Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından altı ayda bir açıklanan işkollarındaki işçi sayılarına ve sendikaların üye sayılarına ilişkin istatistikler, Resmi Gazete’nin 31 Ocak 2019 tarihli sayısında yayımlandı. Verilere göre, 2018 yılı Temmuz ayından bu yana, yani son altı aylık dönemde istihdamın azaldığı 16 işkolunda en az 917 bin 576 işçi işten çıktı ya da çıkartıldı.
Her yıl Ocak ve Temmuz aylarında yayımlanan veriler, “kriz yok” denilen ülkemizde önemli bir gerçeğe işaret ediyor. 2018 yılı Temmuz ayından bu yana, yani son altı aylık dönemde istihdamın azaldığı 16 işkolunda en az 917 bin 576 işçi işten çıktı. Sektörel bazda bakıldığında, işçi sayısı itibariyle sırasıyla inşaat, turizm ve metalde işten çıkışların yoğunlaştığı gözlenirken son altı aylık dönemde 20 işkolundan yalnızca 4’ünde istihdam artışı yaşandı. Tüm işkollarındaki işçi sayısı Temmuz ayından bugüne 710 bin azalmış durumda.
Türkiye Komunist Partisi Emek Merkezi söz konusu verileri inceledi. Buna göre;
- İstatistiklerde işçi sayısındaki değişimin uzun dönemli seyrine bakıldığında genel eğilimin Temmuz istatistiklerinde artış, Ocak istatistiklerinde düşüş olduğu görülmektedir. Bu durumun ağırlıkla mevsimsel etkilerden kaynaklandığı söylenebilir. 2013 yılından bu yana bu genel eğilimin dışında iki farklı dönem olmuştur. Bunlardan ilki 2018 yılında önceki yıllardan farklı olarak Ocak ayında yaşanan küçük artış, ikincisi 2018 Temmuz – 2019 Ocak arasında yaşanan çok sert düşüştür. Bu, bahsedilen dönemdeki ilk sert düşüştür.
- Sert düşüşün yaşandığı bu son dönemde, istatistiklerde yer alan toplam 20 işkolunun 16’sında işçi sayısında azalma meydana gelmiştir. İşçi sayısının azaldığı işkollarında çalışanların sayısı 917 bin 576 azalmıştır.
- İşten çıkışların en yoğun yaşandığı işkolu, krizin en yoğun hissedildiği inşaattır. Son altı ayda en az 546 bin inşaat işçisi işini kaybetmiştir. Bu sayı inşaattaki istihdamın yüzde 30 düzeyinde azaldığına işaret etmektedir.
- İşçi çıkışlarının yoğun olarak yaşandığı bir başka işkolu konaklama ve eğlence işleridir. Turizm sektöründeki iş hacminin dönemsel artış göstermesinden kaynaklı olarak, genelde Ocak istatistiklerinde istihdam düşüşü yaşanmaktadır. Ancak geçen yılın aynı döneminde (2017 Temmuz – 2018 Ocak arası altı aylık dönemde) 79 bin kişinin işini kaybettiği işkolunda, bu dönemki düşüş 154 bin olmuştur.
- İşçi sayısındaki düşüşün oransal olarak en yüksek olduğu üçüncü işkolu çimento, toprak ve cam olmuştur. En az 26 bin 408 işçinin işten çıktığı sektörde, son altı ayda yüzde 15’lik bir istihdam daralması yaşanmıştır.
- İstihdamdaki düşüşle dikkat çeken bir başka işkolu ise Türkiye’de ihracatın başını çeken otomotiv sektörünün de içinde olduğu metal işkolu oldu. İşkolundaki sektörlerde 2018 yılında ihracat rekorları kırarken metal işkolunun bütününde işçi sayısı 60 bin 772 kişi azaldı. Sağlık, taşımacılık, genel işler ve ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar işkollarında çalışan toplam işçi sayısında son altı aylık dönemde 207 bin 895 kişilik artış oldu. Bu artışın önemli bölümü “ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar” işkolundan kaynaklanıyor. Bu işkolunda genel olarak her yıl Ocak istatistiklerinde artış gözlenmekte. Buna karşın adı geçen dört sektörde geçen yılın aynı döneminde yaşanan istihdam artışı 380 bin kişi. Dolayısıyla dönemsel bazda karşılaştırma yapıldığında artış oranında düşme var.
- 20 işkolunun geneline bakıldığında ise son altı aylık dönemde çalışan işçi sayısı 709 bin 681 kişi azalmıştır. Başka bir deyişle istihdamda yaklaşık 710 bin kişi düzeyinde daralma yaşanmıştır.
- TÜİK tarafından açıklanan Temmuz 2018 verilerindeki (Çalışma Bakanlığı’nın Temmuz istatistiklerinin yayımlandığı ay olması itibariyle Temmuz verileri ele alınmaktadır) dar tanımlı işsizlik rakamına göre, işsiz sayısı 3 milyon 531 bin olarak açıklanmıştır. Aynı dönemde TÜİK verilerine dayanılarak hesaplanan geniş tanımlı işsizlik ise 6 milyon 310 bin kişi olmuştur. Çalışma Bakanlığı’nın işkolu/sendika istatistikleri ise o günden bu güne işçi sayısında 710 bin düşüş olduğunu gösteriyor. TÜİK’in Nisan ayında yayımlanacak olan Ocak ayı istatistiklerindeki dar tanımlı işsiz sayısının, 4 milyon 200 bin civarı olacağı düşünülebilir.