dokuz8HABER Alternatif Medya ve Yurttaş Haberciliği Eğitim Programları kapsamında düzenlenen "Toplumsal Cinsiyet ve Çocuk Odaklı Yurttaş Haberciliği" eğitimi 22-24 Şubat tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirildi. Programa Türkiye’nin İstanbul, Ankara, Diyarbakır, Mersin, Çanakkale, Artvin, Trabzon, Afyonkarahisar kentlerinden ve Kıbrıs'tan kurum temsilcileri, aktivistler ve üniversite öğrencileri olmak üzere 30 kişi katıldı. Eğitim sonunda dokuz8HABER bünyesinde bir toplumsal cinsiyet ve çocuk odaklı haber takip ağı kuruldu.
dokuz8HABER'in kuruluş sürecinden bugüne hayata geçirdiği "Alternatif Medya ve Yurttaş Haberciliği Eğitim Programları" kapsamında yapılan eğitimlerin 25'incisi 'Toplumsal Cinsiyet ve Çocuk Odaklı Yurttaş Haberciliği Eğitimi' adı altında İstanbul'da hayata geçirildi. Türkiye'den dokuz kentten ve Kıbrıs'tan Toplumsal Cinsiyet, Kadın, Çocuk, LGBTİ odaklı çalışmalar yapan 15 kurumdan temsilcinin katılımıyla hayata geçirilen eğitim dokuz8HABER kurucusu ve direktörü Gökhan Biçici'nin açılış konuşmasıyla başladı.
15 KURUMDAN, 5 ÜNİVERSİTEDEN 30 KİŞİ KATILDI
dokuz8HABER eğitim programlarıyla ilgili bilgi veren Biçici, dokuz8HABER'in kuruluşundan bugüne geçen 4 yılda İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Adana ve Ordu olmak üzere 6 merkezde 24 eğitim programı düzenlediğini ve bu eğitimlere 55 kentten 650'in üzerinde kişinin katıldığını açıkladı. Eğitim katılımcılarının yüzde 60'ının bölgesel ve tematik temelde kurulan haber ağlarında aktif olmaya devam ettiğini ifade eden Biçici, “Bölge eğitimleriyle başlayan programların son bir yılda başta ekoloji-kent, emek ve sosyal politika ile toplumsal cinsiyet-çocuk olmak üzere tematik eğitimleri de kapsayarak ilerliyor" dedi. Biçici, tüm çalışmaların yarattığı birikim üzerinden kısa süre içinde bir alternatif bir medya akademisi kuruluşunun ilan edileceğini açıkladı.
Üç gün boyunca süren eğitim programına İnsan Hakları Derneği Çocuk Hakları Komisyonu, Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği, Kaos GL, Amed Ekoloji Meclisi, Dicle Amed Kadın Platformu, Eğitim-Sen, Jinnews, Mersin Gazeteciler Cemiyet, İstanbul LGBTİ, Yeryüzü Derneği, Karadeniz Çevre Platformu, Mesarya Kadın İnisiyatifi, Yeşil Artvin Derneği, Hevsel Koruma Platformu ve Filmmor gibi 15 kurum temsilcisi katıldı. Bunun yanı sıra İstanbul Üniversitesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Mimar Sinan Üniversitesi öğrencileri de programda yer aldı.
HABERİN OLUŞ ÖYKÜSÜ İLE START VERİLDİ
Eğitimin ilk gününde gazeteci Burcu Karakaş “Haber Nedir? Haberin Oluş Öyküsü ve Gazetecilik” sunumu yaptı. Sunumunda haber örneklerine yer veren Karakaş, haber kurgusu ve işlenişini anlattı. Özellikle anaakım ve alternatif medya mecralarında sıkça yapılan hatalar üzerinde duran Karakaş, haberin ve habercinin sahip olması gereken temel becerilere de vurgu yaptı.
“HABERDE HAYATTA KALANIN HAKLARININ GÖZETİLMEMESİ HAK İHLALİDİR”
Karakaş’ın ardından Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği’nden Şehlem Kaçar, “Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilikte Cinsel Şiddet Haberleri ve Temel Kavramlar” isimli sunumunu gerçekleştirdi. Cinsel şiddet temalı haberlerde hayatta kalan kişinin haklarının gözetilmemesinin bir ihlal olduğunun altını çizen Kaçar “Görsellerde çocukların kullanımı rızaya dayalı olmayacağından çocukların yetişkin dünyasında çocukların yetişkin dünyasında herhangi bir algıya hizmet etmek üzere kullanılmaları istismar anlamına gelir” dedi. Bu konuların siyaset üstü meseleler olduğunu da belirten Kaçar, haber dil veya çerçevelerinde bu tarz gözlemlerde bulunduklarını da ifade etti.
“TOPLUMSAL CİNSİYET ODAKLI HABERCİLİK HAK HABERCİLİĞİNİN PARÇASIDIR”
Eğitim programının ilk günü BİANET’in kadın ve lgbti haberleri editörü Çiçek Tahaoğlu’nun “Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik” sunumuyla sona erdi. Medya’da kadın çalışanların mevcut temsiliyeti ile sunumuna başlayan Tahaoğlu, karşılaştırmalı haber örneklerine yer vererek “Toplumsal cinsiyeti odağına alan haberler nasıl yapılmalı?” sorusuna yanıt verdi. Özellikle bazı kavramların birbirinden ayrı düşünülmemesi gerektiğine işaret eden Tahaoğlu, “Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik de hak haberciliği perspektifinin bir parçasıdır” dedi.
“HABER HAKLARIN ÖNÜNDEKİ ENGELLERİ KALDIRMANIN ANAHTARIDIR”
Eğitimin ikinci günü Çocuk hakları uzmanı Ezgi Koman’ın “Çocuk Odaklı Habercilik” sunumu ile başladı. Koman hem çocuk haklarını hemde bu hakların medyada temsil edilme biçimlerini anlattı. “Çocuk hakları paradigması sadece haklardan söz etmez, özgürlüklerden de söz eder” diyen Koman haberlerde yaratılan çocuk algısına dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Ardından dokuz8HABER merkezi tarafından “Sosyal medya araçları sunumu” yapıldı ve eğitim Murat Çekiç’in “LGBTİ odaklı haberler” sunumu ile devam etti. Çekiç kişinin kendini nasıl tanımladığına haber yazarken dikkat edilmesi gerektiğini belirterek “Haber sadece olayları aktarmanın değil hakların önündeki engelleri kaldırmanın da anahtarıdır” dedi. Çekiç’in sunumunu ise Avukat Ezgi Duman’ın “Medyadaki Cinsiyetçi Bakış Açısının Hukuki Boyutu” konulu sunum izledi.
VERİ DOĞRULAMADAN VERİ GÜVENLİĞİNE YENİ MEDYANIN KURALLARI
Programın son günü ise gazeteci Çınar Özer’in verdiği “Dijital Çağda Veri Doğrulama” eğitimi ile başladı. Hata yapmamanın mümkün olmadığını ancak çeşitli yöntemlerle bunu en aza indirmenin mümkün olduğunu ifade eden Özer, veri doğrulama araçlarının kullanıma ilişkin grup çalışması yaptı. Özer’in sunumunu takip eden “Haberciler ve Yurttaş Haberciler için Veri Güvenliği” eğitimi ise dokuz8HABER editörlerinden Onur Metin tarafından verildi.
TOPLUMSAL CİNSİYET VE ÇOCUK ODAKLI YURTTAŞ HABERCİLİĞİ GRUBU OLUŞTURULDU
3 tam günün sonunda katılımcılara katılım belgesi verilirken değerlendirme toplantısı yapıldı. Yapılan değerlendirme sonucunda dokuz8HABER merkezi bünyesinde Toplumsal Cinsiyet ve Çocuk Odaklı Habercilik grubu oluşturuldu ve 8 Mart Dünya Kadınlar Gününe yönelik planlama yapıldı. Ayrıca dokuz8HABER'in olarak yurttaş haberciliği odaklı bir 'Toplumsal Cinsiyet ve Çocuk Odaklı Habercilik Kılavuzu' hazırlanması kararı alındı.
dokuz8HABER
