Kadınİşçi ve Rosa Luxemburg Vakfı iş birliği ile gerçekleştirilen araştırmada, Türkiye’nin dört ilinde (İstanbul, Bursa, Antalya, Kütahya) 24 kadınla yapılan görüşmelerin sonuçları paylaşıldı. Bu kadınlardan 13’ü emekli olmasına rağmen geçim sıkıntısı nedeniyle çalışmak zorunda kalırken, 11’i emeklilik için gerekli şartları sağlayamayan ve kayıt dışı çalışmaya mahkum edilen işçilerdi.
Yaşlı Kadın İşçilerin Karşılaştığı Temel Sorunlar
Raporda, yaşlı kadınların ücretli emek alanında cinsiyet temelli ayrımcılık, düşük ücret, sigortasız çalışma, mobbing ve cinsel taciz gibi birçok sorunla mücadele ettiği vurgulandı. Kadınlar, yaş aldıkça daha kötü iş koşullarında çalışmaya zorlanıyor ve iş bulma zorluğu nedeniyle mevcut olumsuz şartları kabullenmek zorunda kalıyor.
Yaşlı Kadın Yoksulluğu Daha Derin
Rapor, yaşlılık döneminde kadınların daha yoğun bir yoksulluk yaşadığına dikkat çekiyor. Kadınlar emekli olsalar dahi aldıkları düşük maaşlarla geçinemiyor ve yeniden iş gücüne katılmak zorunda kalıyorlar. Bu durum, cinsiyet temelli yaş ayrımcılığı ile birleşerek yaşlı kadınları daha fazla yoksullaştırıyor.
Çarpıcı Deneyimler
Antalya’da yaşayan ve geçim sıkıntısı nedeniyle çalışma hayatına geç yaşta atılan 52 yaşındaki Elif, sigortasız çalıştırılmak istendiğini ve yaş ayrımcılığına maruz kaldığını belirtti. Boşandıktan sonra iş bulmak zorunda kaldığını anlatan Elif, "Her gittiğim yerde genç çalışan aradıklarını söylüyorlar," diyerek karşılaştığı zorlukları dile getirdi.
Cinsel taciz ve mobbing ise yaşlı kadınların sıklıkla karşılaştığı bir diğer sorun. Boşanmış kadınların iş yerlerinde daha fazla baskıya maruz kaldığına dikkat çeken Sevda, iş yerindeki uygunsuz tekliflerle nasıl baş etmeye çalıştığını anlattı. Patronunun da cinsiyetçi bir tutum sergilediğini belirten Sevda, iş yerinde şikâyet mekanizmalarının yetersizliğine vurgu yaptı.
Raporun Çözüm Önerileri
Kadınİşçi’nin raporu, yaşlı kadın işçilerin yaşadığı ayrımcılığı sona erdirmek için devlet, sendikalar ve siyasi partilere çeşitli çözüm önerileri sunuyor. Bu önerilerden bazıları şunlar:
Devlet, yaşlılara yönelik bakım sigortası sağlamalı ve bu hizmet hak temelli olmalıdır.
İş yerlerinde düzenli denetim yapılmalı ve çalışma koşulları iyileştirilmelidir.
Yaşlı kadınlar için toplumsal cinsiyet rollerine dayalı iş anlayışı terk edilerek farklı alanlarda iş imkanları artırılmalıdır.
Sigortasız çalıştırmaya karşı sıkı önlemler alınmalı, yaşlı kadınlara yönelik ayrımcılık ortadan kaldırılmalıdır.
Rapor, aynı zamanda sol partilere ve sendikalara da yaşlı kadın işçiler için daha kapsayıcı politikalar geliştirmeleri çağrısında bulunuyor.