Millet İttifakı’nda adaylık görüşmeleri yapılırken, Cumhurbaşkanı Yardımcılığı önerisi gündeme oturdu. Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun Cumhurbaşkanı Yardımcılığı formülü masaya geldi. İYİ Parti’nin yaptığı teklife CHP’nin sıcak baktığı iddia ediliyor. Millet İttifakı toplantısından önce Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş, İYİ Parti Genel Merkezi’ne giderek Meral Akşener’le görüşme gerçekleştirdi. Peki, Cumhurbaşkanı Yardımcısı görevleri nelerdir? Cumhurbaşkanı Yardımcısı olma şartları nelerdir, kaç tane olur?
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI FORMÜLÜ NEDİR?
İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu; Akşener’in Millet İttifakı’na yeni bir formül sunduğu ve İmamoğlu ile Yavaş için cumhurbaşkanı yardımcılığı teklif ettiğini açıklandı.
Zorlu, şunları söyledi: “Genel Başkanımız Meral Akşener milletimizin sesi doğrultusunda yeni bir kuşatıcı kapsayıcı yeni bir öneriyi Millet İttifakı’na sunmuştur. İki belediye başkanının seçilecek 13. Cumhurbaşkanı’nın yetkili icracı Cumhurbaşkanı Yardımcısı olması önerisi iletilmiştir.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI GÖREVLERİ NELERDİR?
Cumhurbaşkanı, seçildikten sonra bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir.
Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması halinde, kırk beş gün içinde Cumhurbaşkanı seçimi yapılır. Yenisi seçilene kadar Cumhurbaşkanı yardımcısı Cumhurbaşkanlığına vekâlet eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır. Genel seçime bir yıl veya daha az kalmışsa Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimi de Cumhurbaşkanı seçimi ile birlikte yenilenir. Genel seçime bir yıldan fazla kalmışsa seçilen Cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi seçim tarihine kadar görevine devam eder. Kalan süreyi tamamlayan Cumhurbaşkanı açısından bu süre dönemden sayılmaz. Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimlerinin yapılacağı tarihte her iki seçim birlikte yapılır.
Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, Cumhurbaşkanı yardımcısı Cumhurbaşkanına vekâlet eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, 81 inci maddede yazılı şekilde Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde andiçerler. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erer.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, Cumhurbaşkanına karşı sorumludur. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında görevleriyle ilgili suç işledikleri iddiasıyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilir. Meclis, önergeyi en geç bir ay içinde görüşür ve üye tamsayısının beşte üçünün gizli oyuyla soruşturma açılmasına karar verebilir.
Soruşturma açılmasına karar verilmesi halinde, Meclisteki siyasi partilerin, güçleri oranında komisyona verebilecekleri üye sayısının üç katı olarak gösterecekleri adaylar arasından, her siyasi parti için ayrı ayrı ad çekme suretiyle kurulacak onbeş kişilik bir komisyon tarafından soruşturma yapılır. Komisyon, soruşturma sonucunu belirten raporunu iki ay içinde Meclis Başkanlığına sunar. Soruşturmanın bu sürede bitirilememesi halinde, komisyona bir aylık yeni ve kesin bir süre verilir.
Rapor Başkanlığa verildiği tarihten itibaren on gün içinde dağıtılır ve dağıtımından itibaren on gün içinde Genel Kurulda görüşülür. Türkiye Büyük Millet Meclisi, üye tamsayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alabilir. Yüce Divan yargılaması üç ay içinde tamamlanır, bu sürede tamamlanamazsa bir defaya mahsus olmak üzere üç aylık ek süre verilir, yargılama bu sürede kesin olarak tamamlanır.
Bu kişilerin görevde bulundukları sürede, görevleriyle ilgili işledikleri iddia edilen suçlar bakımından, görevleri bittikten sonra da beşinci, altıncı ve yedinci fıkra hükümleri uygulanır.
Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanın görevi sona erer.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, görevleriyle ilgili olmayan suçlarda yasama dokunulmazlığına ilişkin hükümlerden yararlanır.
Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenir.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI KAÇ TANE OLABİLİR?
Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Cumhurbaşkanı tarafından atanır veya görevden alınır. Cumhurbaşkanı, bir veya birden fazla Cumhurbaşkanı Yardımcısı atayabilir.