dokuz8HABER Alternatif Medya ve Yurttaş Haberciliği Eğitim Programı tematik eğitimlerle devam ediyor. 20-21 Ekim’de İstanbul’da düzenlenen “Gazeteciler ve Yurttaş Habercileri için Güvenlik Eğitimi” sonrası geçtiğimiz hafta sonu da yine İstanbul’da “Emek Odaklı Yurttaş Medyası Eğitimi” hayata geçirildi. Eğitim sonrası dokuz8HABER bünyesinde “Emek Haber Ağı” kuruldu. İstanbul Kadıköy’de düzenlenen “Emek Haberciliği” eğitim programına İstanbul, Diyarbakır, Ankara, İzmir, Bursa, Mardin, Çanakkale, Gebze’den KESK, SES, Eğitim-Sen, TÜMTİS, BAMİS, TTB’den yönetici ve üyeler katıldı.
HAKAN KOÇAK: “GAZETELER PLAZALARA TAŞININCA SENDİKAL FAALİYETLERDEN UZAKLAŞTI.“
İki günlük eğitim programı dokuz8HABER kurucusu Gökhan Biçici’nin açılışı sonrası DİSK Genel Koordinatörü, Doç.Dr.Hakan Koçak’ın işçi sınıfı tarihini emek medyası odaklı bir yaklaşımla özetlediği sunumla başladı. Türkiye işçi sınıfı tarihinde basın deneyimlerini ve Türkiye işçi sınıfının basın alanında temsilini tarihten örneklerle anlatan Koçak, tarihte işçi sorunlarının ve eylemlerinin ana akım gazetelerde şaşırtıcı derece yer bulduğu zamanların da olduğunu ancak gazetelerin plazalara taşınmasıyla sendikal faaliyetlerden uzaklaştığını böylece sendikal haberlerin de azaldığının altını çizdi. Koçak, artık işçi haklarıyla ilgili haberlerin gazetecilerin çıkarlarına ters düşmemesi kaydıyla ekonomi sayfalarında yer bulabildiğini, sendikal yayınların ise emek haberlerinde uzaklaşıp protokolün öncelikli olduğu sıkıcı dergilere dönüştüğünü söyledi.
“İŞÇİ SINIFI EN ZOR KOŞULLARDA BİLE BASIN KULLANIMI ALANINDA OLDUKÇA YARATICI BİR SINIF”
Buna rağmen işçi sınıfının basın ve medya kullanımı açısından en zor koşullarda dahi oldukça yaratıcı olabildiğini de hatırlatan Koçak, tarihte işçiler tarafından çıkarılan gazete örneklerini verdi. Koçak’tan sonra sunum yapan DİSK Uluslararası İlişikler Uzmanı Kıvanç Eliaçık,dünyada işçi hareketinin ve sendikaların yeni medya, internet kullanımı alanındaki güncel bazı deneyimlerini aktardı.
KIVANÇ ELİAÇIK İŞÇİ SINIFININ ULUSLARARASI DENEYİMLERİNDEN ÖRNEKLER VERDİ
Yerel ve uluslararası dayanışma açısından internetin oynadığı, oynayabileceği rolü LabourStart örneği üzerinden anlatan Eliaçık, “‘Dayanışma’ işteş bir eylemdir; tek taraflı olmaz… Uluslararası sendikal hareketler sıklıkla Türkiye’yle dayanışma eylemleri yapıyor fakat Türkiye’de nadiren bir konsolosluk önünde başka bir sendikayla dayanışma için eylem yapılıyor.” diyerek Türkiye’de işçi hareketi ve sendikaların uluslararası dayanışma göstermede zayıf kaldığını ifade etti ve bunun olası nedenleri üzerinde durdu.
ERTUĞRUL BİLİR: “RAPORLARDA EN AZ VURGUSU YAPILIR ÇÜNKÜ TÜM VAKALAR RAPORLANAMAZ”
Eliaçık’tan sonra İstanbul İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi’nden Ertuğrul Bilir Türkiye’de iş cinayetleri üzerine bir sunum yaptı. İş cinayetleri ve nedenleri hakkında sendikal kesimlerde bile var olan yanlış algılar ve iş cinayetlerinin medyada yer alma biçimleri üzerine örnekler veren Bilir, İİSGM olarak açıkladıkları sayıları neden ‘en az’ olarak vurguladıklarını, “Her zaman ‘en az’ olarak belirtmek gerekir; çünkü tüm vakalar raporlanamıyor.” sözleriyle açıkladı.
İŞ CİNAYETLERİ VERİLERİ HAKKINDA ALTERNATİF MEDYA’DA DA YER ALAN BAZI YANLIŞ BİLGİLER
Türkiye’nin iş cinayetlerinde Avrupa’da birinci, dünyada da üçüncü olduğu yönündeki alternatif medya kurumlarında da artık bir klişe haline gelen cümleninde bir şehir efsanesi olduğunu ifade eden Bilir, Avrupa için iddianın doğru olabileceğini ancak dünya açısından Türkiye’nin ilk üçte olduğu yönünde bir veri bulunmadığını söyledi. Bilir, Türkiye gibi ülkelere kıyasla Batı ülkelerinin rakamlarının daha iyi olmasının, bu ülkelerin “pis iş” olarak bilinen sanayiyi başka ülkelere yaptığı yatırımlarla kendi ülkesinden arındırmalarından bağımsız olmadığını vurguladı.
GÖKHAN BİÇİCİ, İŞÇİ HAREKETİNİN YAKIN TARİHİNDE İNTERNET VE SOSYAL MEDYA KULLANIMI DENEYİMLERİNİ ANLATTI
İlk günün son oturumunda Gökhan Biçici Türkiye işçi hareketinin yakın tarihinde yaşanan grev ve direnişlerde internet, sosyal medya kullanımı alanındaki deneyimleri anlattı. 2004 yılında 51 gün süren SEKA direnişinde fabrikadaki işçilerin kurdukları internet sitesi üzerinden dışarıyla iletişim kurmalarının bu alandaki ilk önemli örnek olduğunu hatırlatan Biçici, bunun bir işçi inisiyatifi olarak da özel bir önem taşıdığını söyledi.
“SOSYAL MEDYA ÖZELLİKLE METAL İŞÇİLERİNİN DİRENİŞİNDE DOĞRUDAN ÖRGÜTLENME ARACI OLARAK İŞLEV GÖRDÜ”
2007 Aralık’ta başlayan YÖRSAN direnişi sürecindede sosyal medya kullanımı açısından önemli bir örneğin ortaya çıktığını dile getiren Gökhan Biçici, o süreçte Türkiye’de henüz yeni yayılan Facebook merkezli olarak başlatılan “Yörsan Yersen” kampanyasının işçilere dışarıdan verilen bir desteğin ifadesi olduğunu aktardı. Biçici, sunumunda sırasıyla Petrol-İş Sendikası’nın “Sendikalı Ol kampanyası”, TÜMTİS’in DHL ve UPS direnişleri, THY grevi ve direnişi, KESK Eğitim-Sen İstanbul 3 No’lu Şubeyle TAREM’in ortak çalışmaları ve 2015 yılında yaşanan ve tarihe “Metal Fırtına” olarak geçen büyük metal işçileri direnişi örneğini irdeledi. Biçici, işçi ve emekçi mücadelelerinden internet ve sosyal medya kullanımı pratiğine bakıldığında bazı örneklerde internet ve sosyal medya kullanımında işçilerin kendi inisiyatifi öne çıkarken, bazılarında sınıfa bir destek ve dayanışma çabasıyla dışarıdan bir katkının belirleyici olduğunun görüldüğünü ifade etti. Bu noktada yakın tarihinin en ileri örneğinin metal işçilerinin 2015 yılındaki direnişi olduğunu vurgulayan Biçici, şöyle devam etti: “2015 Metal işçilerinin direnişinde sosyal medya kullanımı ve 2004 SEKA direnişinde internet kullanımı birer işçi inisiyatifini göstermesi bakımından önemli deneyimler ancak, 2004 SEKA direnişinde kurulan internet sitesi ağırlıklı olarak iletişim amaçlı bir araçken, 2015 Metal direnişinde internet ve sosyal medya fabrikalar arası koordinasyon ve örgütlenme açısından öne çıktı.”
PROGRAMIN İKİNCİ GÜNÜ BECERİ GELİŞTİRMEYE YÖNELİK EĞİTİMLERE AYRILDI
Eğitimin ikinci gününde yurttaş habercilerinin sahip olması gerekli olan becerilere yönelik eğitim içerikleri öne çıktı. İlk eğitim, Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Medya Bölümü Öğretim üyesi Güventürk Görgülü’nün “Haber nedir? Bir metnin habere dönüşmesinin kuralları ve yöntemleri nelerdir” başlıklı sunumuyla başladı. Görgülü gazeteciliğin temel kurallarını, haber yazım tekniklerini ve haber kurgusunu anlattı.
GAZETECİ ÇINAR ÖZER “DİJİTAL ÇAĞDA VERİ DOĞRULAMA” EĞİTİMİ VERDİ
Görgülü ardından gazeteci ve Veri Doğrulama Uzmanı Çınar Özer, “Dijital Çağda Veri Doğrulama – Yalan haber çağında Veri Doğrulamaya giriş” eğitimi verdi. Sunumunda “Sosyal medyada gördüğümüz 140 karakterlik haberi nasıl doğrulayabiliriz?” sorusunun cevabını arayan Özer, yanlış bilginin internetten nasıl yayıldığını, bilgiyi doğrulama araçlarına nasıl ulaşabileceğimizi ve onları nasıl kullanabileceğimizi, güncel haber örnekleri ve somut araçlarla anlattı.
DOKUZ8HABER HANGİ SOSYAL MEDYA ARAÇLARINI KULLANIYOR?
Eğitim ikinci gününün üçüncü bölümünde Gökhan Biçici “Alternatif Medya ve Yurttaş Haberciliğinde Sosyal Medya Araçları kullanımı” eğitimi verdi. Biçici, dokuz8HABER merkezi tarafından haber takip, toplama, yayınlama sürecinde etkin şekilde kullanılan sosyal medya platformlarını ve sosyal medya araçlarını uygulama örnekleriyle tanıttı.
SOYDANER GÜNDOĞDU’DAN UYGULAMALI MOBİL FOTOĞRAF VE VİDEO EĞİTİMİ
Eğitim son oturumunda Soydaner Gündoğdu “Yurttaş habercileri için mobil fotoğraf ve video haberciliği eğitimi” verdi. Temel fotoğraf çekmek bilgisinden başlayan Gündoğdu, katılımcılara eylem, basın açıklaması vs. gibi etkinliklerin takibinin temel özelliklerini anlattı. Eğitim, katılımcılarla hayata geçirilen uygulamayla sona erdi.
DOKUZ8HABER BÜNYESİNDE YENİ EMEK HABER GRUBU KURULDU
Eğitimlerin sona ermesinin ardından katılımcılarla bir genel değerlendirme toplantısı yapıldı. Genel değerlendirme toplantısında eğitimin başarılı geçtiği katılımcılar tarafından vurgulanırken, sendikalarla işbirliği halinde benzer eğitimlerin hayata geçirilmesinin gerekli olduğu dile getirildi. Toplantı dokuz8HABER bünyesinde bir “Emek Haber Ağı” kurulması kararı alınmasıyla sona erdi. Eğitim programı katılım belgelerinin dağıtılması ardından çekilen toplu fotoğrafla sona erdi.
dokuz8HABER