#Seçim2023 Yerel Medya Koordinasyonu’nun İzmir’de düzenlediği üç günlük eğitimin ardından “Ege Bölge Ağı” kuruldu. dokuz8AKADEMİ, İZ Gazete ve Ege Kent Konseyleri Birliği’nin işbirliğiyle düzenlenen Seçim Haberciliği Eğitim Programı’na, İzmir’den ve Ege’nin farklı kentlerinden 30’u aşkın yerel gazeteci, yurttaş haberci ve aktivist katıldı.
(Haber ve fotoğraflar: Gökhan Biçici, Mustafa Kara, Nurcan Seven, Ercan Yılmaz, Bekir Güneş)
Alsancak Tarihi Havagazı Fabrikası’nda İzmir Gazeteciler Cemiyeti'ne ait salonda düzenlenen eğitimin açılış konuşmasını yapan dokuz8HABER Genel Yayın Yönetmeni Gökhan Biçici, Türkiye’nin 2023’te kader seçimine doğru gittiğini belirterek, “seçimleri yerel medya ve yurttaş habercilerinin daha etkin takibi” için böyle bir koordinasyon kurduklarını söyledi. Samsun, Van, Hopa ve pek çok kentte bölgesel eğitimler düzenlendiğini aktaran Biçici, “Şimdi Ege bölgesinden temsilcilerle toplanıyoruz. Seçimde Türkiye’nin 973 ilçesinden haber akışı sağlamayı hedefliyoruz. Bu gazeteciler topluluğunu binlerce yurttaş haberci destekleyecek” diye konuştu. Biçici sözlerini şöyle sürdürdü: “Tarihte bazı günler vardır, olağan dönemlerin aylarına, yıllarına bedeldir. Türkiye çok enteresan bir kırılma noktasına gelmiş durumda. Bu siyasal bir söylemden ziyade, mesleğin de kaderini belirleyecek. Yeni bir Türkiye’de, medyanın yeniden inşaasında kritik rol oynamaya aday bir dinamik de ortaya çıkmış olacak.”
ZENGİN BİR EĞİTİM PROGRAMI
Eğitim Programı kapsamında İz Medya Genel Yayın Yönetmeni Ümit Kartal’ın “Türkiye’de Yerel Medya ve Sürdürülebilirlik Sorunu”, dokuz8HABER Genel Yayın Koordinatörü Mustafa Kara’nın “Dijital Çağda Haber ve Haberin Dönüşümü” ve “Hak Odaklı Habercilik”, dokuz8TV Sorumlusu Nurcan Seven ve Ercan Yılmaz’ın “Mobil Journalism – MoJo”, İstanbul Bilgi Ünversitesi Medya Bölüm Başkanı Doç. Dr. Erkan Saka’nın “Haber İçin Sosyal Medya ve Sosyal Medya Araçları”, Dijital Yapımcı Sinem Cender’in “Youtube’da nasıl başarılı olunur?”, Doğruluk Payı Şef Editörü Koray Kaplıca’nın “Dijital Çağda Yalan Haber ve Doğrulama”, gazeteci Bekir Güneş “Seçim Sürecinde Yerel Medya Deneyimleri” ve Bağımsız Seçim İzleme Platformu’ndan Nejat Taştan “Seçim İzleme, İhlal Tespiti ve Raporlama” başlıklı sunumlar gerçekleştirdi.
SEÇİME YÖNELİK "EGE BÖLGE AĞI"
İzleyicilerin etkin biçimde katıldığı sunumlar sonunda, katılımcılara törenle katılım belgesi verildi. Katılım Belgesi dağıtım töreninde konuşan Gökhan Biçici, Türkiye’de 973 ilçe olduğunu, bunun önemli kısmının Ege Bölgesi’nde olduğunu, birbirine yakın pek çok büyük ilçe olduğunu anlattı. Seçim 2023 Yerel Medya Koordinasyonu Ege Bölge Ağı’nı kurduklarını duyuran Biçiçi, şöyle konuştu: “2023 geldi artık. Mayıs ayında olacaksa seçim, aslında 5-6 aylık bir süremiz var. Yoğun bir tempoyla ancak bu hedefe ulaşabiliriz. Her bölgede 15-20 kişi, Türkiye çapında 150-200 kişi koşturmalı ki, belirlediğimiz hedefe ulaşalım. Bu konuda iyimseriz, bir tecrübemiz, birikimimiz var. Türkiye son iki seçimde rüşdünü ispat etmeye başladı. Bağımsız Seçim Platformu, Seçim İzleme Platformu’nda olduğu gibi ortak çalışmalarımız var. Bütün bunları artık yoğun bir tempoyla sonuç verecek noktaya taşımak istiyoruz.”
GÖRÜŞLER… GÖRÜŞLER...
“SEÇİMLERDE MEDYANIN ROLÜ ÖNEMLİ”
Ümit Kartal (İz Gazete Genel Yayın Yönetmeni): “Tüm sektörler ve ülkenin tüm dinamikleri bakımından tarihi bir süreçten geçiyoruz. Bu seçimlerin nasıl olacağı ve sonuçları belirleyici olacak. Medya bakımından da belirleyici olacak. Daha önemlisi seçimlerin sonuçları ve yapılış şekliyle ilgili medyanın rolü de olur ve olmalı. Yerel seçimlerde sağlanan yerel medya ağıyla beraber kendisini, misyonunu, görevini, en iyi rolünü, en iyi oynadığı döneme denk gelmiş oluyor. Biz de İzmir'de hep beraber ev sahipliği yapmaktan bu anlamda mutluyuz. Çokça daha fazla bir araya gelmeye ve ne yapmalıyız, tartışmalıyız diye düşünüyoruz. Böylesi dönemleri yani kısa gibi görünse de uzun sonuçları olabilecek dönemler olarak değerlendirmek gerekir. O yüzden belki bundan önce yılda bir kere bir araya geliyorsak, bundan sonra belki ayda bir kere haftada bir kere bir araya geldiğimiz canlı bir dönem yaşıyoruz.
"2023 SEÇİMLERİ BAŞKA HİÇBİR DENEYİME BENZEMEYECEK"
Nejat Taştan (Bağımsız Seçim İzleme Platformu, Eşit Haklar Derneği): 2023 seçimleri diğer hiçbir seçime, yaşadığımız hiçbir deneyime benzemeyecek. Dolayısıyla seçim gözleminin daha önemli olacağı bir seçimle karşı karşıyayız. İktidar ciddi bir yasal hazırlık da yaptı. Hem son Dezenformasyon Yasası, hem Seçim Kanunu'nda yaptığı değişiklikler hem de hukukun üstünlüğünün Türkiye'de geldiği durum, yargı bağımsızlığı vs.. 2 şeyin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bir sivil toplum örgütleri aracılığıyla yurttaşların seçimleri izlemesi, iki bu çabanın medya mensupları tarafından artık bir paradigma değişikliğiyle haberleştirilmesi... dokuz8HABER’in yapmakta olduğu bu medya toplantıları, yerel medya toplantıları çok önemli. Bu süreçte biz hem medyayla hem sivil toplumla hem tek tek bireyler olarak hem hukukçular olarak bu seçimin hakikaten daha adil ve daha şeffaf geçmesi için çalışmak zorundayız. Çünkü kaybedeceğimiz şeyin büyük olduğunu düşünüyorum.
“SEÇİM GÜVENLİĞİNİN HABER AKIŞIYLA İLGİLİ BİR GÖREV ÜSTLENDİK”
Gökhan Biçici (dokuz8haber Genel Yayın Yönetmeni): Bu aslında yaklaşık 1 yıldan daha fazla bir süredir doğrudan doğruya sürdürdüğümüz eğitimin bir parçası. dokuz8HABER Gezi’den doğan bir platform, ama ilk resmi yayın hayatına 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde başladı. O gün seçim izleme için kurulan haber merkezinden bu yana seçimleri yakından takip ediyor. Seçimlerde seçim güvenliği ve haber akışı kısmıyla ilgili çalışmalar sürdürüyor. Türkiye kader seçimlerine hazırlanıyor ve özellikle son 2-3 seçimden beri daha fazla olmak üzere Türkiye toplumunda ciddi seçim güvenliği kaygısı var. Özellikle anketlerin muhalefetin hiç olmadığı kadar iddialı bir şekilde seçime girdiğini ortaya koydukça “Acaba sandıklara müdahale olacak mı?” kaygısı toplumda artmaya başladı ki, bu konuda oldukça kirli bir sicil söz konusu. Seçim güvenliği meselesi bu sürecin önemli tartışma başlıklarından birisi. Biz de gazeteciler olarak, medya kuruluşları olarak, dokuz8HABER olarak seçim güvenliğinin haber ve enformasyon akışı boyutuyla ilgili bir görev üstlenmiş durumdayız. Seçimlerin manipüle edilmesi, haber akışının manipüle edilmesi, engellenmesi, sansürlenmesi, baskı altına alınması; yine dezenformasyon amaçlı organizasyonlarla toplumun sağlıklı bilgiye ulaşmasının zorlaştırılması gibi riskler var. Bütün bunlar seçim sürecinin kendisini, toplumun demokratik katılım dinamiklerini tahrip eden sonuçlar yaratabileceği için açıkçası seçim güvenliğinin önemli boyutlarından biri de bunu önlemek. Yani doğru bilgiye kaynağından güvenilir bir şekilde erişmek toplumun en temel hakkı. Bunu güvence altına almak çok daha tarihsel bir önem taşıyor. dokuz8HABER bu çerçevede bir rol üstlendi ve çağrı yaptı. Seçim 2023 Yerel Medya Koordinasyonu’yla şu anda bu alanda çalışmalarını sürdürüyor.
“DENEYİMLERİMİZİ AKTARIYOR, DENEYİMLERİNİ DİNLİYORUZ”
Bekir Güneş (dokuz8HABER Yerel Medya Koordinatörü): dokuz8HABER’de Yerel Medya Koordinatörü olarak çalışıyorum ve “Yerel Gündem” programını hazırlayıp sunuyorum. 3 yıldır 100’den fazla gazeteci aracılığıyla kentlerin gündemini aktarıyoruz. Seçim sürecinde bu artarak devam edecek, sahadan da yayınlar yapılacak. Ben hem yerelden, hem sahadan geliyorum. Yerelden programa katılanların çoğu sahadan gelen arkadaşlar. Seçim sürecini en sağlıklı bir şekilde dokuz8HABER’den vermek için Yerel Medya Koordinasyonu’nu büyütmek, sahadan daha sıcak bir şekilde gelişmeleri aktarmak için çalışmaları büyütüyoruz. Bu eğitimler de hem yaptıklarımızı anlatmak, hem deneyimlerimizi onlara aktarmak, hem de onları deneyimlerini dinleyip bunu hayata geçirmek için çok faydalı oluyor.
“ADİL VE DEMOKRATİK BİR SEÇİM İÇİN...”
Mustafa Kara (dokuz8haber Genel Yayın Koordinatörü): Yerel Medya Koordinasyonu eğitimlerinde hem “haberin dijital dönüşümü”, hem de “hak odaklı habercilik” üzerine sunumlar yapıyorum. Türkiye sıkıntılı günlerden geçiyor. Seçim güvenliğini garanti edecek, hem seçim sürecinde hem seçim gününde en önemli araçlardan biri medya. Yerinde haber takip etmek önemli, ihlallerin önüne geçebilmek bakımından medyanın rolü çok kritik. Seçim haberciliği eğitimlerini sürdüren #Seçim2023 Yerel Medya Koordinasyonu Türkiye genelinde her yerde, her ilçede seçim sürecini izleyerek, etkili bir gözlem yapmayı hedefliyor. Yerel gazeteciler, yurttaş haberciler ve bu alanda çalışan aktivistleri bir araya getiriyoruz. Adil ve demokratik bir seçimin önündeki engelleri nasıl kamuoyuna duyuracağımızı, raporlayacağımızı konuşuyoruz. Yerel medyayı ve yurttaş habercileri seferber edebilmek, veri doğrulama başta olmak üzere pek çok konuda donanım setlerini, yeteneklerini geliştirmeyi öngörüyoruz.
“MEDYAYI DAHA FARKLI KULLANABİLMEK ZOR DEĞİL”
Erkan Saka (İstanbul Bilgi Üniversitesi Medya Bölümü Bölüm Başkanı): Hepimiz interneti çok kısıtlı kullanıyoruz. İnternet aslında bir şemsiye kavram, onun altında bir sürü araç var. Bu potansiyeli kullanarak çok güzel şeyler üretebiliriz. Şu anki internetin ve sosyal medyanın bize sunduğu en büyük şey teknik bilgi olmadan da içerik üretebilmek. Medyayı daha farklı kullanabilmek, kapasitemizi görmek zor değil.
Sinem Cender (Dijital Yapımcı): Youtube, Google’dan sonra en çok arama yapılan mecra ve televizyon yerine kullanılan, çok sıklıkla kullanılmaya başlanan bir mecra oldu. Bu sebeple Youtube’da nasıl dezenformasyondan ve yanlış bilgiden kaçınacağımız önemli. Ben de verdiğim eğitimde Youtube’da nasıl özgün içerik üretileceğini ve hedef kitlelere nasıl ulaşılabileceğini anlattım. Burada fikir alışverişi yapmak çok kıymetli, çok güzel bir eğitim oldu.
“SEÇİM SÜRECİNDE YANLIŞ BİLGİ DOLAŞIMI ARTACAK”
Koray Kaplıca (Doğruluk Payı Şef Editörü): Doğruluk kontrolü kavramı seçim süreciyle beraber anlamını bulan bir kavram. Siyasi sorumluluk ilkesi ön planda ve seçmenlerin doğru bilgilenmesi demokrasinin işleyebilmesi için çok önemli. Kampanya sürecinde siyasi aktörlerin iddialarını denetlemek, o zamana kadar iktidarda olan partinin ne yaptığını kontrol etmek doğruluk kontrolü platformlarının sorumluluk alanında bulunuyor. Bu şekilde seçmeni bilgilendirmek çok önemli. Ve seçim kampanyası döneminde sosyal medya aracılığıyla yanlış bilgilerin dolaşımı da çok fazla artacak, bu yanlış bilgileri tespit etmek ve doğrulamak için de belirli araçların kullanılması gerekiyor. Burada eğitim vermemin amacı da buydu.
“BU SÜREÇTE YAPILACAK HER ÇALIŞMA ETKİLİ”
Meltem Erdinç (CHP Manisa İl Başkanı Basın Danışmanı): Eğitim başlayınca özellikle ilk dersten itibaren hep şunu düşünmeye başladım. Manisa’da biz bu koordinasyonu nasıl sağlayabiliriz, neler yapabiliriz? Bu seçimin sadece bir günlük süreç değil, aslında uzun bir süreç olduğunun tekrar ayırdına vardım. Ve bu süreçte yapılacak her çalışmanın aslında ne kadar etkili olduğunu; hem seçim güvenliğini sağlamak için hem adil bir seçim için ne kadar etkili olduğunu gördüm. Yerel medyanın bu alanda desteklenmesi gerektiğini bir kez daha kavramış olduk. Manisa'dan gelen diğer arkadaşlarla ve İzmir’den gelen arkadaşlarla tanışmış olmak da bizim için çok etkili oldu. Bu etkinliği dokuz8HABER'in yapıyor olması da beni çok etkiledi. Benim de takip ettiğim, gerçekten hızlı ve kaliteli haberler veren bir haber sitesi.
“2023 SEÇİMLERİNDE OLDUKÇA FAYDALI OLACAK”
Alper Baran Esin (dokuz8HABER İzmir Temsilcisi): Çok doğru bir amaçla burada olduğumuzu düşünüyorum. Önceki seçimlerde yaşadığımız koordinasyon eksikliğinin nasıl sonuçlara yol açabildiğini gördük. Yerel Medya Koordinasyonu’nun özellikle cumhuriyet tarihinin en önemli seçimlerinden biri olan 2023 seçimlerinde çok faydalı olacağını düşünüyorum. Türkiye’nin en büyük kentlerinden biri olmasına rağmen İzmir’de gazetecilik ve habercilik konusunda uzun yıllardır bir açık var. dokuz8HABER kendi deneyimiyle ve bunu çözümleme amacıyla şu an burada yaptığımız eğitimlerle özel bir şey başarıyor. Ben de tecrübeli bir gazeteci olarak bu eğitimlerden yepyeni şeyler öğrenebiliyorum, kendimi pekiştirme şansı buluyorum. Geleneksel medyacıların yeni akımlara ayak uydurabilmesi ve yeni medya düzeninde kendini bulabilmesi konusunda çok faydalı olduğunu düşünüyorum bu eğitimlerin.
Esat Olgun Buharalıoğlu: Türkiye'nin siyasal iklimin değiştiği gibi medya üzerindeki konvansiyonel etkinin de etkisinin kırıldığını ve dijital medya geçişi peyderpey yaşamaktayız. Bu süreçte dijital medya kullanımının, içerik üretmenin buna mukabil, aynı şekilde dijital medyayı takip edebilmenin içeriği konusunda çok detaylı bilgiler alıyoruz burada eğitim danışmanlarından. dokuz8HABER her yaptığı eğitimde başka bir konuyu anlatıyor, başka bir kapıyı aralıyor. Bu etkinliğe katıldığım için memnunum.
“GAZETECİLERE YÖNELİK BÖYLE EĞİTİMLER YAPILMALI”
Dudu Karaman Dinç (Bağımsız gazeteci., Denizli Otizm Derneği kurucusu): Gazetecilere yönelik böyle eğitimlerin yapılması gerektiğini düşünüyorum. Burada “Seçim haberleri nasıl izlenir?” gibi konularla ilgili konuşuyoruz, ama hak temelli bir odak üzerinden bu konuşmaları yapıyoruz. Dolayısıyla hak temelli gazetecilik nasıl yapılır? Bunu daha iyi yapabilmek için neler yapmak gerekiyor? Hem alanda çalışan arkadaşlarımızın deneyimlerini dinledik, hem de bu konudaki uzman hocalarımız geldi. Hem bilgilerimizi tazelemek açısından, hemde yeni insanlarla tanışmak bakımından yararlı oldu. Bunu sağladığı ve yerel medya konusunda çalıştığı için dokuz8HABER’e ayrıca teşekkür etmek isterim. Yurttaş gazeteciliği fikri kıymetli.
Hüseyin Kılıç (İnternet Habercisi): Yerel Medya Koordinasyonu eğitiminde benim için alanda kullanabileceğim çok fazla bilgi aldım. Çok çok da yararlı buldum. Hem teknik hem mesleki olarak tecrübeli arkadaşların aktardıkları bilgiler edindik, teşekkür ediyoruz.
Sait Temur (haberertesi.com Genel Yayın Yönetmeni): Kritik bir seçime gidiyoruz. Dürüst, adil, doğru ve hakkaniyete dayalı bir seçimin olması için her vatandaşa görev düşüyor. Bunun için de yerel medyaya olsun, internet haberciliği, yazılı basın, görsel basın olsun bu tür eğitim çalışmalarının yaygınlaşarak çoğalmasını temenni ederim.
Buğra Kızılkaya (İZ Gazete): dokuz8AKADEMİ’nin yaptığı eğitimi çok yararlı buluyorum. Genç gazeteciler ve gazeteciliğe adım atmak isteyen genç bireylerin kendilerini ifade edebildiği, aynı zamanda çok şey öğrendiği bir eğitim oldu. Sohbet, soru cevap şeklinde ilerleyen bu derslerin hem gençlere hem de biraz daha yaşları büyük olan bireylere çok şey katacağını düşünüyorum.
“HAK ODAKLI HABERCİLİK ÜZERİNE ÇOK CİDDİ BİR HATIRLATMA”
Dilan Demir (Eğitmen): Sadece seçim üzerinden değil, daha çok böyle gazetecilik mesleği üzerinde kaçırdığımız noktaları ön planda tutan bir eğitim oldu. Özellikle hak temelli bir bakış açısıyla haber nasıl yazılır, nasıl kurgulanır konusunda çok ciddi hatırlatmalar yapıldı. Günümüz dijital medya araçlarıyla ilgili yeni şeyler öğrendim. Takip etmediğim çok şey varmış, muhtemelen burada öğrendiğim araçlar konusunda uzun soluklu bir araştırmaya gireceğim.
Sudenur Taroğlu (Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencisi): Hak temelli çalışmalar yapıyorum. Daha çok ekofeminizm üzerine çalışıyorum. Buradaki eğitimi ben 3 aşamalı olarak görüyorum. Çok farklı şeyler de öğrendim. Kendi bölümümle alakalı olduğu için çok daha fazla katkısı oldu. Hak temelli yaklaşım üzerinde çok fazla düşünmemiştim, çok farklı perspektifleri de görmüş oldum.
Atakan Başpehlivan (Öğrenci-Gazeteci): Yerel medya, dijital medya, sosyal medya, seçim haberciliği gibi birçok konularda tecrübe edinmiş insanlardan öğrendiklerimizle kafamızda bir yol haritası oluştu. Bu eğitimden çıktığımız zaman ne yapacağımızı açıkçası daha iyi biliyoruz. Kendimize olan güvenimiz arttı diyebilirim.
Batuhan Yavuz (Adnan Menderes Üniversitesi Gazetecilik Bölümü öğrencisi): Türkiye’de geçmişte seçimlerde yaşanan sıkıntıları biliyoruz. Gazetecilere verilen eğitimler sayesinde seçime yönelik algı çalışmalarını görebilmemiz konusunda bize katkı sağladığını düşünüyorum. Gazetecilik öğrencisi olarak derste teorik açıdan gördüklerimi, pratik açısından gördüm bu eğitimde. Üniversitede görmeyip, burada öğrendiğim birçok kavram da oldu.