dokuz8 Genel Yayın Yönetmeni Gökhan Biçici, Sosyal İklim Derneği Başkanı ve Gençliğin Yüzleri Sözcüsü Gaye Tuğrulöz, İstanbul ve Mersin'in Genç Yüzleri Gökmen Öncü ile Ahmet Bozgüney 2023 seçimini değerlendiriyor.

Geçen seçimde 8 vekilimiz varken 18-30 yaş arası şu an 5 vekilin meclise girebildiğini görüyoruz.

GAYE TUĞRULÖZ:

Birincisi sandığa katılım çok güçlüydü. Gençler sandığa gitti, oy kullandı ve kendileri sosyal medyadan özellikle kendi akranlarını sandığa davet etti. Bu süreç bizim için gayet ümit vericiydi. Şimdi ikinci tur için de benzer çalışma yapıyoruz. Fakat biz tabi kesin olmayan sonuçlara bakılırsa geçen seçimde 8 vekilimiz varken 30 yaş altı, 18-30 yaş arası şu an 5 vekilin meclise girebildiğini görüyoruz. Tabi bu tablo da 5 vekil de olsa genç temsiliyetinin olması ümit verici. Şöyle bir durumla karşı karşıyayız fakat 30-40 yaş arası var. Yani gençlikten aslında yeni çıkmış dediğimiz hatta 35 de genç bir düzeyde tartıştığımız noktada vekil sayımız daha da arttı. En azından mecliste yaş ortalamasının gençleştiğini görmeye başladık.

Maalesef milletvekili sayımız geçen döneme göre üç milletvekili düşmüş. Ancak aday adayı olan genç yüzlerimiz oldu.

AHMET BOZGÜNEY:

Gaye hanımda biraz önce bahsetti, maalesef milletvekili sayımız geçen döneme göre üç milletvekili düşmüş. Ancak aday adayı olan genç yüzlerimiz oldu. Ya da başka siyasi katılımları olan bir gençler vardı, ben bu yönden bir olumlu adım olduğunu düşünüyorum çünkü bizim projemizden sonra gençlerden şöyle bir dönüş almıştık. Bundan sonra daha çok sivil toplumlara katılacaklarını ve siyasete en azından meclisleri daha iyi takip edeceklerini söylediler yani bir farkındalık oluşturduğumuzu düşünüyorum.

Siyasilere güvenmeyen gençlik, kendi geleceğinin siyasilerin kararlarından şekilleneceğini biliyor.

GÖKMEN ÖNCÜ:

Siyasilere güvenmeyen gençlik, kendi geleceğinin siyasilerin kararlarından şekilleneceğini biliyor ve seçim güvenliği söz konusu olduğunda da bu güvenilmezlik ortamında ne yapacağını ilk başta düşünüyor. Ve bizim çok büyük bir gönüllü kadromuz olduğu için, kadro demek de aslında doğru da değil, gönüllü bir kitlemiz olduğu için her önemli anlarda kendini ortaya atan, böyle bir topluluk olduğumuz için, bir halk bir millet olduğumuz için. Seçimde de aynı şekilde gönüllü gençlerimiz sandıklara gidiyor. Çünkü diyor ki ben orada olmazsam burada bir problem yaşanabilir. Ben İstanbul Küçükçekmece'de İlçe Seçim Kurulu görevlisiyim ve biz İstanbul'un en kalabalık ikinci ilçesi. Biz seçmen sayısı bakımından da en kalabalık ikinci ilçe. Siz 517 bin seçmenimiz vardı ve burada sandıkların başındakilerin çoğunun gençler olduğunu gördük. Bu da bizim Türkiye'nin genelinde yaptığımız bu forumdaki çıktı ile örtüşüyor. Gençler siyasilere, siyasi partilere ve hatta yeri geldiğinde sandık kurulları memurlardan oluştuğu için devlet içerisinde konuşlanmış devlet organizmalara, devlet ajanlarına yani memurlara da güvenmek için bizzat orada bulunmak istiyorlar. Biz de bunu kurumlarımızın hayatın içinden geldiğini, siyasetin kendisi olduğunu biz de buradan görmüş olduk. Bu da bunun bir çıktısı oldu. Ama tabi ki seçimlere yönelik bir yorum da yapacak olursak, bizim forumlarımızın tümünde olan önemli konu başlıklarından bir tanesi de temel ihtiyaçlara erişimde.

İstanbul, Ankara, İzmir'de hem ifade özgürlüğünü konuştuk, hem temel ihtiyaçlara erişimin altını çizdik.

GAYE TUĞRULÖZ:

Denizli'de cemaatlerin, tarikatların eğitim için gelen öğrencilere burada sahip çıkması, temel ihtiyaçlara erişim böyle konuşuluyordu diğer illerde mesela. Ama İstanbul'da direk barınma sorunu var, kiralar çok yüksek, ürün fiyatları çok yüksek, ulaşım pahalı gibi şeyler konuşuluyordu. Yani dediğin gibi Gökhan aslında bizim 3 büyük şehrimizin yanı sıra 5 tane çalıştığımız yer arasında böyle bir kırılım, böyle bir farklılık bunu görüyorduk. Diyarbakır'ın en büyük başlığı biz birinci sırası kolluk kuvvetlerinin gençler üzerindeki baskısıydı. Genellikle şehirlerde katılım ve aslında ifade özgürlüğü konuşulurken İstanbul, Ankara, İzmir hem ifade özgürlüğünü konuştuk, hem temel ihtiyaçlara erişimin altını çizdi. Bir de şunu da görelim seçilen genç 5 milletvekilimiz var diyoruz. İstanbul, Ankara, İzmir ağırlıklı yani Antep ve Mardin'den de birer vekilimiz var. Ama yine hani yüksek sıradan aday gösterilen da yine büyük şehirde siyasete katılabilmiş genç. İsmin değiştiği şehirler genellikle İstanbul, Ankara, İzmir oluyor. Diğer şehirlere gittiğimizde başta genç aday adayları var ama hem zaten milletvekili sayısı az hem de birden ikiden gösterilme oranı düşük. Çünkü o şehrin iyi bir iş adamı var, bir sanayicisi var yani birinci sıranın sahibi belli. O yüzden o düzen değişikliğini çok daha geç görüyoruz.

1 milyondan fazla geçersiz oy olduğunu gördük seçimde.

AHMET BOZGÜNEY:

Gençlerin maalesef evet seçim konusunda pek bilgisi olmadığını fark ettim. Bunun da altını çizmek istiyorum. Çünkü daha yerel seçim ve genel seçimin farkını bilmeyen arkadaşlarımızın olduğunu gördüm. Siyasi partilerin seçmenlerini seçim konusunda pek eğitemediklerini gözlemledim ben. Mesela 1 milyondan fazla geçersiz oy olduğunu gördük seçimde. Üstünde durulması gereken bir durum bu. Benim görevli olduğum sandıkta da sabah saatten itibaren bir yoğunluk oldu. Ancak dediğim gibi seçmenlerin de bilgisizliği var.

7 milyon seçmen ilk defa oy kullanacak, 5 milyon ilk defa sandığa gidecek.

GAYE TUĞRULÖZ:

Şimdi bu özellikle 14 Mayıs 28 Mayıs arasında gençlere yine gençler için oy vermelerini rica ediyorum. Çünkü seçim ülkede bizlerin kendi derdini anlatabildiği en önemli dönem. Gençliğin yüzleri de zaten böyle doğdu. Ekim ayından başladı ve 2023 genel seçimine odaklandı. Çünkü bu dönemde karar alıcıların bizi çok daha fazla duymaya açık olduğunu biliyoruz ve politika önerilerini anlatıyoruz. Tabi bizim görevimiz de oy vermek, o oyu korumak, kendi akranlarımızı, gençleri sandığa çağırmak oldu. Yarın bir bildirge yayınlayacağız sosyal medya adreslerimizden ve gençlerin oy vermeye gitmesini rica ediyor olacağız. Bizleri de hem takip edip hem de bu bildirgeyi paylaşırlarsa, kendi arkadaşlarına, etrafındaki gençlere gönderilirse çok seviniriz. Çünkü gencin oy kullanması genci siyasette var olabilmesi için en temel dinamiklerden biri. Bu seçimi 2 aydır konuşuyoruz. 7 milyon seçmen ilk defa oy kullanacak, 5 milyon ilk defa sandığa gidecek. Sürekli bu rakamları konuşup da biz çok önemli bir seçim grubu olduk gençler olarak. Bu şimdi siyasete de yansımalı, karar alıcıların tavırlarına da yansımalı. Ama biz oy kullanırsak, biz oy kullanmadığımız zaman, kararsız olduğumuz zaman ya da iste sosyal medyada sadece zaman geçirilen bir genç işte ülke gündemine ilgi duymuyor, kendi geleceğini belirlemiyor, son gününü asla gününe katılamıyor gibi bir damga yiyoruz. Ocak ayından beri kimi konuk alsak sosyal medyada mı zaman geçiriyorsunuz, gençler oy verecek mi, iste dans, spor ilginizi çekiyor mu gibi aslında şu an ki varlığımızla böyle dalga geçen tavırlarla bize sorular soruluyordu. Ama genç bu seçim sandığa gitti ve aynı ciddiyete alınmak için bu grubun ihtiyaçlarını, taleplerinin dikkate alınabilmesi için 28 Mayıs'ta da sandığa gitmesini istiyoruz.

Gençlik çok çeşitli, talepleri çok sesli ve çok farklı.

GÖKMEN ÖNCÜ:

Türkiye'de zaten seçimlere katılım oranı her zaman çok yüksek olmuştur. Emsallerine baktığımızda böyle oranların görülmesi çok nadirdir yani. Hatta birçok ülkelerde böyle bir sorumluluktur. Hani yapılsın bitsin, yapayım da benden çıksın. O bizde hayatın kendisi oluyor. Seçim olduğunda bir hane halkının davranışları değişiyor, mahallenin değişiyor, çevrenin, ilçenin değişiyor. Her yerde bir tavır değişikliği oluyor. Hayatımız bu kadar politize olmuşken bunun dışında kalamıyoruz. Ve gençler ilginç bir şekilde senin az önce söylediğim gibi artık oyunu verip de geri dönmüyor, oyunu veriyor. Hiçbir partiden gönüllü olmasa bile ben bu sandıkta oy kullandım, sandığımın sonucunu göreceğim diyor. Kenara ilişiyor ve kendince kimseye vermese bile notunu alıyor, arkadaşlarıyla paylaşıyor. Oy ve Ötesi, Türkiye Gönüllüleri, siyasi partiler, barolar zaten yüz binlerce artık insan görevlendirdi. Ama bağımsız seçmen, kendi oyundan başkası olmayan seçmenlerin bile ben bu sandıklarda oyuna sahip çıktığını gördüm. İlçe seçim kurulunda yer aldığım için oraya gelenlerden ve parti görevlisi olup olmadığını muhabbet ederken soruyoruz. Ben bu sandıkta oy kullandım, mahalleme oyunun buraya kadar sapasağlam geldiğini görmek istiyorum diyen insanlar gördüm ve gecenin saat dördüydü. Ve bunu yapanların çoğunluğu gençlerdi. Bu bir yandan iyi, bir yandan kötü toplum politik bilinç kazanıyor, vatandaşlık haklarına sahip çıkıyor. Çünkü oy vermek bir sorumluluk olduğu kadar da bir haktır. Eskiden 18 - 30 yaş arası tanımadığımız gençliği bir blok gibi düşünüyordu insanlar. Gençlik çok çeşitli, talepleri çok sesli ve çok farklı.

Bu yerel seçimde muhtarların, belediye meclis üyelerinin, belediye başkanlarının gençlerden olabileceğini düşünüyoruz.

GAYE TUĞRULÖZ:

Bu yerel seçimde hem genç muhtarların, belediye meclis üyelerinin, belediye başkanlarının gençlerden olabileceğini düşünüyoruz. Biz her seçim hem genel seçimde de gençlerin aday olmasını ve taleplerinin gün yüzüne çıkmasını destekliyoruz. Yerel seçimde de desteklemek istiyoruz. 2023 Mayıs'ta gençlerin çektiği dikkat ve aldıkları insiyatifi yerel seçimlere 2024 genel seçimlerinde belediye ve yerelde daha fazla genç karar alıcının olacağına inandırıyor beni. Umarım da böyle olur.