Yargıtay, Anayasa Mahkemesi'nin Can Atalay kararı ile anayasayı ihlal ettiğini öne sürerek yüksek mahkemenin üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu.
Can Atalay’ın daha önceden mahkumiyet kararınıda onayan daire önceki kararının doğru olduğunu öne sürerek AYM’nin ihlal kararına uyulmamasına hükmetti. Atalay’ın milletvekilliğinin de düşürülmesi için TBMM’ye bildirimde bulundu. Yargıtay’ın bu kararına ilk tepki Türkiye İşçi Partisi Lideri Erkan Baştan geldi.
TİP GENEL BAŞKANI ERKAN BAŞ: PARALEL YARGI ORTAYA ÇIKTI
Erkan Baş, karara tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
“Can yoldaşımızı özgürlüğe kavuşturacağız. Can Atalay’ın özgürlüğü için verdiğimiz mücadeleyi Hatay halkının hakkını alma, yurttaşın seçme ve seçilme hakkını güvence altına alma mücadelesi olarak görüyoruz.
Türkiye’de bir kez daha bir paralel yargı ortaya çıktı. Bir rezillikle karşı karşıyayız. Savcı dün verdiği mütalaada Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’ndan bir dayanak bulamamış olacak ki, İngiltere’nin, Amerika’nın yasalarından bahsediyor!”
CHP LİDERİ ÖZEL: YAŞANAN GELİŞMELER GÖRMEZDEN GELİNEMEZ
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Yargıtay’ın, Anayasa Mahkemesi'nin Can Atalay kararı ile anayasayı ihlal ettiğini öne sürerek yüksek mahkemenin üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmasına tepki gösterdi.
Sosyal medya hesabından açıklama yapan Özel, “Bugün saat 21.00’de Grubumuzu yargıdaki son gelişmeler üzerine olağanüstü kapalı toplantıya çağırdım. Yaşanan gelişmeler hafife alınamaz, görmezden gelinemez. Bu, anayasayı ihlal suçunun ötesinde anayasal düzene karşı kalkışma girişimidir. Derhal bastırılmalıdır” dedi.
KILIÇDAROĞLU: “BUNLAR YARGIÇ MÜSVEDDESİ BİLE OLAMAZLAR”
Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Ülkemizde anayasayı sadece Saray ihlal etmiyor, artık Sarayın yargıçları da anayasayı tanımaz hale geldi. Bu kararı ancak, yasaya uymayan, hukukun üstünlüğüne inanmayan ve vicdan sahibi olmayanlar alabilir. Bunlar yargıç müsveddesi bile olamazlar. Meslek onurunu koruyan, hukukun üstünlüğünü savunan ve vicdanını dinleyen AYM üyeleri tutuklanırsa şaşırmayacağım! Ayrıca… Yargıtay üyeleri önce, hiçbir kararın altında imzası olmayan bir kişiyi, Anayasa Mahkemesi üyesi yapmalarının utancını temizlesinler.”
DAVUTOĞLU: “BUNUN ADI DARBEDİR”
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu: “Bunun adı darbedir. Yargıtay'ın Anayasa Mahkemesi kararını tanımayıp, üstüne hak ihlali kararı veren üyeler hakkında suç duyurusunda bulunmasının başka izahı olamaz. Bu karar demokrasiye ve hukuk devletine darbedir, asla kabul edilemez.”
GÜLTEKİN UYSAL: “DAHA BÜYÜK MALİYETLERE NEDEN OLACAK”
Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal: “AKP iktidarının iş bilmezliği ülkeyi ve Milleti onmaz bir sefalete, ekonomik bir krize sürükledi. Şimdi ise AKP’nin yargıdaki teşkilatlanması haline gelmiş Yargıtay, Anayasa Mahkemesinin kararını tanımayarak, bir de üstüne AYM’nin Can Atalay hakkındaki ‘hak ihlali’ kararını onayan üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunarak bir Anayasal krize neden oluyor. Yaşadığımız bu ekonomik sefalet elbet aşılır lakin sebep olduğunuz hukuki sefalet her alanda daha büyük maliyetlere neden olacaktır. Buradan Yargıtay Başkanına, üyelerine sesleniyorum; Bu devran döner, adalet işler elbet. Adaleti katledenler olarak hesabını vermek zorunda kalırsınız! Anlaşılıyor ki bir tek, iktidar mensupları ve talimatları karşısında iliklemek için düğme aradığınız cüppeleriniz değil vicdanınız, iktidara şirin görünmek için gözünüz de karaymış! Yalnızca nutuklarınıza konu ettiğiniz ama bir türlü anlamadığınız Fatih Sultan Mehmet ne diyor bakın; ‘Aklı öldürürsen ahlak da ölür. Akıl ve ahlak öldüğünde millet bölünür. Kadı'yı satın aldığın gün adalet ölür. Adaleti öldürdüğün gün Devlet de ölür.'”
ÜMİT ÖZDAĞ: “YARGITAY ADİL YARGILAMA HAKKINI İHLAL ETMİŞTİR”
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ: “Türkiye bir devlet krizi yaşamaktadır: Yargıtay 3.Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesi'nin Şerafettin Can Atalay hakkında aldığı karar ile Anayasayı ihlal ettiğini iddia ederek Yüksek Mahkeme'nin ihlal kararı veren üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmuştur. Aynı Daire, Anayasa Mahkemesi kararını yok sayarak, Atalay'ın milletvekilliğinin düşürülmesi için kendi kararını, uygulanmak üzere T.B.M.M.'ne göndermiştir.
* İlk olarak; her Türk vatandaşı, temel hak ve özgürlükler ile adil yargılanma ilkesinin ihlali gibi konularda, Anayasa Mahkemesi'ne ‘Bireysel Başvuru Hakkı'na sahiptir. Anayasamızın 153. Maddesinin son fıkrasına göre, “Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.” Bu bakımdan Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nin Anayasa Mahkemesi kararını tanımayıp, Ağır Ceza Mahkemesi'ne kendi kararını göndermesi açık bir Anayasa ihlalidir.
İlave olarak; sadece ihlal kararı veren Yüksek Mahkeme üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulması hukukun genel ilkeleri ve hakimlik teminatına aykırıdır. Bu haliyle anılan suç duyurusu tamamen hukuk dışıdır. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı dosyayı işleme koymadan derhal iade etmelidir. Aksi halde hak arama özgürlüğü kapsamındaki her ihlal kararı hakkında suç duyurusu yolu açılmış olacaktır. Sonuç olarak; 3. Ceza Dairesi yapmış olduğu suç duyurusu ile Anayasa Mahkemesi'ni tanımamış, Şerafettin Can ATALAY'ın hak arama özgürlüğü kapsamındaki adil yargılanma hakkını ihlal etmiş ve böylece kendilerine tevdii edilmiş yargı yetkisini Anayasa ve hukukun temel ilkelerine aykırı kullanmışlardır.
Ortada ciddi bir devlet krizi vardır. Bu krizin çözümü için, kuvvetler ayrılığı ilkesi kapsamında her merciin hukuka saygılı olması ve Anayasa Mahkemesi kararının esas alınması gerekmektedir. Anayasamızın savunması Giriş bölümünde bütün yurttaşlara bir görev olarak verilmiştir. Zafer Partisi, Anayasal düzene saygı duyan bütün siyasi partilere, barolara, üniversitelere ve yurttaşlarımıza Anayasamızı savunma görevini hatırlatmayı görev bilir.
AKP’Lİ TAYYAR VE YAZICI'DA TEPKİ GÖSTERENLER ARASINDA : YARGITAY’IN KARARI HUKUKİ DEĞİLDİR
AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, Yargıtay’ın, Anayasa Mahkemesi'nin Can Atalay kararı ile anayasayı ihlal ettiğini öne sürerek yüksek mahkemenin üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmasına tepki gösterdi. Sosyal medyadan açıklama yapan Yazıcı, “Öyle olaylar olur ki, analiz yapmak için, konuşsan da konuşmasan da sorun olur. Hiç ve asla olmaması gereken öylesi bir olay yaşıyoruz. Yazık, çok yazık. Devleti oluşturan erkler, sorun çözümler. Asla sorun üretmez, üretemez. Birbirini çelmeleyemez” dedi.
AKP’li Şamil Tayyar, Yargıtay’ın, Anayasa Mahkemesi'nin Can Atalay kararı ile anayasayı ihlal ettiğini öne sürerek yüksek mahkemenin üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmasını eleştirdi. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Tayyar, “AYM'nin kararını eleştirmek/yanlış bulmak ayrı, karara uymamak ayrıdır. Eleştirebilir, yanlış bulabilirsiniz ama uymamazlık edemezsiniz. Anayasa hükmü açık, karar bağlayıcıdır. Yargıtay 3.Ceza Dairesi'nin AYM kararına ‘uymama' iradesi, hukuki değildir. Kaldı ki AYM'nin benzer mahiyetteki Ömer Faruk Gergerlioğlu ve Leyla Güven hakkındaki ‘hak ihlali' kararına uyulmuştu. AYM üyeleri hakkındaki suç duyurusu ise garabettir. Yargı eliyle hortlatılan bu tür hukuk dışı uygulamalar askeri vesayet dönemini hatırlatıyor, çok üzücü” ifadelerini kullandı.
HEDEP: "YARGI DARBESİ YAŞANIYOR"
Hatimoğulları, Yargıtay’ın kararına şu ifadeler ile tepki gösterdi: “Her türlü siyasi müdahale ve hukuk dışı kararın altına imza atan Yargıtay’ın Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunması, yargı darbesinin geldiği durumun vahametini gösteriyor. Türkiye’yi bu noktayı AKP-MHP iktidarı getirdi. İktidar; muhalifleri, Kürt halkını ve hak talep eden herkesi yargı sopasıyla hizaya getirmek istiyor. AYM’ye bu müdahale hukuki güvencenin ve adaletin askıya almasını daha yüksek bir evreye taşıma anlamına gelir. Bu hukuksuzluk dünya hukuk tarihinin kara sayfalarına geçecektir. Türkiye halkları vesayet kurumlarını kabul etmez. Bu yargı darbesi derhal son bulmalıdır. Hukuk sisteminin, anayasanın ve yasaların adalet ve demokrasi ekseninde yeniden ele alınması çağrısı yapıyoruz. #CanAtalay derhal serbest bırakılsın.”
SOL PARTİ: “KARAR HÜKÜMSÜZDÜR”
Sol Parti’den yapılan açıklamada ise, “Yargıtay 3. Ceza Dairesinin Can Atalay hakkında vermiş olduğu karar Anayasa Mahkemesini dolayısıyla Anayasayı yok sayan bir karardır. Yargı açıkça siyasi iktidarın sopası olduğunu bir kez daha göstermiş olup karar hükümsüzdür. Anayasasız, hukuksuz, adaletsiz, haksız bu düzene karşı dayanışmayla mücadeleyi büyüteceğiz” ifadeleri yer aldı.
TBB: OLAĞANÜSTÜ GÜNDEMLE TOPLANIYORUZ
Barolar Birliği Başkanı Erinç Sağkan, Yargıtay’ın suç duyurusunun ardından, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu’nun yarın sabah olağanüstü gündemle toplantı kararı aldığını duyurdu. Sosyal medyadan açıklama yapan Sağkan, “Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nin kararı Anayasa'yı yok sayarak Anayasa Mahkemesi'ni fiilen ortadan kaldırma çabasından ibarettir. Kararın hukuken değerlendirilebilecek hiçbir yanı bulunmamaktadır. Birliğimiz tarafından Anayasayı yok sayan ilgili daire üyeleri bakımından ‘görevden el çektirmeye davet’ yaptırımının uygulanması için Yargıtay Yüksek Disiplin Kurulu'na yarın itibariyle gerekli başvuru yapılacaktır. Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu Anayasal düzeni yok sayan bu keyfi uygulamaya karşı hukukun üstünlüğünü ve yurttaşlarımızın haklarını korumak için yapılacakları belirlemek üzere yarın sabah olağanüstü gündemle toplantı kararı almıştır” dedi.
EREN KESKİN: AYM FİİLEN KAPATILMIŞTIR
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Anayasa Mahkemesi bugün itibariyle fiilen ‘kapatılmıştır’ !!” ifadelerini kullandı.
Anayasa Mahkemesi bugün itibariyle fiilen ‘kapatılmıştır’ !! https://t.co/zITkWXVj6i
— Eren Keskin (@KeskinEren1) November 8, 2023
“FIKRA DEĞİL GERÇEK”
Akademisyen Yaman Akdeniz kararın “Fıkra değil gerçek” olduğunu belirterek konuya ilişkin açıklamada bulundu. Akdeniz, “Yargıtay 3. Dairesi, Can Atalay kararını uygulamamış. Üstüne kararı veren Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmuş. Yargıtay 3. Dairesi, Anayasa Mahkemesinin Anayasayı ihlal ettiğini ve yetkisini aştığını iddia etmiş!” ifadelerini kullandı.
Fıkra değil gerçek: Yargıtay 3. Dairesi, Can Atalay kararını uygulamamış. Üstüne kararı veren Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmuş. Yargıtay 3. Dairesi, Anayasa Mahkemesinin Anayasayı ihlal ettiğini ve yetkisini aştığını iddia etmiş!
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) November 8, 2023
“YARGITAY, ARTIK BURJUVA HUKUKUN ZERRESİNİN DAHİ İKTİDARIN SİYASİ HASIMLARINA UYGULANMAYACAĞINI BİR KEZ DAHA İLAN ETMİŞTİR”
Çağdaş Hukukçular Derneği’nin resmi sosyal medya hesabı üzerinden yapılan açıklamada, “Yargıtay 3. Ceza Dairesi, artık burjuva hukukun zerresinin dahi iktidarın siyasi hasımlarına uygulanmayacağını bir kez daha ilan etmiştir” denildi.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi Can Atalay kararıyla artık burjuva hukukun zerresinin dahi iktidarın siyasi hasımlarına uygulanmayacağını bir kez daha ilan etmiştir. Faşizme karşı hak ve özgürlüklerimizi korumak için daha fazla birlik ve mücadele halkların ve ezilenlerin tek çaresidir.
— Çağdaş Hukukçular Derneği (@chdgenelmerkez) November 8, 2023
NE OLMUŞTU?
Gezi Parkı davasından bir yılı aşkın süredir tutuklu bulunan avukat Can Atalay, Hatay’dan TİP milletvekili seçilmişti. Avukatları, Atalay’ın mazbatasını alarak tutukluluğun bitmesi için başvuruda bulunmuş ama Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi bu talebi reddetmişti.
AYM, Atalay’ın bireysel başvurusunu değerlendirmiş, “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ve “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının” ihlal edildiğine hükmetmişti. 50 bin lira manevi tazminat ödenmesine de hükmeden AYM, ihlalin ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasına, yargılamada durma kararı verilmesine ve hükmün infazının durdurularak Atalay’ın tahliye edilmesine karar vermişti. AYM, söz konusu kararı geç saatlerde İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermişti.
Yerel mahkeme ihlal kararına rağmen 5 gün boyunca kararını açıklamamıştı. Mahkeme Can Atalay Davası’nda tahliye kararı vermemiş ve dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne göndermişti.