Özlem Gürses, sanatçı Berna Laçin, siyasetçi Canan Kaftancıoğlu ağza alınmayacak saldırıların hedefi haline gelenlerden sadece birkaç isim" diyerek açıkladı. --- Grafikler: Onur Metin