Gezi Davası'ndan tutuklanan TİP Hatay Milletvekili Can Atalay’ın milletvekilliği, Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin kararına dayanarak 30 Ocak 2023’te TBMM Genel Kurulu tarafından düşürüldü.
Anayasa Mahkemesi (AYM)'ne taşınan karar değerlendirildi ve Yüksek Mahkeme, Yargıtay kararının TBMM Genel Kurulu’nda okunmasıyla, Atalay’ın milletvekilliğinin düşmüş sayılamayacağına, bu durumun hukuki değil fiili (de facto) bir durum olduğuna hükmetti.
"Anayasal Zorunluluk"
Cumhuriyet'e konuşan Can Atalay’ın avukatı Deniz Özen süreç hakkında şunları söyledi:
"Meclis’in 14 ve 16’sını beklemeden, bir an önce AYM’nin kesinleşmiş kararı doğrultusunda Atalay’ın milletvekilliği kütüğüne kaydını yapması ve özlük haklarını tesis etmesi gerekir. Numan Kurtulmuş’un bunu sağlaması anayasal bir zorunluluk."
Özen yaptığı açıklamada, "AYM, tutukluluğunun ‘hukuki bir dayanağının’ olmadığını, söz konusu durumun ‘alıkoyma’ olduğunu açıkladı. Bir milletvekili cezaevinde tutulamayacağına göre; İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi derhal tahliye kararını vermeli" dedi. Özen, “tutukluluk halinde adli tatil prosödürünün uygulanmadığını” belirterek mahkemenin bu yönde karar alması için adli tatilin bitmesinin beklenmesine gerek olmadığının da altını çizdi.
Muhalefetten Toplanma Çağrısı
Muhalefet, Can Atalay için TBMM Başkanlığı’na ilettiği ortak dilekçeyle 16 Ağustos saat 14.00’da Meclis'i olağanüstü toplantıya çağırdı.
Dilekçede şu ifadeler yer aldı:
"AYM, kararlarıyla; Türk hukukunda Yargıtay’ın bu türde bir karar veremeyeceği ve dolayısıyla ortada bir kesin hüküm olmadığı gerekçesiyle milletvekilliğinin düşmesine yönelik işlemin, yok hükmünde olduğunu hüküm altına almıştır. AYM’nin bahsi geçen kararları, Resmi Gazete’de hemen yayımlanmamış; yaklaşık beş buçuk aylık bir gecikme söz konusu olmuştur. Bu süre boyunca Atalay, kişi hürriyetinden mahrum bırakılmaya devam edilmiştir. AYM kararlarının bağlayıcılığı ilkesi gereğince; Atalay’ın bir an önce tahliye edilip milletvekilliği andını içmesi için bu sürecin TBMM tarafından ele alınarak çözümlenmesi için olağanüstü toplantı çağrısı yapılmaktadır."