CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, son günlerde özellikle İstanbul'da artış gösteren sahte içkiden kaynaklı ölümlere ilişkin yazılı açıklama yaptı.
"Yüksek vergilendirme politikaları, kitlesel ölümlerin en önemli nedeni"
Yüksek enflasyon, yoksulluk ve alkolden alınan yüksek vergi oranlarıyla bağlantılı olarak artan kaçak alkol tüketiminin, halk sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiğini belirten Şahbaz, İstanbul’da son bir haftada, kaçak içki nedeniyle hastaneye başvuran 92 kişiden 38’inin metanol zehirlenmesi sonucu yaşamını yitirdiğini, 46 kişiden 26’sının entübe durumda olduğunu hatırlattı. Şahbaz, şunları kaydetti:
"Devletin 'Alkol Politikalarını İzleme Platformu' adlı sivil oluşuma göre, 2023’te 17, 2024’te 47 sahte içki kaynaklı ölüm vakası raporlanmıştır, ancak gerçek rakamların çok daha yüksek olduğu açıktır. Halkın yaşam tarzına müdahale boyutuna varan yüksek vergilendirme politikaları, kitlesel ölümlerin ve körlük gibi sakatlanmaların en önemli nedenidir. Yasal alkollü içeceklere erişemeyen vatandaşlar, daha ucuz olan kaçak içkiye yönelmektedir. Günümüzde yüzde 45 alkol oranına sahip bir içeceğin ÖTV ve KDV toplamı, satış fiyatının yüzde 70’ine ulaşmıştır. Bu şartlar, alkollü içecekleri pek çok kişi için erişilemez kılmakta ve ölümcül sahte içki piyasasını beslemektedir. Yapılan denetimlerde, 2023’te 1 milyon 195 bin, 2024’te 4 milyon 264 bin litre kaçak içki ele geçirilmesi, sorunun ulaştığı boyutu göstermektedir. Sahte içki üretimi ve tüketimi yalnızca bir güvenlik sorunu olmaktan çıkmış, ciddi bir halk sağlığı meselesine dönüşmüştür. İstanbul’daki son operasyonlar, ne yazık ki bu trajedinin ardından yapılan geçici adımlarla sınırlı kalmış; hükümet, yapısal sorunlara çözüm üretmek yerine sorumluluğunu göz ardı etmiştir.
"Aşırı vergilendirme ve yasaklar yerine, eğitim, tedavi, rehabilitasyon..."
Alkolle mücadelenin, erişimi neredeyse imkansız hale getirip vatandaşı sahte ürüne yönlendirecek kadar yüksek fiyatlandırma politikalarıyla yürütülmemesi gerektiğine işaret eden Zeliha Aksaz Şahbaz, "Fahiş düzeyde yüksek vergilerin, insanları kaçak veya sahte içkiye yönlendirebileceği, bunun da toplumsal maliyeti çok daha yüksek sonuçlar doğurabileceği dikkate alınmalıdır. Devlet, alkol bağımlılığı ile mücadele etmekle yükümlüdür; ancak bu mücadele, aşırı vergilendirme ve yasaklar yerine, eğitim, tedavi, rehabilitasyon ve etkin denetim gibi uzun vadeli ve kalıcı önlemlerle desteklenen çok boyutlu ve bütüncül politikalarla yürütülmelidir. Sahte alkol üretimi engellenmeli ve bu suçun cezası artırılmalıdır. Hükümet, derhal sorumluluk üstlenerek halk sağlığı sorunu haline gelmiş bu konuda kalıcı çözümler üretmek zorundadır." değerlendirmesini yaptı.