GÜNDEM

Yapay zekaya kayyım ataması soruldu, cevap: İrade gaspı

ChatGBT kayyım ataması soruldu, ChatGBT, “Bu uygulama genellikle “demokratik irade gaspı” veya "demokratik meşruiyetin ihlali" olarak nitelendirilir. Bu tür müdahaleler, seçmenlerin doğrudan seçtikleri temsilciler tarafından yönetilme hakkını ihlal eder.” dedi.

Abone Ol

Yapay zeka araçlarından ChatGBT, “Halk oyuyla seçilmiş ve seçilirken suçu yok belgesi alınmış bir belediye başkanını seçimden sonra görevden alıp yerine kayyım atamak doğru mu? Bu yaklaşıma ne denir?” sorusunu yanıtladı. Durumu “irade gaspı olarak” tanımlayan yapay zeka aracının yanıtı şöyle:

Halk oyuyla seçilmiş bir belediye başkanını seçimden sonra görevden alıp yerine kayyum atamak, özellikle seçilen başkan görevi yürütmeye uygun olduğunu gösteren belgelerle aday olmuşsa, demokrasinin temel ilkeleri açısından tartışmalıdır. Bu tür bir yaklaşım, halk iradesine doğrudan müdahale anlamına gelir ve demokratik temsiliyet ilkesine aykırı bir tutum olarak eleştirilir.

Bu uygulama genellikle “demokratik irade gaspı” veya "demokratik meşruiyetin ihlali" olarak nitelendirilir. Bu tür müdahaleler, seçmenlerin doğrudan seçtikleri temsilciler tarafından yönetilme hakkını ihlal eder. Belediye başkanının suçu olduğu kanıtlandığında dahi, normalde bu kişinin görevden alınması için yargı sürecinin tamamlanması ve suçlamaların kesinleşmesi beklenir. Ancak güvenlik ve kamu düzeni gibi gerekçelerle yapılabileceği iddia edilen kayyum atamaları, sık kullanıldığında seçim sonuçlarını etkisiz hale getiren bir araç olarak da eleştirilmektedir.

Bu nedenle, seçilmiş kişilerin yerine kayyum atanması sık sık "demokrasiye müdahale" olarak görülür ve halk iradesine saygı gösterilmesi gerektiği vurgulanır.