Çin Halk Kurtuluş Ordusu Güney Cephe Komutanlığı, ABD muhribinin Çin'in Paracel Adaları çevresindeki sulara izinsiz girdiğini iddia etti. Çin, gemiyi yasalara uygun olarak takip ettiğini, uyardığını ve bölgeden uzaklaştırdığını belirtirken, ABD'nin eylemini 'Çin'in egemenliğini ve güvenliğini ihlal etmek' olarak nitelendirdi.
ABD ise USS Hopper'ın seyrinin, 'seyrüsefer hakları ve serbestisi' çerçevesinde uluslararası hukuka uygun bir 'masum geçiş' olduğunu ileri sürdü. ABD'nin Pasifik'teki 7'nci Filosu açıklamasında, faaliyetin 'Çin, Tayvan ve Vietnam'ın masum geçişe yönelik kısıtlamalarına meydan okumayı' amaçladığı belirtildi.
Güney Çin Denizi'ndeki egemenlik ihtilaflarına dikkat çekilen açıklamalarda, Çin'in Paracel Adaları'nda egemenlik iddia ettiği, ancak uluslararası hukuka aykırı şekilde diğer ülkelerden izin alınması veya önceden haber verilmesini talep ettiği ifade edildi. ABD ise Çin'in bu kısıtlamalarını 'uluslararası hukuka aykırı' olarak değerlendirdi.
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkeler arasında egemenlik ihtilaflarının olduğu bir bölge olarak biliniyor. Çin'in bölgedeki askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarını uzun süreli bulundurması, ABD ve diğer kıyıdaş ülkelerle gerginliklere neden oluyor. Lahey'deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016'da Çin'in tek taraflı egemenlik taleplerini yasal olmadığına hükmetmişti.
SEYRÜSEFER HAKLARI VE SERBESTİSİ NEDİR?
Seyrüsefer hakları ve serbestisi, uluslararası hukukta denizlerdeki serbest geçişi ifade eden bir terimdir. Bu kavram, denizlerdeki suların özgürce ve güvenli bir şekilde tüm ülkelerin gemileri için kullanılabilir olduğunu belirtir. Seyrüsefer hakları ve serbestisi, denizlerdeki ticaretin ve ulaşımın engelsiz olmasını sağlamayı amaçlar.
Temel olarak, bu kavram, tüm ülkelerin sivil ve askeri gemilerinin, belirli kısıtlamalara tabi olmaksızın uluslararası sularda seyir yapma hakkına vurgu yapar. Bir ülkenin kara sularının dışında kalan denizlerde, gemilerin serbestçe seyir yapabilmesini ve bu suları kullanabilmesini içerir.
Ancak, bu haklar belirli kurallar ve düzenlemeler çerçevesinde gelir. Denizlerde seyir hakkı, uluslararası hukuk normlarına ve anlaşmalara dayanır. Özellikle Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (UNCLOS), denizlerde seyir hakkı konusundaki temel prensipleri belirler.
Seyrüsefer hakları ve serbestisi, denizlerdeki uluslararası ticaretin, ulaşımın ve iletişimin sorunsuz ve etkili bir şekilde gerçekleşebilmesi için önemlidir.
