Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye'nin Kiev ile Moskova arasında olası bir arabuluculuk rolü üstlenmesi hakkında, "Bu durumun şaşkınlık yaratmaması mümkün değildir" yorumunda bulundu.
Hürriyet gazetesinde Hande Fırat’ın habere göre Lavrov, "Ne yazık ki Ankara, Kiev rejimiyle askeri-teknik alandaki işbirliğini sürdürüyor. Türk silahları, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından Rus askeri personelini ve sivil vatandaşları öldürmek için kullanılıyor," dediği öğrenildi.
"Türk yönetiminin arabuluculuk hizmetleri sağlamaya hazır olduğuna ilişkin açıklamaları göz önüne alındığında, bu durumun şaşkınlık yaratmaması mümkün değildir,” diye devam etti.
Rusya'nın devam eden Ukrayna işgalinde siyasi çözüme açık olduğunu belirten Dışişleri Bakanı, "(Volodimir) Zelenskiy, Moskova ile müzakereleri yasaklayan kararnamesini iptal etmedi. Böyle bir durumda Türkiye de dahil herhangi bir ülkenin arabuluculuk çabalarının başarıya ulaşması pek mümkün görünmüyor." ifadelerini kullandı.
Türkiye, Ukrayna'ya çeşitli askeri ekipmanlar tedarik ediyor. Bunlar arasında şunlar yer alıyor:
Bayraktar TB2 silahlı insansız hava araçları (SİHA): Bu SİHA'lar, Rus topçu sistemlerini ve zırhlı araçları hedeflemede oldukça etkili oldu.
Ağır makineli tüfekler: Türkiye, Ukrayna'ya 600'den fazla ağır makineli tüfek teslim etti.
Lazer güdümlü füzeler: Bunlar, hassas saldırılar için Bayraktar İHA'larıyla birlikte kullanılıyor.
Elektronik harp sistemleri: Bu sistemler, düşman iletişimlerini ve radarlarını bozmaya ve bozmaya yardımcı oluyor.
Zırhlı araçlar ve koruyucu donanım: Bu gereçler, Ukrayna kuvvetleri için temel koruma ve hareket kabiliyeti sağlıyor.
Rusya üzerine çalışmaları bulunan İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden Profesör Doktor Yaşar Onay, Euronews Türkçe'ye "Eğer Türkiye, Ukrayna ile Rusya arasında arabuluculuk yapmak istiyorsa, bu karar Zelenskiy ve Putin'in onayından geçer. İki isim onay verdikten sonra Lavrov ve diğer diplomatlar bunu uygulamak durumunda kalır," diye konuştu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) 2024 tarihli raporunda, 'Savunma ve Havacılık Sanayii' sektöründe, 2023 yılında 5,5 milyar dolarlık ihracat yapıldığı, bir önceki yıl 4,4 milyar dolar olan rakamın yüzde 27 oranında geliştiği belirtildi.
Raporda, Ukrayna'nın Türkiye'nin savunma ve havacılık sanayii sektöründeki ihracat payının yüzde 5,32 olduğu yazılı. Listenin ilk sırasında ABD (yüzde 16,7), ikinci sırasında Romanya (yüzde 9,9) vardı. Ukrayna'yı ise, Azerbaycan (yüzde 5,14) ve Polonya (yüzde 4,87) takip ediyor.
Yine 16 Ekim 2020 tarihli Türkiye ile Ukrayna arasındaki Askeri Çerçeve Anlaşması kapsamında, her iki ülkenin askeri istihbarat değişimi, silahlı kuvvetler arasında askeri iş birliği, savunma sanayii, karşılıklı eğitim-öğretim faaliyetlerinde bulunulması taahhüt ediliyor.
Yine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 4 Şubat 2022 tarihli Kiev ziyaretinde, taraflar arasında "İleri Teknolojiler, Havacılık ve Uzay Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması" imzalanmıştı.
Euronews Türkçe'ye konuşan İYİ Parti Ankara Milletvekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komisyonu Üyesi Kürşad Zorlu, Lavrov'un açıklamalarına ilişkin, "Türkiye’nin Ukrayna ile kapsamlı ve geleceğe matuf bir savunma sanayi işbirliği söz konusudur. Özellikle Türk savunma sanayine ilişkin bazı girdilerin Ukrayna’dan temin edildiği de bilinmektedir." ifadelerini kullandı.
"Türkiye’nin bunun sürdürülebilirliğini sağlama hedefi anlaşılabilir bir durumdur. Eğer kast edilen bunun askıya alınması isteği ise aslında daha geniş bir sahadaki karşılıklı süreçleri de dikkate almak gerekiyor."
Erdoğan, 24 Nisan 2022'de Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinde, "Arabuluculuk dahil gereken desteği sunmaya hazırız" demişti.
